TÜRKİYE’DE ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIMLARIN BELİRLEYİCİLERİNE YÖNELİK BİR MODEL DENEMESİ
Küreselleşen dünyamızda Uluslararası Doğrudan Yatırımların (UDY) ülkelerin ekonomik kalkınma ve refahları üzerindeki etki ve önemi giderek artmaktadır. Özellikle içinde bulunduğumuz, bilgi ve iletişim kavramlarının şekillendirdiği yeni dünya düzeni içinde Türkiye için ekonomik ve sosyal refaha ulaşabilmek, istikrarlı ve sürdürülebilir bir büyüme sağlayabilmek büyük önem taşımaktadır. Bu kapsamda, ülkemizde ekonomik liberalleşme hareketlerinin, özellikle 1980’li yıllardan itibaren artmaya başlamış olmasına rağmen 1990’lı yıllar da dahil olmak üzere birtakım yapısal reformlarla desteklenememiş olmasından dolayı bu yönde beklenen gelişmeler sağlanamamıştır. Özellikle 2000’li yıllardan itibaren birtakım yapısal reformların da uygulamaya konulmasıyla birlikte UDY girişlerinde önemli miktarlarda artışlar yaşanmaya başlamıştır. Bu çalışmada; 1998 - 2010 yılları arasındaki süreçte gerçekleşen UDY girişlerinin önemli belirleyicilerinden olan GSYH, Net Uluslararası Rezervler, Dış Borç Stoğu ve Tasarruf Mevduatı Faiz Oranı gibi açıklayıcı değişkenlerin açıklanan değişken UDY’ler üzerindeki etkileri bir ekonometrik model deneme çalışması ile incelenmeye çalışılmıştır. Bu inceleme, ekonometrik modelimizin amacını da oluşturmaktadır. Bu çerçevede model oluşturularak, UDY girişlerinde söz konusu değişkenlerin etkilerinin nasıl ve ne yönde olduğu araştırılmaya ve sonuçları ortaya konulmaya çalışılmıştır
Anahtar Kelimeler:
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar (UDY), Küreselleşme, Liberalleşme
___
- BUYUKAGAOGLU, Şeniz Işıl. (2003), Doğrudan Dış Yatırımların Belirleyenleri ve Türkiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
- CHAKRABARTI, Avik (2001), “The Determinants of Foreign Direct Investments: Sensitivity Analyses of Cross- Country Regressions”, Kyklos, Vol.54, Is. 1, pp. 89-114.
- DEMİRCAN, Hayrettin. (2003), Dünyada ve Türkiye'de Yabancı Sermaye Yatırımları ce Stratejileri, TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, Ankara, Mart.
- DUNNING, H.John. (1998), Globalization, Trade and Foreign Direct Investment, Elsevier Science, UK.
- EREN, Adalet. (1995), Türkiye'de Yabancı Sermaye Yatırımlarını Belirleyen Faktörler ve Ekonometrik Yaklaşım, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- ERTEK, Tümay. (2000), Ekonometriye Giriş, Beta: İstanbul.
- KARLUK, Rıdvan. (2001), Türkiye'de Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyümeye Katkısı, Ekonomik İstikrar, Büyüme ve 'Yabancı Sermaye, TCMB.
- KOÇ AYTEKIN, Güner. (2006), Doğrudan 'Yabancı Ekonomik Etkileri ve Türkiye Üzerine Değerlendirmeler, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamı§ Doktora Tezi, Ankara.
- KUTNER Michael H; NACHTSHEIM Christopher; NETER John and LI, William. (2005), Applied Linear Statistical Models, McGraw-Hill, 5th Edition
- ONGUN, M. Tuba. (2001), 'Yabancı Sermaye ve Dış Borçlar, Türkiye Ekonomisi Sektörel Analiz, İmaj Yayınevi, Ankara.
- STOCK H.James ve WATSON W Mark. (2007), Introduction to Econometrics, (Çev. B. Saraçoğlu), Eflatun Yayıncılık: Ankara.
- TARI, Recep. (1999), Ekonometri,Alfa: İstanbul.
- TOMANBAY, Mehmet. (2004), Dış Ticaret Rejimi ve İhracatın Finansmanı, Hatiboğlu Yayınları; Ankara.
- ULAŞ, Dilber. (2002), Uluslararası Pazarlara Giriş Stratejisi Olarak Ortak Girişimler Venture) ve Türkiye'de Uygulamaları,, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
- YAPRAKLI, Sevda. (2006), “Türkiye'de Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Belirleyicileri Üzerine Ekonometrik Bir Analiz”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 21, S.2, ss.23. http://www.ekodialog.com/Acik_ogretim_iktisat/miUi_ gelir_analizi_makroekonomik_degiskenler.html, (erişim tarihi: 11 Ocak 2012).
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2008
- Yayıncı: Hitit Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA VE KAPİTALİST BİRİKİM ÇERÇEVESİNDE KALKINMADA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İMKÂNLARI
M.Ö. II. BİN ANADOLU TERAZİ KEFELERİ HAKKINDA GÖZLEMLER
XIX. YÜZYIL OSMANLI DIŞ POLİTİKASI ÜZERİNDE İNGİLİZ TESİRİ
TÜRKİYE’DE ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIMLARIN BELİRLEYİCİLERİNE YÖNELİK BİR MODEL DENEMESİ