Dirençlilik Kavramı: Erzurum Kentinin Eleştirel Değerlendirmesi

Bu çalışmanın temel amacı dirençlilik kavramı ile Erzurum’un kentleşme sürecini değerlendirmektir.Bu kapsamda mevcut kentleşme süreçleri ile ekolojik sistemin uyumu dirençlilik perspektifinden sorgulanmıştır.Ayrıca, Erzurum kentinin ekonomik, sosyal ve ekolojik riskleri çeşitli göstergeler (işgücü sayılaru, gelir, temelekonomik aktiviteler, eğitim, göç, bağımlılık oranı, refah, değişen arazi kullanımları) kullanılarak belirlenmiştir.Bulgular Erzurum kentindeki kentleşme politika ve pratiklerinin, ekonomik yapının ve sosyal durumun dirençliolmadığını ve ekolojik, sosyal ve ekonomik riskleri ortaya çıkaran faktörlerden olduğunu göstermiştir. Dirençlilikkavramı ve gereklilikleri üzerinden yeni bir planlama yaklaşımı geliştirilmesi önem kazanmaktadır. Bu şekilde birgelişme olmadığında, yaşanabilirlik açısından gelecekte büyük tehditlerle karşı karşıya kalacak bir Erzurum ortayaçıkacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Dirençli Kent, Adapte Olma, Planlama, Erzurum

The Concept of Resilience: A Critical Evaluation of Erzurum

This study aims to evaluate existing urbanization practices of Erzurum in terms of the conceptof resilience. In this context, consistency of existing urbanization dynamics and ecological system is questionedthrough resilience perspective in order to determine the future economic, social and ecological risks for Erzurum.Thus, to cover all these three areas, indicators such as the changes in employment rate, income and main economicactivities; changing population, education and migration status, dependency ratios and welfare; changing land usecharacteristics in historical process are used. The findings show that urbanization policy and practices, economicsituation and social structure in Erzurum are not resilient against the changes in the system and sometimes theyare the reasons of ecologic, economic and social vulnerabilities. A new planning approach should immediately bedeveloped with the resilience perspective. Otherwise, the city will be faced with immense risks in the near future,especially in terms of livability.

Keywords:

Resilient City, Adaptation, Planning, Erzurum,

PDF

___

Abel, N. D., Cummıng, H.M. ve Anderıes. J. M., 2006, Collapse and reorganization in socialecological systems: questions, some ideas, and policy implications. Ecology and Society 11(1): 17. [online] URL: http://www.ecologyandsociety.org/vol11/iss1/art17/
Adger, W. N., 2000, Social and ecological resilience: are they related? Progress in human geography; 24; 347
Aguirre, B.E., 2006, Preliminary Paper 356: On the Concept of Resilience. Disaster Research Centre, University of Delaware
Baud, I.S.A ve Hordjick, M.A, 2009, Dealing with risks in urban governance: what we can learn from resilience thinking, The 4th International Conference of the International Forum on Urbanism (IFoU) 2009 Amsterdam/Delft The New Urban Question – Urbanism beyond Neo-Liberalism
Berkes, F. ve Folke, C., eds., 1998, Linking Social and Ecological Systems: Management Practices and Social Mechanisms for Building Resilience. Cambridge, UK: Cambridge Univ. Press.
Demircan, N., 2010, Mevcut ve Öneri Kentsel Dönüşüm Projelerinin Peyzaj Mimarlığı Açısından Incelenmesi, Erzurum Örneği, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum
Doğanay, H., 1983, Erzurum’un Şehirsel Fonksiyonları ve Başlıca Planlama Sorunları, Doçentlik tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi
Dursun, D., 2015, The Effects of Restructuring in the Property Development Sector on Urban Processes: A Case Study on Erzurum and Kayseri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kentsel Politika Planlaması ve Yerel Yönetimler Anabilim Dalı, ODTÜ
Dursun, D., Yılmaz, S., Yılmaz, H., Irmak, A., Demir, M., Yavaş, M., 2015, Hava Kirliliğinde Ekolojik Koridor Senaryoları: Erzurum Kenti, Rana Medya, Erzurum
Eraydın, A., 2010, Resilience Thinking for Urban Analysis and Planning: An Exploratory Research On Istanbul, 24th AESOP Annual Conference, Finland
Eraydın, A., Durmaz, B., Erdem, A., Yaman, C., Yavuz B., 2011, The concept of Resilience: Ankara region case study, Bölge Planlama Stüdyosu Yayınlanmamış Çalışma Raporu, Bölge Planlama Yüksek Lisans Programı, ODTÜ, Ankara
Erzurum İli Analitik Etüd Raporu, 1965, İller Bankası Yayını, Güzel Sanatlar Matbaası, Ankara
Folke, C. ve Carpenter, S., eds, 2000, Resilience and sustainable development: building adaptive capacity in a world of transformations, Stockholm, Edita Norstedts Tryckeri AB.
Hill,E.W., Wial H., and Wolman H., 2008, Exploring Regional Economic Resilience, Working Paper 2008-04, University of California, USA
Maguire, B., & Hagan, P., 2007, Disasters and Communities: Understanding Social Resilience. The Australian Journal of Emergency Management, 22(2), 16-20.
Resilience Alliance, 2007, Urban Resilience Research Prospectus, CSIRO, Australia –– Arizona State University, USA –– Stockholm University, Sweden
SGK İstatistik Yıllıkları, 2014, www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler
TÜİK, 2013, Seçilmiş Göstergelerle Erzurum, Türkiye İstatistik Kurumu Yayını, Ankara
TÜİK, 2013- 2014, Bölgesel İstatistikler
TÜİK, 2011, Hanehalkı İşgücü Anketleri
TÜİK, 2014, Gayri Safi Katma Değer Bölgesel Sonuçlar 2004-2011
TÜİK, 2015, www.tuik.gov.tr
Walker, B., Salt, D., ve Reid, W., 2006, Resilience thinking: sustaining ecosystems and people in a changing World, Island Pr.