___

• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî, Kitâbü’l-İlel ve ma‘rifeti’r-ricâl, 1- 3, tahk.: Vasiyyullah b. Muhammed Abbâs, el-Mektebetü’l-İslâmî, Beyrut 1408/1988.
• --------, Müsnedü Ahmed b. Hanbel, 1-6, Çağrı Yay., İstanbul 1413/1992.
• Ali b. Abdillah el-Medînî, İlelü’l-hadîs ve ma’rifetü’r-ricâl, tahk.: Abdülmu‘tî Emîn Kal‘acî, Dâru’l- Vaî, Haleb 1400/1980.
• Aşıkkutlu, Emin, Hadiste Rical Tenkidi, Marmara Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul 1997.
• Atvân, Hüseyin, el-Firaku’l-İslâmiyye fî bilâdi’ş-Şâm fi’l-asri’l-ümevî, Dâru’l-Cîl, yy., 1986.
• Aydınlı, Osman, “Mu‘tezile Ekolü, Teşekkülü, İlkeleri ve İslâm Düşüncesine Katkıları”, Marife, Konya 2003, yıl, 3, sayı: 3, s. 27-54.
• Bâcî, Ebu’l-Velîd Süleyman b. Halef, et-Ta‘dîl ve’t-tecrîh li men harrece lehu’l-Buhârî fi’l-Câmi‘i’s-sahîh, 1-2, tahk.: Ebû Lübâbe Huseyn, Dâru’l-Livâ, Riyad 1406/1986.
• Bağdâdî, Ebû Mansûr Abdülkâhir b. Tâhir, el-Fark beyne’l-fırak, tahk.: M. Muhyiddîn Abdülhamîd, Dâru’t-Türâs, Kahire, ts.
• Belhî, Ebû’l-Kâsım Abdullah b. Ahmed, Zikru’l-Mu‘tezile, tahk.: Fuâd Seyyid, (Fazlu’l-i‘tizâl ve tabakâtu’l-Mu‘tezile içerisinde), Dâru’t-Tûnûsiyye, Tûnus 1974.
• Birışık, Abdülhamid, “Katâde b. Diâme”, DİA, Ankara 2002, c. 25, s. 22-23.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâîl, et-Târihu’l-kebîr, 1-9, el-Mektebetü’l-İslâmiyye, Hay- darâbâd 1377/1958’den ofset Diyarbakır, ts.
• Cuğbeyr, Ömer Abdülazîz, el-Hasanü’l-Basrî ve hadîsühü’l-mürsel, Dâru’l-Beşîr, Amman 1992.
• Demirel, Harun Reşit, "İbn Hacer'in Takrîbu't-Tehzîb'de Buhârî'nin Bida't Ehli Olmakla Cerh Edilen Râvilerinden Bahsetmesi ve Hedyu's-sârî (Mukaddime)deki Müdafası" EKEV Akademi Dergisi, Erzurum, 2000, c. 2, sayı: 3, s. 29-59.
• Ebû Dâvûd, Süleymân b. Eş’âs es-Sicistânî, Sünenü Ebî Dâvûd, 1-5, Çağrı Yay., İstanbul 1413/1992.
• Ebû Nuaym, Ahmed b. Abdillâh el-İsfehânî, Hilyetü’l-evliyâ ve tabakâtü’l-asfiyâ, 1-10, Dâru’r-Riyâz, Kahire 1407/1987.
• Eş‘arî, Ebu’l-Hasen, el-İbâne an usûli’d-diyâne, tahk.: Fevkiye Hüseyin Mahmud, Dâru’l-Kitâb, Kahi- re, ts.
• Fesevî, Ebû Yûsuf Ya‘kub b. Süfyân, Kitâbu’l-Ma‘rife ve’t-târîh, 1-4, tahk.: Ekrem Ziya el-Ömerî, Mektebetü’d-Dâr, Medîne 1410.
• Hamevî, Ebû Abdillah Yâkût b. Abdillah, Mu‘cemu’l-üdebâ, 1-20, tahk.: Ömer Faruk et-Tabbâ‘, Dâru İhyai’t-Türâsi’l-Arabi, Beyrut 1420/1999.
• Hansu, Hüseyin, Mutezile ve Hadis, Kitabiyat, Ankara 2004.
• Hatîb, Ebû Bekir Ahmed b. Ali el-Bağdâdî, el-Câmi‘ li ahlâki’r-râvî ve âdâbi’s-sâmi‘, tahk.: Mahmûd et- Tahhân, Mektebetü'l-Meârif, Riyad 1403/1983.
• --------, el-Kifâye fî ilmi’r-rivâye, tahk.: Ahmed Ömer Hâşim, Dâru’l-Kitâbi`l-Arabî, Beyrût 1406/1986.
• --------, Târîhu Bağdâd, 1-14, Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, Beyrût, ts.
• Hatiboğlu, Mehmed S., Hilafetin Kureyşiliği İslam’da İlk Siyasi Kavmiyetçilik, Kitabiyat, Ankara 2005.
• Hıdır, Özcan, Yahudi Kültürü ve Hadisler, İnsan Yay., İstanbul 2006.
• İbn Adî, Ebû Ahmed Abdullah el-Cürcânî, el-Kâmil fî zuafâi’r-ricâl, 1-8, tahk.: Heyet, Dâru’l-Fikr, Beyrût 1405/1985.
• İbn Asâkir, Ebû Kâsım Ali b. Hasen ed-Dimaşkî, Târîhu medîneti Dimaşk, 1-80, tahk.: Heyet, Dâru’l- Fikr, Beyrut 1997.
• İbn Ebî Hâtim, Ebû Muhammed Abdurrahman er-Râzî, el-Cerh ve’t-ta’dîl, 1-9, Dâru İhyâi`t-Türasi`l- Arabî, Beyrut 1372/1953.
• İbn Fûrek, Ebû Bekir Muhammed b. el-Hasen, Mücerredü’l-Makâlâti’ş-Şeyh Ebi’l-Hasen el-Eşarî, tahk.: Daniel Gimaret, Dâru’l-Maşrik, Beyrut 1987.
• İbn Hacer, Ebu’l-Fadl Şihâbuddîn Ahmed b. Ali el-Askalânî, Hedyü’s-sârî, Mukaddimetü Fethi’l-Bârî, Dâru’s-Selâm, Riyad, ts.
• --------, Nüzhetü’n-nazar, fî tavzîhi nuhbeti’l-fiker fî mustalahı ehli’l-eser (Şerhu’n-Nuhbe), tahk.: Nu- reddîn Itr, Dâru’l-Hayr, Dimaşk 1414/1993.
• --------, Takrîbu’t-Tehzîb, tahk.: Muhammed Avvâme, Dâru’r-Reşîd, Haleb 1406/1986.
• --------, Tehzîbu’t-Tehzîb fî ricâli’l-hadîs, 1-7, tahk.: Âdil Ahmed Abdülmevcûd-Ali Muhammed Mu- avvıd, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1425/2004.
• İbn Hallikân, Ebu’l-Abbas Ahmed b. Muhammedb. Ebî Bekir, Vefeyâtü’l-a‘yân ve enbâu’ ebnâi’z- zemân, 1-8, tahk.: İhsân Abbâs, Dâru Sadır, Beyrut 1398/1978.
• İbn Hibbân, Muhammed el-Büstî, Kitâbu’l-Mecrûhîn mine’l-muhaddisîn ve’z-zuafâ ve’l-metrûkîn, 1-3, tahk.: M. İbrahim Zâyed, Dâru’l-Vaî, Haleb 1396/1976.
• --------, Kitâbu meşâhîri ulemâi’l-emsâr ve a‘lâmi fukahâi’l-aktâr, tahk.: Manfred Fleischhammer, Matba- atü Lecneti’t-Te’lîf, Kahire 1379/1959.
• --------, Kitâbu’s-Sikât, 1-9, tahk.: Şerafeddin Ahmed, Dâru’l-Fikr, yy., 1975.
• İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim, el-Meârif, tahk.: Dâru'l-Meârif, Servet Ukkâşe, Kahire, ts.
• İbn Receb, Ebu’l-Ferec Zeynüddîn Abdurrahman b. Şihâbudddîn el-Bağdâdî, Şerhu İleli’t-Tirmizî, tahk.: Nureddin Itr, Dâru’l-Mellâh, yy., 1398/1978.
• İbn Sa‘d, Ebû Abdillah Muhammed, et-Tabakâtü’l-kübrâ, 1-9, Beyrut 1405/1985.
• --------, et-Tabakâtü’l-kübra; el-Kısmu’l-mütemmim, tahk.: Ziyâd Muhammed Mansûr, Mektebetü'l- Ulûm ve’l-Hikem, Medîne 1408/1987.
• İbnü’l-Cevzî, Ebu’l-Ferec Cemâleddîn Abdurranman b. Ali, ez-Zuafâ ve’l-metrûkîn, 1-2, tahk.: Abdul- lah el-Kâdî, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1406.
• İbnü’l-Esîr, Ebu’l-Hasen İzzüddîn Ali b. Muhammed, el-Kâmil fi’t-târîh, 1-13, Dâru Sâdır, Beyrut 1399/1979.
• İbnü’n-Nedîm, Ebu’l-Ferec Muhammed b. İshâk, Kitâbu’l-Fihrist, tahk.: M. Rıza Teceddüd, Mekte- betü Hayyât, Beyrut 1967.
• İbnü’s-Salâh, Ebû Amr Osman eş-Şehrezûrî, Mukaddimetü’bni’s Salâh fî ulûmi’l-hadîs, Dâru’l-Fikr, Beyrût 1988/1408.
• İclî, Ebu’l-Hasen Ahmed b. Abdillah, Ma‘rifetü’s-sikât, tahk.: Abdülalîm Abdülazîm el-Bestevî, 1-2, Mektebetü’d-Dâr, Medîne 1405/1985.
• İrfan Abdülhamid, İslam’da İtikadî Mezhepler ve Akaid Esasları, çev.: Saim Yeprem, Marifet Yay., İstanbul 1981.
• Josef van Ess (nşr.), Bidâyetü ilmi’l-Kelâm fi’l-İslâm, Risâletâni fi’r-reddi ala’l-Kaderiyye mine’l-karni’l- evveli li’l-hicre li’l-Hasen b. Muhammed el-Hanefiyye ve’l-halîfetü Ömer b. Abdilazîz, Beyrut 1977, s. 11-57.
• --------, “Kadariyya ”, EI, Brill, Leiden, 1978, c. 4, s. 368-372.
• Kadı Abdülcebbâr, Fazlu’l-i‘tizâl ve tabakâtu’l-Mu‘tezile, tahk.: Fuâd Seyyid, Dâru’t-Tûnûsiyye, Tûnus 1974.
• --------, Şerhu’l-usûli’l-hamse, tahk.: Abdülkerîm Osman, Mektebetü Vehbe, Kahire, ts.
• Karahan, Abdullah, Hadis Râvilerinin Güvenilirliği (Tespiti, İmkanı, Hadisin Sıhhatine Etkisi), Sır Yay., İstanbul 2005.
• Kâtip Çelebi, Mustafa b. Abdillah, Keşfu’z-zünûn an esâmi’l-kütübi ve’l-fünûn,1-2, tahk.: Muallim Rifat-Şerafettin Yaltkaya, Milli Eğitim Bakanlığı Yay., İstanbul 1360/1941.
• Köktaş, Yavuz, ‘Kaderiyye ve Mürcie ile ilgili Rivâyetlerin Değerlendirilmesi’ Hadis Tetkikleri Dergi- si, İstanbul 2003, c. I, sayı: 2, s. 113-143.
• Makdisî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed, Ahsenü’t-tekâsim fî marifeti’l-ekâlîm, Brill, Leiden 1967.
• Matürîdî, Ebu Mansûr Muhammed b. Muhammed, Kitâbu’t-Tevhîd, tahk.: Fethullah Huleyf, Mekte- betü’l-İslâmiyye, İstanbul 1979. el-Mizzî, Ebu’l-Haccac Cemâleddîn Yusuf b. ez-Zekî, Tehzîbü’l-Kemâl fî esmâi’r-ricâl, 1-35, tahk.: Beşşâr Avvâd Ma’rûf, Müessesetü`r-Risale, Beyrut 1403/1983-1413/1992.
• Müslim, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. el-Hacâc el-Kuşeyrî en-Nîsabûrî, Sahîhu Müslim, 1-5, Çağrı Yay., İstanbul 1413/1992.
• Sönmez, Mehmet Ali, “İbn Ebû Arûbe”, DİA, İstanbul 1999, c. 9, s. 421-422.
• Suyûtî, Ebû’l-Fadl Celâleddîn Abdurrahman b. Ebû Bekr, Tabakâtü’l-huffâz, Dâru’l-Buhûsi’l- İlmiyye, Beyrût 1403.
• --------, Tedrîbu’r-râvî fî şerhi Takrîbi’n-Nevevî, Dâru’l-Fikr, Beyrût 1420/2000.
• Şehristânî, Ebu’l-Feth Muhammed b. Abdülkerîm el-Milel ve’n-nihal, tahk.: Muhammed Seyyid Kîlânî, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut 1387/1967.
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsa, Sünenü’t-Tirmizî, 1-5, Çağrı Yay., İstanbul 1413/1992.
• Ukaylî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Amr b. Mûsa, Kitâbu’z-Zuafâi’l-kebîr, 1-4, tahk.: Abdülmu‘tî Emin Kal‘acî, Dâru'l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1404/1984.
• Uludağ, Süleyman, “Hasan-ı Basrî”, DİA, İstanbul 1997, c. 16, s. 291-293.
• Üzüm, İlyas, “Kaderiye”, DİA, İstanbul 2001, c. 24, s. 64-65.
• Von H. Ritter, “Studien zur Geschicht der islamischen Frömmigkeit”, Der Islam, Berlin 1933, c. 21, s. 67-83.
• Watt, W. Motgomery, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri çev.: Ethem Ruhi Fığlalı, Umran Yay., Ankara 1981.
• Yaran, Rahmi, “Bid‘at”, DİA, İstanbul 1992, c. 6, s. 129-131.
• Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsuddîn Muhammed b. Ahmed, Mîzânü’l-i‘tidâl fî nakdi’r-ricâl, 1-4, tahk.: Ali Muhammed el-Becâvî, İsâ el-Bâbî el-Halebî, yy., 1372/1963.
• --------, Siyeru a‘lâmi’n-nübelâ, 1-25, tahk.: Şuayb el-Arnaûd ve dğr., Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1404/1986-1409/1988.
• --------, Tezkiretü’l-huffâz, 1-4, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, ts.
• Ziriklî, Hayreddîn, el-A‘lâm, kâmûsu terâcim li eşheri’r-ricâli ve’n-nisâi mine’l-Arabi ve’l-müsta‘rabîne ve’l-müsteşrikîn, 1-8, Dâru’l-İlmi li’l-Melâyin, Beyrût 1990.