XV. YÜZYILA AİT BİR MEKTUP ÖRNEĞİNİN DİPLOMATİK DİL, USLÜP VE TARİHİ KAYNAK OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

XIV-XV yüzyıl Türk tarihinin aydınlatılabilmesi için tarihi belgeler her zaman önemli olmuştur. Bu belgeler arasında mektuplar, fermanlar vakayinameler birinci elden ilk kaynaklar arasındadır. Söz konusu dönem tarihine, özellikle de Akkoyunlu- Karakoyunlu ve Osmanlı ilişkilerine ışık tutan bu belgelerden birisi Uzun Hasan’ın Sultan Mehmed’e yolladığı mektuptur. Söz konusu mektubun orijinal olan metni Feridun Bey’in Mecmûa-i Münşeât-ı Selâtîn adlı eserinde yer almaktadır. Makalede Abdulhüseyin Nevaî’nin “Esnâd ve Mukâtebât-ı Tarihî-yi İran ez Timur ta Şâh İsmail” adlı eserindeki nüshayı dikkate alacağız. Bu makalede mektubun diplomatik açıdan dil, üslup,diplomatik ve  tarihi içeriğinin değerlendirilmesi yapılacaktır.

An Evaluation of a Letter Sample from XV. th Century Regarding its Diplomatic of Language, Wording and Historical Source

Historical documents, by which one may list letters, edicts and chronicles amongst the primary sources, have always been instrumental in illuminating the 14th-15th century Turkish history. One of the documents which sheds a light into this era, especially in regards to the Ak Koyunlu/Kara Koyunlu – Ottoman Empire relations, is the letter sent by Uzun Hasan to his counterpart Sultan Mehmed II. The letter’s both Farsi original can be found in Münşeat-ı Selatin by Feridun Bey and Esnad-ı ve Mukatebat-ı Tarikh-i İran ez Timur Şah İsmail by Abdülhüseyin Nevai . In this article teh letter will be evaluated diplomatically in terms of language ,style and history

___

  • Referans 1: BUDAK MUNŞİ-Yİ KAZVİNÎ,(2000),Cevahirü’l-Ahbar: Bahş-i Tarih-i İran az Karakoyunlu ta Sal-ı 984, Haz. Muhsin Behrâm Nejâd, Tahran: Merkez-i Neşr-i Miras-ı Mektub
  • Referans 2: DAŞ, A.,(2004), “Türkiye Selçukluları ve Osmanlı Tarihi Kaynak Olarak Münşeât Mecmualarının Değerlendirilmesi”,AÜİFD 2004, S.11, 205-218.
  • Refesans 3: EBÛ BEKR-İ TİHRANÎ,(2001), Kitab-ı Diyarbekriyye, Çev.Mürsel Öztürk, Ankara: Kültür Bakanlığı