Abdullah OSMANOĞLU, Tuncay KAYA, Barış DEMİRHAN

Bazı Kayısı Çeşitlerinin Bingöl Bölgesindeki Gelişim Durumlarının Belirlenmesi

Bu araştırma 2011-2012 yıllarında, Bingöl ekolojik şartlarında yetiştirilen bazı kurutmalık kayısı çeşitlerinin generatif ve vejetatif gelişim durumlarını belirlemek üzere yürütülmüştür. Denemede Zaza, Çataloğlu, Kabaaşı ve Hacıhaliloğlu çeşitleri kullanılmıştır. İnceleme sonucunda; yeni sürgün boyu 155.60 cm ile 52.40 cm, yeni sürgün çapı 12.48 mm ile 4.32 mm, gövde çapı 54.22 mm ile 12.18 mm arasında gelişim göstermiştir. Çiçeklenme başlangıcı ve çiçeklenme sonu en erken Zaza çeşidinde, en geç Hacıhaliloğlu çeşidinde görülmüştür. Bu bulgular ışığında Bingöl yöresinin kayısı üretim deseni içerisinde yer alabilecek imkanlara sahip olduğu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bingöl, kayısı, generatif gelişme, vejetatif gelişme

Determination of Plant Growing of Some Apricot Cultivars in Bingöl Region

This study was carried out to determine vegetative and generative growth of apricot cultivars Zaza, Çataloğlu, Kabaaşı and Hacıhaliloğlu in Bingöl conditions between 2011 and 2012. In the present study, ranges for the new shoot length 52.40 cm and 155.60 cm, new shoot diameter 4.32 mm and 12.48 mm and trunk diameter 12.18 mm and 54.22 mm were obtained. The rst owering and end of owering in the earliest Zaza varieties, in the latest Hacıhaliloğlu varieties was seen. It was evaluated that Bingöl region have a potency of apricot production.

Keywords:

Bingöl, apricot, generative growth, vegetative growth,

PDF

___

Anonim, 2011. Food and Agricultural Commodities Production. http://faostat.fao.org/site/339/default (Erişim tarihi: 13 Nisan, 2013).
Anonim, 2013a. İstatistikler. http:tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/ bitkisel-zul. (Erişim tarihi: 13 Ocak, 2013).
Anonim, 2013b. Meteorojoli Genel Müdürlüğü. http://www. mgm.gov.tr/veridegerlendir-me/il-ve-ilceler-istatistik. aspx?m=BINGOL (Erişim Tarihi: 13.12.2012).
Asma, B.M., 2000. Kayısı Yetiştiriciliği, ed: Hüseyin E., Evin Ofset, Malatya, Sayfa: 2.
Asma, B.M., Akça, Y., 1995. Bazı Kurutmalık Kayısı çeşitlerinin dalgalanma gösteren kış ve ilkbahar sıcaklıklarına toleranslarının saptanması. Y.Y.U. Zir. Fak. Dergisi, 5(1): 57- 63.
Asma, B.M., Akça, Y., 1996. Hacıhaliloğlu kayısı çeşidinde derim zamanının kuru kayısı kalite ve randıman üzerine etkisinin saptanması üzerinde bir araştırma. Y.Y.U. Zir. Fak. Dergisi, 6(2): 181-189.
Asma, B.M., Kan, T., 2001. Dünya kayısı üretimi ve önemli kayısı üreticisi ülkeler. Kayısı Sempozyumu, Malatya, Sayfa: 35- 40.
Balta, F., Kaya, T., Yarılgaç, T., Kazankaya, A., Balta, M.F., Koyuncu, M.A., 2002. Promising apricot genetic resources from the Lake Van Region. Genetic Resources and Crop Evolution, 49: 409–413.
Batmaz, M.F., 2005. Bazı kayısı genotiplerinin Adana ekolojik koşullarında verim ve kaliteleri. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enst., (Y. Lisans Tezi, Basılmamış), Adana.
Bolat, İ., 1994. Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü danlık arazisinde bazı meyve türlerinde çöğür gelişiminin incelenmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Ü.Zir.Fak.Der. 25 (1), 67-77.
Bostan, S.Z., 1994. Bazı kayısı çeşitlerinde meyve ve yaprak özellikleri arasında ilişkiler üzerine bir araştırma. Y.Y.Ü. Zir. Fak. Dergisi, 4: 55-66.
Durmuş, E., Yiğit, A., 2003. Türkiye’nin Meyve Üretim Yöreleri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(Fırat University Journal Of Social Science), Cilt: 13, Sayı: 2, Sayfa: 23-54.
Ercişli, S., 2004. A Short Review of the Fruit Germplasm Resources of Turkey, Genetic Resources and Crop Evolution 51: 419– 435.
Eriş, A., Barut, E., 2000. Ilıman İklim Meyveleri-1. Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa, Sayfa:65.
Ertürk, Y., Güleryüz, M., 2008. Bazı Yerli ve Yabancı Kayısı Çeşitlerinin Erzincan Koşullarındaki Vejetatif ve Generatif Gelişme Durumlarının Belirlenmesi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 39 (1), 9-14.
Gülcan, R., 2001. Kayısı Araştırmaları (KAYSAR) Ünitesi Kapsamında Yer Alan Projelerin Tanıtımı. Kayısı Sempozyumu, Malatya, Sayfa: 14-20.
Janick, J., Moore, J.N., 1975. Apricots. Advences in fruit breeding. West Lafayette, Pordue, Researces Foundation, USA.
Kaşka, N., Onur, C., Çınar, A., 1982. Akdeniz bölgesi için erkenci kayısı çeşit seleksiyonu, Tübitak-Toac, ABBA Ünitesi, No:2.
Mehlenbacher, A.S., Cociu, V., Hough, F.L., 1991. Apricots (Prunus) In:J.N.Moore and J.R.Ballington Jr. Eds). Genetic Reseourches of Temperate Fruit and Nut Crops. Acta Hort., 290:65-107.
Özbek, S., 1978. Özel Meyvecilik. ÇÜ ZF yayınları No: 128, 486 s. Adana.
Özçağıran, R., Ünal, A., Özeker, E., İsfendiyaroğlu, M., 2004. Ilıman İklim Meyve Türleri. Ege Üniversitesi Basımevi, Bornova-İzmir, Vol:1, Sayfa:68.
Özyörük, C., Güleryüz, M., 1992. Iğdır ovasında yetişen kayısı çeşitleri üzerinde pomolojik, biyolojik, ve fenolojik araştırmalar. Ata. Ü. Zir. Fak. Dergisi, 23(1): 16-28.
Tekintaş, E., Akça, Y. Yılmaz, S., 1991. Van ekolojik koşullarında bazı sert ve yumuşak çekirdekli meyve türlerinin çöğürlerinde yıllık boy ve en gelişimlerinin saptanması üzerinde araştırmalar. Y.Y.Ü. Ziraat Fak. Derg., 1 (2): 1-11.
Yarılgaç, T., Kazankaya, A., 2002. Bazı kayısı çeşitlerinin Van ekolojisindeki adaptasyonları üzerinde araştırmalar (1998- 2000 dilimi). KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi 5(1), 131- 139.