Nilüfer RÜZGAR, Ahsen Nisa ODABAŞOĞLU, Bekir ÖZKAN

Belediye Başkanlarının Hizmet Yönelimli Liderlik Tarzları İle Şehir Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki

Belediye başkanları, sundukları hizmetler vasıtasıyla kamu tarafından bilinirlik kazanmaktadırlar. Bu bağlamda, hizmetkâr edasıyla hareket ederek “hizmetkâr lider” tarzını benimsemektedirler. Çalışanlarını ve hizmet verdiği kişilerle iletişimini daha şeffaf bir şekilde kuran, onlara destek sunan ve problemleriyle ilgilenen hizmetkâr liderlerin sunduğu hizmetlerin şehir yaşam kalitesi ile olan ilişkisi, vatandaşların başarılı yönetime dair fikirlerine etki etmesi beklenmektedir. Bu araştırmanın ana amacı, üniversite öğrencilerinin ikamet ettikleri yerde hizmet veren belediye başkanlarının benimsedikleri liderlik tarzına yönelik algılarının şehir yaşam kalitesine dair öz değerlendirmeleriyle olan ilişkisini ortaya çıkarmaktır. Bu amaca istinaden Yıldırım semtinde bulunan Bursa Teknik Üniversitesi’nde eğitimine devam eden 121 üniversite öğrencisine iki ölçekten oluşan bir anket uygulaması yapılmıştır. İlk ölçek, Demirel vd. (2012) tarafından geliştirilen “Hizmetkâr Liderlik Ölçeği”dir. İkinci ölçek ise Karamustafa, Güllü ve Acar (2010) tarafından geliştirilen ve şehir yaşam kalitesini ölçmeyi amaçlayan “Önem-Performans Analizi Ölçeği”dir. Elde edilen veriler SPSS 22.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiş, bu kapsamda da faktör analizi ve regresyon analizi yapılmıştır. Bulgulara göre hizmet yönelimli liderliğin şehir yaşam kalitesi üzerinde, özellikle Servis/Alçakgönüllülük boyutu bağlamında, istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmaktadır. Bu nedenle, gelecekte farklı ilçeler, farklı şehirler ve farklı bölgeler üzerinde araştırmalar yapılması, Türkiye'nin genel bir çerçevesini çizme şansını verebilir. Böylelikle belediyelerin sunduğu hizmetlerde gerekli değişiklikler yapılarak vatandaşların şehir yaşamı kalitesi algıları olumlu yönde artabilir.

Anahtar Kelimeler:

Belediye Başkanları, Liderlik Tarzı, Hizmetkâr Liderlik, Şehir Yaşam Kalitesi

The Relationship between Mayors’ Servant Leadership Styles and Quality of City Life

Mayors are known by the public via the services they provide. Therefore, they act as servants and adopt “servant leadership” style. It is expected that the relationship between the services provided by servant leaders who build relationships with employees and the group that is served, who supports them and who take care of their problems, with quality of city life, shape the perceptions of citizens about successful management. In this study, the main purpose is to reveal the relationship between the perceptions of university students about their district of residence mayor’s extent of displaying servant leadership qualifications and their self evaluations about quality of city life. With this purpose, a survey that consists two scales is applied to the 121 active students of Bursa Technical University, which is in Yıldırım district, Bursa. The former scale is “Servant Leadership Scale” that is developed by Demirel et.al. (2012). The latter is “Importance-Performance Analysis Scale” that is developed by Karamustafa, Güllü and Acar (2010). The gathered data is analyzed via SPSS 22.0 package programme and factor analysis and regression analysis are applied. According to the findings, there is a statistically significant effect of servant leadership on quality of city life, especially in terms of Service/Humility dimensions. Therefore in the future, making researches on different districts, different cities and different regions can give the chance of drawing a general frame of Turkey. Thus, necessary amendments in the services that are provided by the municipalities would be done and the perceptions of citizens in terms of quality of city life can increase in a positive way.

Keywords:

Mayors, Leadership Styles, Servant Leadership, Quality of City Life,

PDF

___

AKÇİ, Y. & ULUIŞIK, Ö. (2016). Marka Şehir Oluşturma: Şehirde Oturanların Değerlendirmeleri Üzerine Bir Uygulama (Adıyaman Örneği). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 13(34).
ASLAN, Ş. & ÖZATA, M. (2011). Sağlık Çalışanlarında Hizmetkâr Liderlik: Dennis-Winston Ve Dennis-Bocernea Hizmetkâr Liderlik Ölçeklerinin Geçerlik Ve Güvenilirlik Araştırması. Yönetim ve Ekonomi. 18(1).139-154.
AVCILAR, M. Y. & KARA, E. (2015). Şehir Markası Kavramı Ve Marka Şehir Yaratma Stratejilerine Yönelik Literatür İncelemesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, (34). 76-94.
BABBIE, E. R. (2010). The Practice of Social Research. 12th ed. Belmont, CA: Wadsworth Cengage, 2010; Muijs, Daniel içinde, Doing Quantitative Research in Education with SPSS. 2nd edition. London: SAGE Publications.
BECK, C. D. (2010). Antecedents Of Servant Leadership: A Mixed Methods Study. Unpublished Phd Dissertation. University of Nebraska, Lincoln.
CALDWELL, C., BISCHOFF, S.J. & KARRI, R. (2002). The Four Umpires: A Paradigm For Ethical Leadership. Journal of Business Ethics. 36(1/2), 153-163.
CARR, A. J.,GİBSON, B. & ROBINSON, P.G. (2001). Is Quality Of Life Determined By Expectations Or Experience? BMJ, 322(7296), 1240-1243.
CERİT, Y. (2007). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Hizmet Yönelimli Liderlik Rollerini Gerçekleştirme Düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33), 88-98.
COP, R. & AKPINAR, İ. (2014). Öğrencilerin Şehirlerin Markalaşmasına Yönelik Algıları. Marmara Üniversitesi, İ.İ.B. Dergisi. 36(1). 69-88.
CRIPPEN, C. (2005). Servant-Leadership As A Effective Model For Educational Leadership And Management: First To Serve, Then To Lead. Management in Education. 18(5). 11-16.
ÇELİK, H. S. (2010). Kutadgubilig'de Halk Devlet İlişkileri: Karşılaştırmalı Bir Bakış. Türk Dünyası Araştırmaları. 188. 37-50.
DALY, S. P. & MATTILLA, M. (2007). Darwin And Ethics: Using Natural Selection To Understand Ethical Business And Organizational Behavior. EJBO: Journal of Business Ethics and Organization Studies. 12(2). 2 Ağustos 201 tarihinde http://ejbo.jyu.fi/articles/0501_1.html. adresinden alındı.
DEMİREL, E., YATKIN, A., DÜŞÜKCAN, M., DERİN, N., ÇAKINBERK, A. & GÜVEN, M. (2012). Yerel Siyasetin Liderleri Olan Belediye Başkanlarına Yönelik Hizmetkâr Liderlik Ölçeği Uyarlama Çalışması. Akademik Yaklaşımlar Dergisi (Journal Of Academic Approaches). 3(2). 67-83
DENNIS, R. (2004). Servant Leadership Theory: Development Of The Servant Leadership Assessment Instrument. Unpublished PhD Thesis. Regent University, Virginia Beach, Virginia, USA.
DENNIS, R.S. & BOCERNEA, M. (2005). Development Of The Servant Leadership Assessment Instrument. Leadership&Organization Development Journal, 26(8). 600-615.
DENNIS, R. & WINSTON, B. E. (2003). A Factor Analysis Of Page And Wong’s Servant Leadership Instrument. Leadership and Organization Development Journal. 24(8). 455-459.
DEFFNER, A. & LIORURIS, C. (2005). City Marketing: A Significant Planning Tool For Urban Develeopment In A Globalised Economy, 45th Congress of the European Regional Science Association. Vrije Universty, Amsterdam.
FARLING, M. L. STONE, A.G. & WINSTON, B.E. (1999). Servant Leadership: Setting The Stage For Empirical Work. Journal of Leadership Studies. 6(1-2). 50-72.
GERAY, C. (1998). Kentsel Yaşam Kalitesi Ve Belediyeler. Türk İdare Dergisi. 70(421). 326-341.
GÖRÜN, M. & KARA, M. (2010). Kentsel Dönüşüm Ve Sosyal Girişimcilik Bağlamında Türkiye’de Kentsel Yaşam Kalitesinin Artırılması. Yönetim Bilimleri Dergisi. 8(2).
GREENLEAF, R. K. (1970). Center For Servant Leadership. What İs Servant Leadership? Erişim on 03 October 2008 from http://www.greenleaf.org/whatissl/index.html
HATCHER, T. (2004). A Rationale For HRD-Ethics And Its Inclusion As A Theorotical Foundatiton. Academy of Human Resource Development International Research Conference Proceedings. 272-286, Austin, TX
HUANG, C., OH, K., ZHANG, Q. &CHOI, Y. J. (2013). Understanding The City Brand In The Regional Tourism Market Among College Students. Journal of Travel & Tourism Marketing, 30(7). 662-671.
KAKLAUSKAS, A., ZAVADSKAS, E. K., RADZEVICIENE, A., UBARTE, I., PODVIEZKO, A., PODVEZKO, V., KUZMINSKE, A., BANAITIS, A., BINKYTE, A. & BUCINSKAS, V. (2018). Quality Of City Life Multiple Criteria Analysis. Science Direct. Vol.72. 82-93.
KARAMUSTAFA, K., GÜLLÜ, K. & ACAR, N. (2010). Kayseri’nin Pazarlanabilirliğinin Şehir Yaşam Kalitesi Açısından Önem-Başarım Analizi İle Değerlendirilmesi. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi. 3(05). 1-26.
KARMOWSKA, J. (2002). Cultural Heritage As An Element Of Marketing Strategy In European Historic Cities. Proceedings of the 5th European Commission Conference-Cultural Heritage Research: A Pan-European Challenge, Luxembourg, pp. 139-141.
KOTLER P., REIN I. & HAIDER H.D. (1993), Marketing Places: Attracting Investment, Industry, And Tourism To Cities, Regions And Nations. New York: Macmillan.
LAUB, J. (1999). Assessing The Servant Organization: Development Of The Servant Organizational Leadership (SOLA) Instrument. Dissertation Abstracts International, 60(02). 308.
MARANS, R. (2007). Quality Of Life Studies And Their Contributions To Housing And Policy. Gazimagusa Municipality Seminars, 26 March 2007, Gazimagusa.
MCDOUGLE, L. R. (2009). Servant Leadership In Higher Education: An Analysis Of The Perceptions Of Higher Education Employees Regarding Servant Leadership Practises At Varying Types Of Institutions. Unpublished PhD dissertation. University of Texas, San Antonio.
NEAL, J. D., SIRGY, J. M. & UYSAL, M. (1999). The Role Of Satisfaction With Leisure Travel/Tourism Services And Experiences In Satisfaction With Leisure Life And Overall Life. Journal of Business Research. 44(3). 153–164.
O’TOOLE, J. (1999). Leadership A To Z, A Guide For The Appropriately Ambitious. San Fransisco: Jossey Bass.
PACIONE, M. (1986). Quality Of Life In Glasgow: An Applied Geographical Analysis. Environment and planning A: Economy and Space. 18(11), 1499–1520. https://doi.org/10.1068/a181499.
PARASURAMAN, A., ZEITHAML, V. A. & BERRY, L. L. (1994). Reassessment Of Expectations As A Comparison Standard In Measuring Service Quality: Implications For Further Research. Journal of Marketing. 111–124.
PATTERSON, K. A. (2003). Servant Leadership: A Theoretical Model. Unpublished Doctoral Dissertation. Regent University, London.
POLLARD, C. W. (1996). The Leader Who Serves. In F. Hesselbein, M. Goldsmith, & R. Beckhard (Ed.s). The leaders of the future: The Drucker Foundation. San Francisco: Jossey-Bass. 241-248.
RUSSELL, R.F. & STONE, A. G. (2002). A Review Of Servant Leadership Attributes: Developing A Practical Model. Leadership&Organization Development Journal. (23). 145-157.
RÜZGAR, N. (2017). A Research On The Perception Of Citizens Regarding Their Mayors’ Apprehension Of Servant Leadership: A Research In The City Of Bursa. 3rd International Conference on the Changing World and Social Research. Rome, Italy. 8-10 August.
SPEARS, L.C. (2004). Practing Servant-Leadership, Leader to Leade., 34, Fall, 7-11. http://www.viterbo.edu/uploadedFiles/academics/msl/PracticingServantLeadershipbyLarrySpears.pdf
STONE, G. A., RUSSELL, F. R. & PATTERSON, K. (2004). Transformational Versus Servant Leadership: A Difference In Leader Focus. Leadership&Organizational Development Journal. 25(4). 349-361.
TDK (Türk Dil Kurumu). Büyük Türkçe Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5c704639a4e536.95250796 (Erişim: 26.02.2019).
TURGUT Y. H. (2007). Kentsel Yaşam Kalitesi: Kuram Politika Ve Uygulamalar. Mimarlık Dergisi. Sayı 335. 28 Şubat 2017 tarihinde http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=53&RecID=1325 adresinden alındı.
TURHAN, M. (2007). Genel Ve Mesleki Lise Yöneticilerinin Etiksel Liderlik Davranışlarının Okullardaki Sosyal Adalet Üzerindeki Etkisi. Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Fırat Üniversitesi, Elazığ.
TÜRKSEVER, N. (2001). Türkiye’de Büyük Şehir Alanlarında Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesine Yönelik Bir Yöntem Denemesi. 91-95. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
VON KAMP, I., LEIDELMEIJER, K., MARSMAN, G. & DE HOLLANDER, A. (2003). Urban Environmental Quality And Human Well-Being Towards A Conceptual Framework And De-Marcation Of Concepts: A Literature Study. Landscape and Urban Planning, 6: 5-18.
WADDELL, J. T. (2006). Servent Leadership. Proceedings of the Servant Leadership Research. 28 Şubat 2019 tarihinde http://www.regent.edu/acad/sls/publications/conference_proceedings/servant_leadership_roundtable/2006/pdf/waddell.pdf adresinden alındı.
WEZİAK-BİALOWOLSKA, D. (2016). Quality Of Life In Cities-Empirical Evidence In Comparative European Perspective. Science Direct. Vol.58. 87-96.
YAVUZÇEHRE, P. S. & TORLAK, S. E. (2006). Kentsel Yaşam Kalitesi Ve Belediyeler: Denizli Karşıyaka Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (4). 184-207.
YÖRÜK, D. & DÜNDAR, S. (2011). Türkiye’deki Yerel Yöneticilerin Benimsedikleri Liderlik Tarzlarına Göre Boyun Eğici Davranışlarının İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi. 25(1).
http://www.dailygood.org/story/447/the-10-gifts-of-a-servant-leader-larry-spears/
https://www.forbes.com/sites/jacobmorgan/2016/03/28/what-does-leadership-look-like-in-the-future-of-work/#2b3381cd2704
http://www.triumphstrategicconsulting.com/2017/07/26/servant-leader/