Örgütsel Bağlılığın Kişisel Özelliklere Göre Farklılıklarının İncelenmesi: Adana İli Alan Çalışması

Örgütün bir parçası olan örgüt çalışanının, örgütün değerlerine bağlı olması, örgütün amaçlarını ve hedeflerini kendi amaçları ve hedefleri olarak görmesi örgütün faaliyetlerinin uzun dönemde devam etmesine ve varlığını sürdürmesine büyük katkı sağlayacaktır. Bu nedenle tüm örgütler örgütsel bağlılıkları yüksek seviyede olan çalışanlara sahip olmak isterler. Bu araştırmada çalışanların örgütsel bağlılık konusunun incelenmesi üç boyutlu örgütsel bağlılık sınıflaması olan duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık çerçevesinde ele alınmaya çalışılmıştır. Örgütsel bağlılığı etkileyen faktörlerin sınıflaması çeşitli başlıklar altında araştırmacılar tarafından yapılmıştır. Çalışma kapsamında, kişisel özellikler, iş özellikleri ve iş deneyimleri sınıflaması üzerinden örgütsel bağlılığı etkileyen faktörler incelenmiştir. Çalışmayla, kişilik özelliklerine göre örgütsel bağlılık ifadelerine verilen yanıtların farklılıkları incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma hedef kitlesini Adana il merkezindeki küçük ve orta ölçekli mağaza ve dükkânlardaki çalışanlar oluşturmuştur. Kitleden örneklem seçimi basit tesadüfî örnekleme yöntemiyle yapılmıştır. Verilerin derlenmesinde veri toplama yöntemi olarak yüz yüze anket yöntemi uygulanmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkilere dayalı değişkenleri sınıflamada kümeleme analizi ve farklılıkları belirlemede Mann-Whitney U ile Kruskal-Wallis H testi uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre belirlenen kümelerde kişisel özelliklere göre farklılıklar yorumlanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

örgütsel bağlılık, , duygusal bağlılık, devam bağlılığı, , kişisel özellikler, , normatif bağlılık

Investigation of Organizational Commitment According to the Differences of Personel Characteristics: The Field Study of Adana Province

Employee of the organization who is a part of the organization committed to the values of the organization and sees the goals and objectives of the organization as his/her own goals and objectives will make a major contribution to the long-term and sustained activities of the organization. In this study, the organizational commitment of the employees is examined within the framework of three-dimensional organizational commitment, affective commitment, continuance commitment and normative commitment. Researchers under various headings made classifications of factors affecting organizational commitment. Within the scope of the study, the factors affecting organizational commitment were examined through personal characteristics, job characteristics and work experiences classification. The aim of the study was to examine the differences in the responses to the statements of organizational commitment according to personality traits. The target group of the research consisted of employees in micro scaled and medium-scaled stores and shops in Adana city center. Sample selection from the population was made by simple random sampling method. Face to face questionnaire method was used as data collection method. Clustering analysis was used to classify variables based on relationships between variables and Kruskal-Wallis H test with Mann-Whitney U test was used to determine the differences according to the personal characteristics. Differences according to personal characteristics were tried to be interpreted in the clusters determined according to the findings.

Keywords:

Organizational Commitment, Personal Characteristics,

PDF

___

Allen, N.J. ve Meyer, J.P. (1990). Organizational Commitment: Evidence of Career Stage Effects. Journal of Business Research, 26 (1), 46-91. Alpar R. (2011). Çok değişkenli istatistiksel yöntemler, Ankara: Detay Yayıncılık. Becker, H.S. (1960). Notes on the concept of commitment. American Journal of Sociology, 66 (1), 32–40. Buchanan, B. (1974). Building organizational commitment: The socialization of managers in work organizations. Administrative Science Quarterly, 19 (1), 533-546. Hall, D.T. ve Schneider, B. (1972). Correlates of organizational identification as a function of career pattern and organizational type. Administrative Science Quarterly, 17, 340–350. Cochran W.G. (1953). Sampling Techniques. New York: John Wıley and Sons Inc. Çıngı, H. (2009). Örnekleme Kuramı, Ankara: H. Ü. Bizim Büro Basım ve Yayınevi. Çırpan, H. (1999). Örgütsel Öğrenme İklimi ve Örgüte Bağlılık İlişkisi: Bir Alan Araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul. Durna, U. ve Eren, V. (2005). Üç Bağlılık Unsuru Ekseninde Örgütsel Bağlılık, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6 (2), 210-219. Eby, L. T., Freeman, D. M., Rush, M. C. ve Lance, C. E. (1999). Motivational bases of affective organizational commitment: A partial test of an integrative theoretical model. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 12, 463-483. Eğinli, A. T. (2009). Çalışanlarda İş Doyumu: Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarının İş Doyumuna Yönelik Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23 (3), 35-52. Görür, D. (2018). Tükenmişlik düzeyinin örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Bir alüminyum fabrikası örnek olay çalışması, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Haliç Üniversitesi, İstanbul. Grusky, O. (1966). Career Mobility and Organizational Commitment. Administrative Science Quarterly 10, 488-503. Gül, H. (2002). Örgütsel Bağlılık Yaklaşımlarının Mukayesesi ve Değerlendirilmesi, Ege Akademik Bakış Dergisi, 2 (1), 37-56. Hrebiniak, L. G. ve Alutto, J. A. (1972). Personal and Role-Related Factors in the Development of Organizational Commitment. Administrative Science Quarterly, 17(4), 551-565. Kardeş, G.G. (2009). Örgütsel Bağlılığın Dinamikleri, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Kish L (1965). Survey Sampling. New York: John Wiley ve Sons. Kolancıoğlu, B. (2017). Örgüt Kültürünün Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi ve Bir Uygulama, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul. Kök, S. B. (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20 (1), .291-310. Kurşunoğlu, A., Bakay, E. ve Tanrıöğen, A. (2010). İlkokul Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28 (1), 101-115. Likert RA (1932) Technique for the measurement of attitudes. Archive of Psychology, 140, 12-39. Meyer, J.P. ve Allen, N.J. (1984). Testing the side bet theory of organizational commitment: Some methodological considerations. Journal of Applied Psychology, 69, 372–378. Meyer, J. P., ve Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1, 61–89. Meyer, J.P., ve. Allen, N.J. (1997). Commitment in the workplace: Theory, research, and application. New York: Thousand Oaks Sage Publication. Mowday, R. T., Porter, L. W., ve Steers, R. M. (1982). Employee-organization linkages: The psychology of commitment, absenteeism, and turnover. New York: Academic Press. Meyer, J. P., Allen, N. J., & Smith, C. A. (1993). Commitment to organizations and occupations: Extension and test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78(4), 538–551. Mowday, R. T., Porter, L. W., ve Dubin, R. (1974). Unit performance, situational factors, and employee attitudes in spatially separated work units. Organizational Behavior and Human Performance, 12, 231-248. Northcraft G. B. ve Neale M. A. (1990). Organizational Behavior Management Challge. New York: The Dryden Press. Ölçüm Ç. M. (2004). Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Patchen, M. 1970 Participation, Achievement, and Involvement on the Job. Englewood Cliffs: Prentice-Hall. Porter, L. W. (1968). The Etiology of Organizational Commitment: A Longitudinal Study of Initial Stages of Employee Organization Relationships, Unpublished paper. Porter, L.W., Steers, R.M., Mowday, R.T., ve Boulian, P.V. (1974). Organizational commitment, job satisfaction and turnover among psychiatric technicians. Journal of Applied Psychology, 59, 603–609. Ritzer, G. veTrice, H. M.. (1969). An occupation in conflict: A study of the personnel manager. Ithaca, N.Y: New York State School of Industrial and Labor Relations, Cornell University. Rubin D.B. (1987). Multiple imputation for nonresponse in surveys. New York: John Wiley ve Sons Inc. Sheldon ve Mary E. (1971). Investments and involvements as mechanisms producing commitment to the organization. Administrative Science Quarterly, 16 (143), 1-50. Steers, R. M. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment. Administrative Science Quarterly, 22, 46-56. Steers, R. M. ve Rhodes, S. R. (1978). Major influences on employee attendance: A process model. Psychological Bulletin, 63, 391-407. Stone, E. F., ve Porter, L. W. (1975). Job characteristics and job attitudes: A multivariate study. Journal of Applied Psychology, 60, 57-64. Stroh L.K., Northcraft G.B. ve Neale M.A. 2002. Organizational behavior: a management challenge, 3rd edition, Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates. Türk Dil Kurumu. (2019). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları. Uyguç, N., ve Çımrın, D. (2004). DEÜ Araştırma ve Uygulama Hastanesi Merkez Laboratuvarı Çalışanlarının Örgüte Bağlılıklarını ve İşten Ayrılma Niyetlerini Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniveristesi İ.İ.B.F Dergisi , 91(1), 91-99. Verma V. (2002) Sampling methods. Manual for Statistical Trainers Statistical Institute for Asia and The Pacific, 1: 2-7. Whyte, W. (1956). The organization man. New York: Doubleday Anchor Books. Wiener, Y. (1982). Commitment in Organizations: A normative View. Academy of Management Review, 7 (3), 418-428. Wiener, Y., Vardi, Y. (1980). Relationships between Job, Organization and Work Outcomes: An Integrative Approach. Organizational Behavior and Human Performance, 26 (1), 81-96. Yalçın, A., İplik, F.N. (2005). “Beş Yıldızlı Otellerde Çalışanların Demografik Özellikleri ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Adana İli Örneği”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (1), 395-412 Yıldırım, F. (2002). Çalışma Yaşamında Örgüte Bağlılık ve Örgütsel Adalet İlişkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.