ARAP DİLİNDE TERÂDÜF (EŞ ANLAMLILIK) OLGUSU

ÖzTerâdüf dilsel bir olgu olarak Arap dilinde varlığını etkin bir şekilde sürdürmüştür. Eş anlamlı sözcükler pek çok dilde olduğu gibi Arap dilinde de önemli bir yer tutar. Eş anlamlı sözcükler Arap dilinde azımsanmayacak sayıda bulunmaktadır. Terâdüf Arap dilinde dil bilginleri arasında tartışma konusu olmuştur. Bu makalede terâdüfün lüğavî ve ıstılahî anlamı, ortaya çıkma sebepleri, bu konuda dil bilginlerinin görüşleri, terâdüfün faydaları, bu konuda telîf edilen eserler ve Kur’an da terâdüfün varlığı etrafındaki tartışmalar açıklanmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler:

Lehçe, Arap dili, erâdüf, Kur’an

THE TARADUF (SYNONYMY) PHENOMENON IN ARABIC LANGUAGE

AbstractAs a linguistic phenomenon, taraduf (synonymy) has effectively sustained its existence in the Arabic language. Synonyms have an important place in Arabic as in many other languages. There is a significant number of synonyms in Arabic.Taraduf has been a matter of debate among Arabic linguists. The current article tries to explain the lexical and technical meanings of taraduf, reasons for its emergence, opinions of linguists on this subject, benefits of taraduf, works compiled on the subject, and discussions about the existence of taraduf in the Quran.

___

  • Arpa, Abdulmuttalip, Kur’an’da Ezdad, Yason Yayıncılık, Ankara, 2014.
  • el-Askerî, Ebû Hilâl, el-Furûku’l-luğaviyye, (Thk.: Muhammed İbrâhim Selîm), Dâru’l-İlmi ve’s-Sekkâfe, Kâhire, 1418/1997.
  • Asutay, Muhammet Mücahit, Arap Anlam Bilimi ve Arap Anlambiliminin el-Hasâis’teki Temelleri, Doktora Tezi, Atatürk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2013.
  • el-Asma‘î, Abdulmelîk b. Karîb, Mâ’htalafat elfâzuhu ve’t tafakat ma‘ânîhi, (Thk.: Mâcid Hasan ez-Zehebî), Dâru’l-Fikr, Dımeşk, 1406/1986.
  • Candan, Abdulcelil, “Kur’an Neden Arapça İndirildi”, Ekev Akademi Dergisi, Yıl: 10, Sayı: 26, 2006, ss. 33-50.
  • Cürcânî, Muhammed Seyyid Şerîf, Mu‘cemu’t-ta‘rîfât, (Thk.: Muhammed Sıddîk el-Minşâvî), Dâru’l-Fâzile, Kâhire, ts.
  • Divlekçi, Celalettin, “Kur’an da Eşanlamlık Olgusu”, Süleyman Demirel Üniv. İlahiyat Fak. Dergisi, Sayı: 7, Yıl: 2000, ss. 149-169.
  • el-Fîrûzâbâdî, Mecduddîn Muhammed b. Ya‘kûb, el-Kâmusu’l-muhît, (Thk.: Muhammed Na‘îm el-‘Araksûsî), Mektebetu’t-Tahkîku’t-Turâs, Beyrût, 1326/2005.
  • Elbaghdadi, Zeki, “Eşanlamlılık Olgusu ve Eşanlamlı Kelimelerin Arapça Öğretimindeki Yeri”, KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi (19), 2012, ss. 144-174.
  • Kara, İrfan, “Eşanlamlılık ve Kur’an Lafızlarında Eşanlamlılık Olgusu”, KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 28 (2016), ss. 61-96.
  • Kara, Ömer, “Arap Dilbilimindeki Terâdüf Literatürünün Furuk Paralelinde Tespit ve Tahlili”, AÜİFD XIV (2004), Sayı: 11, ss. 219-253.
  • Kavak, Fadime, “Arap Dilinde Ezdâd Olgusu”, Uludağ Üniv. İlahiyat Fak. Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 2, 2012, ss. 121-139.
  • el-Muneccid, Muhammed Nûreddin, et-Terâdüf fi’l-Kur’âni’l-Kerîm beyne’n-nazariyyeti ve’t-tatbîk, Dâru’l Fikri’l-Muâsır, 1. Baskı 1417/1997, Beyrut.
  • Polat, Emannullah, “Kur’an Dili Arapça’nın Yapısı ve Bazı Özellikleri”, İnternational Periodical For The Languages, Volume 9/2 Winter 2014, p. 1793-1815, Ankara-Turkey.
  • er-Râzî, Muhammed b. Ebî Bekr b. Abdilkâdir, Muhtâru’s-sıhâh, Dâru’l-Marife, Beyrût, 1431/2010.
  • er-Rummânî, Ebu’l-Hasan Alî b. İsâ, el-Alfâzu’l-muterâdife el-mutekâribetu’l-ma‘nâ, Mukaddime, (Thk.: Fethullâh Sâlih Alî el-Mısrî), Mektebetu’l-İskenderiyye, 1407/1967.
  • Sıdkî, Hâmid; Seyfî, Tîbe, “Kadiyyetu’t-terâdüf beyne’l-isbâti ve’l-inkâr”, Mecelletü'l-lüğati'l-Arabiyye ve âdâbuhe, S. 3, 1327/2006.
  • eş-Şâyi‘, Muhammed b. Abdurrahmân b. Sâlih, el-Furûku’l-luğaviyye ve eseruhâ fî tefsîri’l-Kur’âni’l-Kerîm, 1. Baskı, Mektebetu’l-Abîkân, Riyâd,1414/1993.
  • ez-Ziyâdî, Hâkim Mâlik, et-Teradüf fi’l-luğa, Dâru’l-Hurriyye Li’t-Tibâa, Bağdâd.