Türk basınında hicaz demiryolu inşaatının finansmanı meselesi (1900-1908)

Bu çalışmada, 1900-1908 arası dönemde Osmanlı basınında Hicaz Demiryolu inşaatının finansmanı meselesi ile ilgili yer alan haberler incelenmektedir. Yapımına 1900 tarihinde başlanan Hicaz Demiryolu ana hatları itibariyle 1908 yılında tamamlanmış, Medine’ye kadar uzanan hattın toplam uzunluğu 1.303 kilometre iken aynı yıl hattın Hayfa’ya kadar uzatılmasıyla birlikte toplam uzunluğu 1.464 kilometreye ulaşmıştır. Bu önemli projenin hayata geçirilmesinde karşılaşılan en önemli sorun inşaatın finansmanı meselesi idi. Zira bu kadar büyük bir projeyi sadece devlet imkânlarıyla gerçekleştirmek oldukça güçtü. Bu finansman sorunu; halktan toplanan yardımlar, devlet memurlarının maaşlarından yapılan kesintiler, yurt dışından yapılan bağışlar ve başka mali kaynaklar yaratılarak aşılmaya çalışılmıştır.

The funding of hejaz railway project in the turkish press (1900-1908)

This article examines the financial sources of the Hejaz Railway project in light of the Ottoman press between 1900 and 1908. The construction of the main route of the Hejaz Railway project started in 1900 and it was completed by 1908: the length of the railroad reaching to Medina was 1,303 kilometers long and the total length of the railroad reached to 1,464 kilometers when it was extended to Haifa in 1908. The biggest obstacle ito the realization of this project was the funding of its construction. It was rather difficult to realize such a big project relying solely on the state resources. The Ottoman government aimed to tackle the financial problem through different measures: donations from the people, deductions from the civil servant salaries, gifts from abroad and creation of other financial resources.

___

  • Süreli Yayınlar4
  • İkdam
  • Sabah
  • Şûra-yı Ümmet
  • Tercüman-ı Hakikat
  • Tetkik Eserler
  • ABDÜLHAMİT (1984). Siyasi Hatıratım, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • AHMED Cevdet Paşa (1980). Ma’rûzât, Yayına Haz. Yusuf Halaçoğlu, İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • BAYDUR, Mithat (1999). “Osmanlı-Alman İlişkilerinde Anadolu ve Bağdat Demiryollarının Yeri”, Osmanlı, C. 2, s. 345-360.
  • ÇETİN, Emrah (2010). “Türk Basınına Göre Hicaz Demiryolu (1900-1918)”, History Studies- Ortadoğu Özel Sayısı, 2010, s. 99-115.
  • ENGİN, Vahdettin (2002). “Osmanlı Devleti’nin Demiryolu Siyaseti”, Türkler, C. 14, s. 462- 469.
  • GÜLSOY, Ufuk (1994). Hicaz Demiryolu, İstanbul: Eren Yayıncılık.
  • HÜLAGÜ, Metin (2008). Bir Umudun İnşası Hicaz Demiryolu, İzmir: Yitik Hazine Yayınları.
  • ONUR, Ahmet (1953). Türkiye Demiryolları Tarihi, İstanbul: K. K. K. Yayınları.
  • ORTAYLI, İlber (1988), Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • ÖZYÜKSEL, Murat (2000). Hicaz Demiryolu, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • ÖZYÜKSEL, Murat (2002). “Hicaz Demiryolu”, Türkler, C. 14, s. 470-480.