TAŞIMALI EĞİTİMLE ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN BAŞARILARINA İLİŞKİN EĞİTİMCİLERİN GÖRÜŞLERİ

Bilindiği gibi ülkemizde yürürlükte olan taşımalı eğitim sistemi, çeşitli nedenlerle okula erişimde sorunlar yaşayan ilk ve orta öğretim öğrencilerinin belirlenen okullara günübirlik taşınarak eğitim ve öğretim görmelerini sağlamak amacıyla gerçekleştirilen bir uygulamadır. Bu araştırmanın amacı; taşımalı sistemle eğitimlerine devam eden öğrencilerin okul ve sınıf içi başarılarına yönelik öğretmen ve okul idarecilerinin görüşlerinin incelenmesidir. Bu çalışma nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde durum çalışması olarak desenlenmiştir. Bu çalışma Trabzon ilinde beş farklı taşıma merkezli okulda görev yapmakta olan 5 idareci ve 10 öğretmenle yürütülmüştür. Bu çalışmada veri toplama aracı olarak nitel araştırmalarda sıkça kullanılan yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış mülakatlarda katılımcılara, taşımalı eğitime neden ihtiyaç duyulduğu, taşımalı eğitim için altyapı ve finansmanın yeterli olup olmadığı, taşımalı eğitimin öğretmen ve öğrenci açısından avantaj ve dezavantajlarının neler olduğu, taşınan bölgede yarattığı olumsuzlukların ve topluma yansımalarının neler olduğu, öğrencilerin okulda karşılaştıkları sorunların neler olduğuna yönelik açık uçlu sorular yöneltilmiştir. Kayıt cihazına kayıt edilen yüz-yüze görüşmeler daha sonra kâğıda dökülmüş, böylece elde edilen veriler sürekli karşılaştırmalı analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma sonunda, öğrenci azlığı sebebiyle taşımalı eğitime başvurulduğu, taşımalı eğitimin öğretmenler ve öğrenciler açısından faydaları olmasının yanında öğrenciler açısından bazı dezavantajlarının da olduğu, taşınan bölgedeki toplumu olumsuz etkilediği gibi taşınılan bölgeye de olumsuz etkileri olduğu, öğrencilerin okul ve sınıf ortamında birtakım sorunlar yaşadıkları, veli desteğinden yoksun kalındığı, öğrencilerin öğrenme potansiyellerinin farklı olmamasına rağmen taşımalı sistemin okul ve sınıf başarısını olumsuz yönde etkilediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırmanın sonunda taşımalı sistemin olumsuzluklarının en aza indirilmesine yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Taşımalı eğitim, öğretmen ve idareci görüşleri

PDF

___

Ak, L., ve Sayıl, M. (2006). Three different types of elementary school students’ school achievements, perceived social support, school attitudes and behavior-adjustment problems.Educational Sciences:Theory&Practice, 6(2), 293-300.
Angrist, J. D., Pathak, P. A. ve Walters, C. R. (2013). Explaining charter school effectiveness. American Economic Journal: Applied Economics, 5(4), 1–27, http://dx.doi.org/10.1257/app.5.4.1
Arı,A.(2003). Taşımalı ilköğretim uygulaması (Uşak Örneği). G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 101-115.
Bilek,E. ve Kale, M. (2012).Taşıma merkezi okullarda görev yapan öğretmenlerin görüşlerine göre taşımalı eğitim uygulaması.Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3),609-632.
Boğuşlu, V. (2007). Taşımalı sistemin ilköğretim okulu öğrencilerinin ve fen başarılarına bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor davranış açısından etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.
Brownell, M. T., Bishop, A. M. ve Sindelar, P. T. (2018). Republication of “NCLB and the demand for highly qualified teachers: Challenges and solutions for rural schools”.Rural Special Education Quarterly, vol. 37(1) 4–11.
Bulut, F. (2003). Taşımalı Eğitim Sistemine İlişkin İlköğretim Müfettişleri, Okul Yöneticileri ve Öğretmenlerin Beklentileri (Gaziantep İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
Büyükkaragöz, S. ve Şahin H. (1995). Taşımalı ilköğretim uygulaması. Eğitim ve Bilim, 96, 38-50.
Christenson, S. L. (2004).The family-school partnership: An opportunity to promote the learning competence of all students. The School Psychology Review, 33(1).
Çelenk, S. (2001).Okul dışı etkilerin ilkokuma yazma öğretiminde okuduğunu anlama başarısına katkısı. A. İ. B. Ü. Yayımlanmamış (Yayın kurulu kararı alınmış) araştırma.
Çelenk, S. (2003). Okul başarısının ön koşulu: Okul aile dayanışması.İlköğretim-Online 2 (2): 28-3. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 12.01.2018 tarihinde indirilmiştir.
Ekiz,D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Anı Yayıncılık.
Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş. Ankara.
Engin,A.O., Özen,Ş. Ve Bayoğlu,V. (2009). Öğrencilerin okul öğrenme başarılarını etkileyen bazı temel değişkenler.Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3,125-156.
Epstein, J. L., and Sheldon, S. B. (2002a). Improving student behavior and school discipline with family and community involvement. Education and Urban Society, 35(1), 4-26.
Epstein, J. L., and Sheldon, S. B. (2002b). Present and accounted for: Improving student attendance through family and community involvement. Journal of Educational Research, 94(5), 308-318.
Ergüneş, Y. ve Altunsaray A. (1998).Taşımalı İlköğretim Uygulamasının Değerlendirilmesi. Cumhuriyetin 75. yılında İlköğretim I. Ulusal Sempozyumu, Tekışık Yayıncılık, s.189-200, Ankara.
Gagnon, D. J.,& Mattingly, M. J. (2015). State policy responses to ensuring excellent educators in rural schools. Journal of Research in Rural Education, 30(13), 1-14.
Gökyer, N. ve Gülşen, C. (2012). Taşımalı ilköğretim uygulamasında öğrencilerin taşınmaları sürecinde karşılaşılan sorunlara ilişkin öğrenci görüşleri. Milli Eğitim, 193, 17-28.
Jeynes, W. H. (2007). The relationship between parental involvement and urban secondary school student academic achievement: A meta-analysis. Urban Education, 42(1), 82-110.
Karakütük, M.(1998). Taşımalı ilköğretim uygulaması ve sorunları: Sincan ilçe örneği. Eğitim Bilim Dergisi, Cilt 22, Sayı 108: 16-21.
Kavak, Y. (1997). Dünyada ve Türkiye’de İlköğretim. Ankara: Pegem Yayınları.
Kaya, N. Ç. (2006). Taşımalı eğitim programındaki ilköğretim öğrencilerinin durumları: Silopi köyleri örneğinde bir sosyal değerlendirme. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 46(2), 105-116.
Kaya, A. ve Aksu,M. B. (2009).Fırsat ve olanak eşitliğinin sağlanmasında bir adım olarak taşımalı eğitim. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,8(27),177-189.
Kefeli,S.(2005).İlköğretim Uygulamalarının Değerlendirilmesi: Normal,Yatılı ve Taşımalı İlköğretim Okullarının Karşılaştırılması(Mudurnu İlçesi Örneği). Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Küçüksüleymanoğlu,R. (2006).Taşımalı eğitim(Bursa ili örneği). İlköğretim Online, 5(2):16-23. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 15.11.2016 tarihinde indirilmiştir.
Mattingly, M. J., Johnson, K. M., & Schaefer, A. (2011). More poor kids in more poor places: children increasingly live where poverty persists. (Carsey Issue Brief No. 38). Retrieved from the Carsey School of Public Policy website: [Online]: http://scholars.unh.edu/cgi/ viewcontent.cgi?article=1149&context=carsey adresinden 05.06.2018 tarihinde edinilmiştir.
McGhee, C. (2007). A descriptive study of teacher and parental attitudes forwards parent involvement at an elemantary school in deleware. Unpublished Doctoral Dissertation. Wilmington University, Deleware.
MEB, (2000).Taşımalı İlköğretim Yönetmeliği. Ankara.
MEB (2012). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2011-2012. Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı. Ankara.
Miles, B. M.,& Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analvsis (2nd ed.). London: Sage Publisher.
Mingren, Z. ve Shiquan, F. (2018). Rural teacher identity and influencing factors in Western China. Chinese Education & Society, 51: 91–102, DOI: 10.1080/10611932.2018.1433410.
Monk, D. H. (2007). Recruiting and retaining high-quality teachers in rural areas. The Future of Children, 17(1), 155-174. doi:10.1353/foc.2007.0009
Ozan,Ö. (2009). Taşımalı ilköğretim ortamlarının bilgi ve iletişim teknolojileri yoluyla iyileştirilmesi için model önerisi:Eskişehir örneği.Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 293-332.
Özgün, A. (2007). İstanbul’da Taşımalı Eğitimin Okul, Veli, Öğrenci Açısından Olumlu ve Olumsuz Etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Özkan,N.(1997).Taşımalı İlköğretim Uygulamasında Sayısal Gelişmeler,Güçlükler ve Çözüm Önerileri. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi.Hacettepe Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Secer, M. ve Yelken, Y. (2009). İlköğretim 6.-7.-8. sınıf öğrencilerinin taşımalı eğitimde karşılaştığı sorunlar (Gülnar Örneği). İlköğretim Online, 8(1), 24-35, [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 15.11.2016 tarihinde indirilmiştir.
Sheldon, S. B. (2003). Linking school-family-community partnerships in urban elemantary school to student achievement on state tests. The Urban Review, 35(2), 149-165.
Sindelar, P. T., Pua, D. J., Fisher, T., Peyton, D. J., Brownell, M. T. ve Mason-Williams, L. (2018). The Demand for special education teachers in rural schools revisited: An update on progress. Rural Special Education Quarterly, Vol. 37(1) 12– 20, DOI: 10.1177/8756870517749247.
Şenol, D. ve Yıldız,S. (2009). Yatılı ilköğretim bölge okullarında öğrenci-öğretmen ve aile etkileşimi: Diyarbakır ve Erzurum örneği. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 18, Sayı 1: s.359–376.
Şimşek, A. ve Büyükkıdık, S. (2017). Öğretmen ve öğrenci görüşleriyle taşımalı eğitim uygulaması değerlendirilmesi: Bozova ilçesi örneği.İlköğretim-online, 16(1): 15-34. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr/index.php/io/article/view/1114/969 adresinden 09.01.2018 tarihinde indirilmiştir.
Ulferts, J. D. (2016). A brief summary of teacher recruitment and retention in the smallest Illinois rural schools. The Rural Educator, 37, 14–24.
Waller, R.,& Barrentine, S. J. (2015). Rural elementary teachers and place-based connections to text during reading instruction. Journal of Research in Rural Education, 30(7), 1-13.
Yeşilyurt, M., Orak, S., Tozlu, N., Uçak, A. ve Sezer, D. (2007). İlköğretimde taşımalı eğitim araştırması Van il merkezi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(19), 197–213. [Online]: http://www.esosder.com/ adresinden 5 Mart 2016 tarihinde indirilmiştir.
Yettick, H., Baker, R., Wickersham, M., & Hupfeld, K. (2014). Rural districts left behind? Rural districts and the challenges of administering the Elementary and Secondary Education Act. Journal of Research in Rural Education, 29(11), 1-15.
Yıldırım,A. Ve Şimşek,H.(2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
Yurdabakan,İ.ve Tektaş,M. (2013). Taşımalı ilköğretim öğrencilerinin taşımalı eğitime ilişkin görüşleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 3, 511-527.
Yuyou, Q. ve Wenjing, Z. (2018). What does professional rank mean to teachers? Asurvey of the multiple impacts of professional rank onurban and rural compulsory education teachers. Chinese Education & Society, 51: 117–132, DOI: 10.1080/10611932.2018.1433412.