Türkiye’de İşsizliğin Seçili Makroekonomik Göstergelerle Etkileşimi: SVAR Analizi

Bu çalışmanın amacı 1996-2018 dönemi için Türkiye ekonomisi açısından özellikle de son dönemde önemli bir yere sahip olan işsizlik göstergesinin küreselleşmenin etkisiyle önemkazanan yabancı yatırım akımları ile olan etkileşimi, yatırımların finansmanında önemli bir yere sahip olan tasarruflar ile etkileşimi, yeni ekonomik düzende üzerinde önemle durulan Arge harcamaları ile etkileşimini incelemektir. SVAR modelininkullanıldığı çalışmada işsizlik oranı, doğrudan yabancı yatırımakımlarının gayrisafi yurtiçi hâsıla içerisindeki payı, Ar-ge harcamalarının gayrisafi yurtiçi hâsıla içerisindeki payı ve tasarrufların gayrisafi yurtiçi hâsıla içerisindeki payı yüzdelik olarakkullanılmıştır. Bulgular incelenen dönemde doğrudan yabancıyatırım akımlarının işsizlikte meydana gelen değişimlerin%50’sini açıkladığını, Ar-ge harcamalarının işsizlikte meydanagelen değişimlerin %28’ini açıkladığını, tasarrufların ise işsizlikte meydana gelen değişimlerin %13’ünü açıkladığını ortayakoymaktadır. İşsizlikte meydana gelen değişimlerin %9’u isegöstergenin kendi iç dinamiklerinden kaynaklanmaktadır.

A Research on Attitudes of Old Individuals Living at Home

This study aims to examine the interaction of the unemployment indicator with the foreign investment flows, which have gained importance with the impact of globalization, the interaction with the savings that have an important place in the financing of the investments, the interaction with the R&D expenditures that are emphasized in the new economic order over the period 1996-2018. In this study using the SVAR model, the unemployment rate, the share of foreign direct investment flows in the gross domestic product, the share of R&D expenditures in gross domestic product and share of savings in the gross domestic product are used as a percentage. The findings reveal that the foreign direct investment flows explained 50% of the changes in unemployment, R&D expenditures explained 28% of the changes in unemployment, and the savings explained 13% of the changes in unemployment. 9% of the changes in unemployment arise from the internal dynamics of unemployment.

PDF

___

Akbaş, Yusuf; Fatma Zeren & Halil Özekcioğlu, “Türkiye’de Parasal Aktarım Mekanizması: Yapısal VAR Analizi”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2013, 14(2).
Aktar, İsmail, Nedret Demirci, ve Latif Öztürk. «Can Unemployment Be Cured By Economic Growth And Foreign Direct Investment?» International Research Journal of Finance and Economics, 2009: 453- 467.
Bağcı, Erdem. «Doğrudan Yabancı Yatırımların İşsizlik Üzerindeki Etkileri: Türkiye Üzerine Bir Analiz.» İstanbul Üniversitesi 15. Ulusal İşletmecilik Kongresi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi , 2016.
Bayraktar, Merve; Uysal, Özgür. “Türkiye’de Ar-Ge Yatırımlarının ve Nüfusun İstihdam Üzerindeki Etkisi”, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,2019, 5,23-41.
Bentolila, Samuel, ve Andrea Ichino. «Unemployment and consumption near and far away from the Mediterranean.» Journal of Population Economics, 2008: 255-280.
Bernhard Pfaff, “VAR, SVAR and SVEC Models: Implementation within R package vars”, Journal of Statistical Software, 2008, 27(4).
Brouwer, Erik, Alfred Kleinknecht, ve Jeroen O.N. Reijnen. «Employment growth and innovation at the firm level: An empirical study.» Journal of Evolutionary Economics, 1993: 153-159.
Christopher A. Sims, “Macroeconomics and reality”, Econometrica: journal of the Econometric Society, 1980, 48(1).
Erçakar, Mehmet Emin, ve Hüseyin Güvenoğlu. «Doğrudan Yabancı Yatırımların İşsizlik Üzerine Etkisi: Türkiye Uygulaması (1980- 2016).» Journal of Social Sciences of Mus Alparslan University, 2018: 349-356.
Erdinç, Zeynep, “Küreselleşmenin İstihdama Etkisi”,Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1999, 3, 111-120.
Gerçeker, Mustafa, İbrahim Özmen, ve Mehmet Mucuk. «AR-GE Harcamaları ile İşsizlik Arasındaki Nedenselliğin Ampirik Analizi: G7 Ülkeleri Örneği.» Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2019: 413-431.
Görmüş, Ayhan, “Küreselleşme Sürecinde Başlıca İşgücü Piyasası Reformları”. Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 2009, 10(3),177- 200.
Koşaroğlu, Merve, ve İlkay Yalman. «Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyüme ve İşsizlik Üzerindeki Etkisi.» Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 2017: 191-205.
Litterman, Robert B et al. “Techniques Of Forecasting Using Vector Autoregressions”, Working Papers, Federal Reserve System, 1979,115.
Malley, Jim, ve Thomas Moutos. «Unemployment and Consumption.» Oxford Economic Papers, 1996: 584-600.
Özge Korkmaz, Barış Daştan. «Doğrudan Yabancı Yatırımlar İle İşsizlik Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir İnceleme.» ICOAEF VI International Conference on Applied Economics and Finance& Extened With Social Sciences. Balıkesir: Bandırma OnYedi Eylül Üniversitesi, tarih yok. 164-170.
Peker, Osman, ve İsmet Göçer. «Yabancı Doğrudan Yatırımların Türkiye’deki İşsizliğe Etkisi: Sınır Testi Yaklaşımı.» Ege Akademik Bakış, 2010: 1187-1194.
Piva, Mariacristina, ve Marco Vivarelli. «Innovation and Employment: Evidence from Italian Microdata.» Journal of Economics, 2005: 65- 83.
Sandalcılar, Ali Rıza. «Türkiye'de Yabancı Doğrudan Yatırımların İstihdama Etkisi: Zaman Serisi Analizi.» Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2012: 273-285.
Saray, Mehmet Ozan. «Doğrudan Yabancı Yatırımlar- İstihdam İlişkisi: Türkiye Örneği.» Maliye Dergisi, 2011: 381-403.
Stephens Jr., Melvin. «Job Loss Expectations, Realizations, and Household Consumption Behavior.» Review of Economics and Statistics, 2004: 253-269.
Şengönül, Ahmet; Hacı Ahmet Karadaş & Şerife Merve Koşaroğlu, “Makroekonomik Değişkenler ve Finansal Değişkenlerin Uzun Dönem İlişkisi: SVAR Analizi”, Journal of BRSA Banking & Financial Markets, 2018, 12(1).
Tamayo, Mery Patricia, ve Elena Huergo. «The Effect of R&D Services Offshoring on Skilled Employment: Firm Evidence.» The World Economy, 2016: 1414-1432.
Tapşın, Gülçin. İç Tasarruflar, Büyüme ve İstihdam İlişkisi. Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, 2011.
Temel, Hülya Yeşilyurt ve Halil Yapraklı “Küreselleşen Dünyada İşsizlik”, (2015) Hyperlink https://www.researchgate.net/profile/Halil_Yaprakli/publicati on/283123031_Kuresellesen_Dunyada_Issizlik/links/562bdbed08 ae518e348100d5/Kueresellesen-Duenyada-Issizlik.pdf.
Thomas A DoaN, “RATS User's Manual, Evanston” DL: Estima, 1992.
Tokmakçıoğlu, Kaya ve Oğuzhan Çelebi, “Yapısal Var Modeli Çerçevesinde Kısa Ve Uzun Vadeli Faiz Oranları İle Reel Döviz Kuru Arasındaki Etkileşimler: ABD-İngiltere Örneği”, Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi,9(1) ,2018,s.7
Yahşi, Fatma. “Küreselleşme ve istihdam”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007, 1 110.