HASAN DÂNİŞ BEY'İN KERBELÂ MERSİYESİ

Kerbelâ hadisesi, İslam tarihinin en hazin olaylarından birisidir. Kerbelâ’da Hz. Muhammed’in torunu Hz. Ali’nin oğlu Hz. Hüseyin ve ailesinin şehit edilmesi İslam âlemini derinden etkilemiştir. Kerbelâ hadisesi edebiyata konu olmuş ve birçok şair tarafından mersiyeler kaleme alınmıştır. Hz. Hüseyin’in şehit edilmesini ve duyulan üzüntüyü dile getiren şairlerden biri de XIX. yüzyılda yaşamış olan Hasan Dâniş Bey’dir. Çalışmamıza konu olan eser, Hasan Dâniş Bey’in terkîb-i bend nazım biçimi ile yazılmış olan Kerbelâ Mersiyesi’dir. Mersiye, şairin Divançesi’nin içerisindedir. 4 bend ve toplam 100 beyitten oluşmaktadır.    Bu makalede mersiyeler, Kerbelâ mersiyeleri ve Hasan Dâniş Bey hakkında kısa bilgi verildikten sonra onun Kerbelâ Mersiyesi’nin transkripsiyonlu metni verilip incelemesi yapılmıştır.

___

  • Aksoyak, İ. Hakkı ve Arslan, Mehmet. (1996), “Gelibolulu Mustafa Alî’nin Kerbelâ Mersiyelerini Muhtevî Bir Risâlesi: “Sübhâtü’l Abdâl””, Türklük Bilimi Araştırmaları, Sayı: II: ss. 49-67.
  • Algül, Hüseyin ve Kara, Mustafa. (2014), Ehl-i Beyt Kerbelâ ve Mersiye, Bursa Büyükşehir Belediyesi Kitaplığı, Bursa.
  • Arslan, Mehmet ve Erdoğan, Mehtap. (2009), Kerbelâ Mersiyeleri, Grafiker Yayınları, Ankara.
  • Bektaş, Ekrem. (2014), “Diyarbakırlı Kâmî’nin Hadîka-i Ma’neviyyesi”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 12, Sayı 1, Beşeri Bilimler Sayısı.
  • Canım, Rıdvan. (2010), Divan Edebiyatında Türler, Grafiker Yayınları, Ankara.
  • Cunbur, Müjgan (hzl.). (1999), İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnan, Son Asır Türk Şairleri, C. 1, AKM Yayınları, Ankara .
  • Çağlayan, Bünyamin. (1997), Kerbelâ Mersiyeleri, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara. Çakır, Mümine. (2012), “Kadîmî’nin Kerbelâ Mersiyeleri”, Turkish Studies İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/1 Winter, p. 705-725.
  • Çiftçi, Cemil. (2008), Divan Şiirinde Kerbelâ Ağıtları, Kevser Yayınları.
  • Çiftçi, Cemil. (2008), Aşkın Hazineleri Makâlîd-i Aşk (Kerbelâ Mersiyeleri), Kevser Yayınları, İstanbul.
  • Erdoğan, Mehtap. (2009), “Sivaslı Ali Şâdî ve Kerbelâ Mersiyelerini İhtiva Eden Sirişk-i Mâtem Adlı Eseri”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 2, ss. 54-72.
  • Gürgendereli, Müberra. (2002), “Hasan Dâniş Beğ’in Sâkînâmesi”, Türk Kültürü 470: ss. 335-340.
  • İsen, Mustafa. (1994), Acıyı Bal Eylemek Türk Edebiyatında Mersiye, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • Kaya, Bilge. (2005), “Muharrem Ayı ve Kerbela Mersiyeleri” Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, Sayı: 33, ss. 501-519.
  • Şahin, Halil İbrahim. (2011), “Kerbela Olayının Sözlü Geleneğe Yansıması: İmam Hasan ve İmam Hüseyin Destanı”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, Sayı 60, s. 182-183.
  • Şevket Gavsî. (1314), Şair Dâniş Beg, Yovanaki Panayotidis Matbaası, İstanbul.
  • Özkök, Kahraman. (2014), Osmanlı Dönemi Şeyhlerinden Kerbela Mersiyeleri, Revak Kitabevi, İstanbul.
  • Yavuz, A. Fikri ve Özen, İsmail. (hzl.) (1972), Bursalı Mehmet Tahir Efendi Osmanlı Müellifleri, Meral Yayınları, İstanbul.