M.Ö. II. BİN ANADOLU TERAZİ KEFELERİ HAKKINDA GÖZLEMLER

Tunç Çağı’ndan beri antik çağlarda ve günümüzde ticaret hayatının vazgeçilmez aracı olan teraziler, kullanılmaya başlandığı ilk günden itibaren çeşitli tiplerde üretilmişlerdir.  M.Ö. III. Binden itibaren Yakındoğu’da kullanılan ilk terazi tipi eşit kollu terazidir. Karşılaştırma yapılarak tartma prensibine dayalı olan bu tip teraziler, bir kolun uçlarına eşit yükseklikte asılmış iki yuvarlak kefeden oluşur.  Eşit kollu terazilerle tartma yapılırken metal ve taştan yapılmış ağırlıklar kullanılır. Terazinin bir kefesine alınan ya da satılan mal, diğer kefesine ise başta kurşun ve hematitten yapılmış olan ağırlıklar konulur. Kültepe kazılarında hematit ve kaya kristalinden yapılmış çeşitli tipte ağırlıklar bulunmuştur. Söz konusu ağırlıklar içinde ördek biçimli olanlar hafir tarafından Babil tipi olarak adlandırılmıştır.Anadolu’da, M.Ö. III-II. Binde kullanılan eşit kollu terazilere ait bulgular Bozüyük (Bilecik), Troya (Çanakkale), Küllüoba (Eskişehir), Kültepe (Kayseri), Boğazköy (Çorum) ve Sirkeli Höyük’te (Adana) ele geçmiştir. Mısır Duvar Resimlerinden tasvirleri bilinen eşit kollu terazilerin kullanımı M.Ö. II. Binde gelişen ticaretin etkisiyle yaygınlaşmıştır. Anadolu, Suriye, Mezopotamya, Kıbrıs, Thera Adası ve Kıta Yunanistan’da altın ve bronzdan yapılmış örnekleri yerleşimlerde ve mezarlarda bulunmuştur. M.Ö. II. Binden sonra eşit kollu terazilerin kullanımı devam etmiştir. Bunu kanıtlayan bulgular Anadolu’da Boğazköy, Suriye’de Ugarit ve Nuzi’de ele geçmiştir.

___

  • BASS, George ve diğ. (1967), “Cape
  • Gelidonya: A Bronze Shipwreck” Transactions of the
  • American Philosophical Society, Volume 57, No 8, ss. 1–177.
  • BOEHMER, Rainer Michael. (1972), Die Kleinfunde von Boğazköy aus den G r a b u n g s k a m p a g n e n 1931–1939 und 1952–1969, Berlin.
  • BOEHMER, Rainer Michael. (1979), Die Kleinfunde aus der Unterstadt von Boğazköy, Grabungskampagnen 1970–1978, Berlin.
  • DİKAİOS, Porphyrios. (1969), Enkomi Excavations 1948–1958, Vol. IIIa, Mainz.
  • EFE, Turan. (2007), “The Theories of the 'Great Caravan Route' Between Cilicia and Troy: The Early Bronze Age III Period in Inland Western Anatolia”, Anatolian Studies, No. 57, ss. 47–64.
  • GUY, Philip Langstaffe Ord. (1938), Megiddo Tombs, Chicago.
  • JEAN-MARİE, Marylou. (1999), Tombes et Nécropoles de Mari, Beyrouth.
  • KOŞAY, Hamit Zübeyr. (1951), Türk Tarih Kurumu Tarafından Yapılan Alaca Höyük Kazısı 1937- 1939'daki Çalışmalara ve Keşiflere Ait İlk Rapor, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • KULAKOĞLU, Fikri ve KANGAL, Selmin (Ed). (2011), Anadolu'nun Önsözü Kültepe Kaniş Karumu, Asurlular İstanbul'da, İstanbul.
  • MİCHAİLİDOU, Anna. (2008), Weight and Value in Pre-Coinage Societies Volume II. Sidelights on Measurement from the Aegeaen and the Orient, Athens.
  • MÜLLER-KARPE, M. (2004), “Untersuchte Metallobjekte aus Mesopotamien”, Die Metallindustrie Mesopotamiens von den Anfangen bis zum 2. Jahrtausend v. Chr., (Ed.) H. Hauptmann ve E. Pernicka, Berlin, ss. 1–90.
  • NOVÁK, Mirko; KOZAL, Ekin; KUMMEL, Christoph; AHRENS, Alexander ve LAUBE, Ingrid. (2009), “2006–2007 Yıllarında Sirkeli Höyük'te (Adana-Ceyhan) Yapılan Türk- Alman Kazıları”, 30. Kazı Sonuçları Toplantısı, C.3, ss. 297–304.
  • ÖZGÜÇ, Tahsin ve ÖZGÜÇ, Nimet. (1953), Kültepe Kazısı Raporu 1949, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • ÖZGÜÇ, Tahsin. (1986), Kültepe-Kaniş II, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • PULAK, Cemal. (2006), “Uluburun Batığı” Uluburun Gemisi, 3000 Yıl Önce Dünya Ticareti, (Ed.) Ü. C. Pulak Yalçın ve Bochum R. Slotta, ss. 57–104.
  • RAHMSTORF, Lorenz. (2006), “Zur Ausbreitung Vorderasiatischer Innovationen in die Frühbronzezeitliche Ägäis” Prähistorische Zeitschrift, No. 81, ss.49–96
  • RAHMSTORF, Lorenz. (2010), “The Concept of Weighing during the Bronze Age in the Aegean, the Near East and Europe” The Archaeology of Measurement, Comprehending Heaven, Earth and Time in Ancient Societies, (Ed.) I. Morley ve C. Renfrew, Cambridge, ss. 88–105.
  • SCHAEFFER, Frédéric Armand. (1939), Ugaritica I, Tome III, Paris.
  • STARR, Richard Fracis Strong. (1939), Nuzi, Vol. I, Cambridge.
  • YALÇIN, Ünsal; PULAK, Cemal ve SLOTTA, Rainer (Ed). (2006), Uluburun Gemisi, 3000 Yıl Önce Dünya Ticareti, Bochum.