Vakâ Takdimi: “Göçün Dini Yansımaları: Suriye ve Türkiye Bağlamında Din ve Dindarlık” / Case Report “Religious Reflections of Human Migration: Religion and Religiousness in terms of Syria and Turkey” / الانعكاسات الدينية للهجرة؛ مقارنة الدين والتدين بين سوريا وتركيا
Göç insan gruplarının coğrafi
hareketliliğinin yanı sıra kültür, inanç ve değerlerin de hareketliliğini
içerir. Dolayısıyla göçmenler yerleştiği mekanlara inanç ve değerlerini
taşırken aynı zamanda oradaki inanç ve değerlerle de yüzleşirler. Suriye’den
Türkiye’ye göç eden sığınmacıların da benzer süreçleri yaşadığını ifade
edebiliriz. Suriye ve Türkiye ortak tarihi ve kültürel mirasa sahip iki ülke
olmasına karşın bu ülkelerdeki dini yaşam ve deneyimler farklı düzlemlerde
gerçekleşebilmektedir.
Bu
bağlamda göç konusunu dini yaşam ve deneyimler ışığında çözümleyebilmek için Suriyeli
müderris ve aynı zamanda imam hatip olan Muhammet Mazhar Hasan ile Suriye ve Türkiye’deki
dindarlık üzerine bir mülakat gerçekleştirdik. Suriye'nin Haseki
eski Müftüsü Şeyh İbrahim Nakşibendi Hasan’ın oğlu olan Muhammet Mazhar, İstanbul’da bir süre dersler verdikten sonra
Şanlıurfa’ya yerleşmiş. Halen kendi medresesinde Arapça ve Kur’an dersleri
vermektedir. Göçün bir boyutu da elbette ki din ve dindarlık konusudur. Göçle
birlikte dinsel alışkanlıklar yeni yerleşilen yerlerdeki dini eğilimlerle karşı
karşıya gelir. Bu, bir yandan dini uyuma yol açarken diğer yandan dinsel
çatışmalara neden olabilir. Mikro ve makro düzeydeki bu çatışmalar aynı zamanda
sentezlere ve melezlenmelere de yol açmaktadır. Bu bağlamda beş yıldan fazladır
Türkiye’ye yerleşmiş olan Suriyeli sığınmacıların dini anlamdaki deneyimlerini
bu mülakatımızda ele almaya çalıştık. Hem Suriye'deki hem de Türkiye'deki dini
hayatın sığınmacılar tarafından nasıl algılandığını müderris Muhammet Mazhar
Hasan’ın perspektifinden sunuyoruz.
Case Report “Religious Reflections of Human Migration: Religion and Religiousness in terms of Syria and Turkey”
Human migration includes the changes in geographies and the dynamism in cultures, beliefs and values. Therefore, immigrants bring their beliefs and values to where they migrate and face with the beliefs and values there at the same time. It is fair to state that the asylum-seekers from Syria who immigrated to Turkey have been experiencing the same processes. Although Syria and Turkey have common history and cultural heritage, the religious lives and experiences in these countries may differ.