Tufan Betimlemesi ve Sanattaki Yansımalarından Örnekler

Mitoloji bilinmeyen bir zamanda ve yerde yaşanan, olağanüstü varlıklar ve olayların anlatımıdır. Manevi dünyayı ve dış dünya ile ilişkileri de yansıtmaktadır. İnsanın varoluşundan bugüne kadar bazı büyük olaylar meydana gelmiştir. Heraklitus, Platon ve Aristoteles, geçmişte insanlığın uğradığı en büyük olayları su ve ateş felaketleri olarak ifade etmişlerdir. Su bazen yaradılışın ilk aşaması, bazen insanların cezalandırılması olarak kabul edilir. Aristo’ya göre sanatçı, gerçekten olanı değil, olabilir olanı, yani, rastlantı ve mümkün olabileni anlatandır demiştir. Olan ve olabilir olan en büyük olaylardan su ile ilgili olan tufan efsanesi, mitolojinin, dinin ve sanatın olağanüstü özellikler taşıyan konusu olmuştur. Tufan’ın meydana gelmesi neden ve sonuçları irdelendiğinde, olağan ve sosyal nitelikler içermektedir. Tufan mitleri, bölgelere özgü anlatımlar içerse de genellikle bölgesel olmaktan çok bütün dünyayı etkileyen bir olay olarak anlatılmıştır. Tufan facialara neden olurken, düzene ve inanca meydan okumaktadır. Kültürel ve dinsel bir nitelik taşıyan Tufan’ın birçok psikolojik, sosyolojik, dini, tarihi ve sanatsal yansımalarının olması da kaçınılmazdır. Bu olayları ele alan sanat dalları, farklı anlatım araçlarını kullanarak dinsel, ahlaki ve politik mesajıyla toplumu ve evrenin minimal temsilini yansılayan bir araca dönüşmüştür. İnsanın inanışa, doğaüstüne, ruhani olana, hayal gücüne bağlılığı hep olacaktır. Toplumsal devamlılığı sağlayan mitoloji, felsefenin ön temsili gibi görünse de kendisini ifade ettiği en güçlü alan sanattır. Edebiyat ve sanat dünyasında tufan daha çok kavram olarak kullanılmıştır. Çok sayıda çağdaş roman ve filme konu olmuştur. İnsanın doğaya karşı üstün olduğu düşüncesi ve üstün davranışını ele almaktadır. Tufan mitolojisi sanatta, çok sık bir şekilde kullanmıştır, sanatçılar bu kaynaktan beslenmişlerdir. Bu çalışmada, sanata kaynaklık eden ve sanattın farklı dallarında konu alınan tufan efsanesi farklı kültürlerde görülmesi ve sanata dönemi bakımından önem arz eden örneklerle anlatılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Seramik, Sanat, Mitoloji, Tufan

Flood Descriptions and Reflections in Art

Mitology is the narrative of extraordinary presence and event that take place in an unknown time and place. İt also reflects spiritual and its relations with the external worldSome great event have occured since human existence. Heraklitus, Platon ve Aristotle in the past the greatest event of people suffered water and fire disaster have expressed. Water is sometimes regarded as the first stage of creation, sometimes as punishment for people. According to Aristotle, the artist is the one who tells what is possible and what is possible, that is, coincidence and possible. The myth of the Great Flood, which is related to water, one of the greatest and possible events, has been an extraordinary subject of mitology, religion and art. When the causes and consequences of the Great Flood are examined, it contains ordinary and social qualities. Altough the myths of The Great Flood contain specific narrative of regions, they are described as an event that affect the whole world rather than religion. While The Great Flood causes catastrophes challanges order and belief. İt is inevitable that The Great Flood, which has a cultural and religious quality, has many psycological, sociological, historical, religious and artistic reflection. The branches of art that deal with these event have turned into medium that reflects society, and the minimal represantation of the universe with its religious, moral and political message by using different means of expression. Man always will have faith supernatural, spiritual and imagination. Altough mitology, which provide social continuity, seems to be, the flood was mostly as a art. It has been the subject of many contemporary novels and films. It deals with the thought and superior behavior of human being superior to nature. Flood mythology has been used frequently in art, artists have been fed from this source. In this study, it is tried to explain the flood myth which is the source of art and which is the subject of different branches of art, is seen in different cultures and with examples that are important in terms of art.

Keywords:

flood,

PDF

___

Aksoy, Bilal (1987). Nuh’un Gemisi ve Tufan, İnsanlık Yolu Yayınları, Ankara, s. 8 vd, s.47.140.144. 146
And, Metin (2007). Minyatürlerle Osmanlı-İslam Mitologs.YKY, s.100-120
Ayık, Erkan, (2010). Postmodernizm Sürecinde Görsel Sanatlarda Mitolojik Yapıt Çözümlemeleri, YLT, Ankara, s.6
Bahadır, Ülkü (2013). Hıristiyan İkonografisinde Nuh Tufanı, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bil. Ens.,Sanat Tarihi ABD, YLT, Ankara
Bayat, Fuzuli (2007). Türk Mitolojik Sistemi, Ötüken Neşriyat, İstanbul
Bucaille, Maurice (1991). Tevrat İnciller ve Kur’an, çvr. M. A. Sönmez, Ankara, s. 341,347
Can, Şefik (1997). Klasik Yunan Mitolojisi, İstanbul, İnkılâp Kitabevi
Cömert, Bedrettin (2006). Mitoloji ve İkonografi, De- Ki Basım ve yayım Ltd. Şti. Ankara,
Çınar, Güneş (2006).Heykel ve Mitoloji, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, s. 22,30,97
Deliduman, Canan, Sezer, Ayşe (2015). Resim Sanatında Nuh Tufanı idil, Cilt 5, Sayı 19
Elıade, Mircea (1993). Mitlerin Özellikleri, çev. Sema Rifat, Simavi Yay., İstanbul, s.157
Erhat, Azra (1972). Mitoloj i Sözlüğü, Remzi Kitapevi, Ankara, s.8
Hamılton, Edith (1997). Mitologya, çev., Ülkü Tamer, Varlık Yayınları, İstanbul, s.5
Hançerlioğlu, Orhan (2000). Dünya İnançları Sözlüğü, Remzi Kitabevi, 3. Basım, İstanbul
Harman, Ö. Faruk (1999). Kitab-ı Mukaddes ve Diğer Dinlere Göre Hz. Nuh ve Tufan, Hz Nuh’tan Günümüze Cizre Smpzym, İstanbul
Köksoy, Mümin (2002). Nuh Tufanı ve Sümerlerin Kökeni, Ankara
Kramer, S, Noah (2005). Tarih Sümerde Başlar, Çeviri. M. İ. Çığ, Ankara, s.126,127,128
Necatigil, Behçet (1969). http://www.belgeler.com/blg/1tjt/behcet-necatigil-mitologya).
Ögel, Bahaeddin (1989). Türk Mitolojisi 1, T. T. K. Basımevi, Ankara
Rosental, M., P. Yudin (1997). Felsefe Sözlüğü, çev. Aziz Çalışlar, Sosyal Yayınlar, İstanbul
Rosenberg, Donna (2003). Dünya mitolojisi, Büyük Destan ve Söylenceler Antolojisi,
Şatana, Nazan Şara (2016). http://blog.milliyet.com.tr/01.12.2016
Tecimer, Ömer (2005). Sinema Modern Mitoloji, 1. Baskı, Plan B İletişim, Tasarım, Tanıtım, Yayıncılık ve Yapımcılık San. İstanbul
Yakaryılmaz, Nuray (2009). Türk Mitolojisinin Resmi, Master Tezi, Ankara
Yonar, Gönül (2015). Yaratılış Mitolojileri, Altı Medeniyet Altı Yaratılış Hikâyesi, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sertifika Numarası 16267, Isbn 978-605-155-208-8, Ötüken Neşriyat A.Ş.,İstanbul, s. 152
http://tr.wikipedia.org/wiki/Tufan, 09 ‎Aralık ‎2015http://www.artbible.info/art/large/71.html, 09 ‎Aralık ‎2015https://www.khanacademy.org/humanities/ap-art-history/south-east-se-asia/30.04.‎2017http://www.maggihambling.com, 30.04. ‎2017http://www.fitzmuseum.cam.ac.uk/gallery/thewave, 30 ‎Nisan ‎2017http://mymodernmet.com/maggi-hambling-breaking-waves/ 30 ‎Nisan ‎2017http://www.mettemayagregersen.com/wordpress/waves-2/, 16.01.2017