Hava gücü mukayesesi için bulanık AHP modeli

Hava harekatının sürat içeren doğası, operatif seviyede merkezi kontrole sahip Birleştirilmiş Hava Harekat Merkezi’ndeki (BHHM) karar süreçleri üzerinde zaman baskısı yaratmaktadır. Bu ortamda, hem müteakip planlama ve kararlara yön verecek hem de harekatın başarısını belirleyebilecek detayları içeren “durum farkındalığı” kritik ve güncel bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma kapsamında, bahsedilen soruna çözüm sunmak amacıyla Delphi yöntemi ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Proses (AHP) kullanılarak bir hava gücü mukayese modeli geliştirilmiştir. Modeli desteklemek üzere JAVA programlama dili ve XML (eXtensible Mark-up Language) ile daha önce tarafımızdan hazırlanan modüler, esnek ve tekrar kullanılabilir özgün bir yazılım kullanılmıştır. Bu yazılım Harp Akademileri Komutanlığı’nda eğitimi desteklemek amacıyla harp oyunlarında kullanılan Müşterek Harekat Alanı Simülasyonu (Joint Theater Level Simulation - JTLS) sisteminin veri tabanı ile etkileşime girerek simülasyon süresince gerçek zamanlı dinamik güç mukayesesi gerçekleştirebilecek yeteneğe sahiptir. Bu yazılım ve geliştirilen Bulanık AHP modeli harp oyununda gerçek zamanlı bir karar destek sistemi olarak işletilmiştir.

___

[1] P. S. Melinger, “Air Strategy: Targetting for Effect”, Aerospace Power Journal, Winter 1999.

[2] D. S. Alberts, J. J. Garstka, R. E. Hayes, D. A. Signori, “Understanding Information Age Warfare”, ISBN 1-893723-04-6, CCRP Publication, 2001.

[3] H. Duman, “Nispî Güç Mukayesesi”, HHA Araştırma-İnceleme Çalışması, Hrp.Akd.K.lığı Yenilevent/İstanbul, 2004.

[4] “Birlik Etkinliklerinin Değerlendirilmesinde Harekat Etkinliği Metodu”, (2001), KKYY 190-7(A), K.K.K, Ankara, 2001.

[5] J. M. Regan, “TR-6863-1 The TASCFORM Methodology: A Technique For Assesing Comparative Force Modernization (Sixth Edition)”, Arlington, Virginia, 1993.

[6] A. Çakır, K. Leblebicioğlu, “Silah Etkinlik Katsayılarının Bulanık Mantık Yöntemi İle Tespit Edilmesi”, SAVTEK-2004, 401-409, Ankara, 2004.

[7] “Hava Gücü Analizi”, Ders Yardımcı Yayını, Hv.Hrp.Akd.K.lığı Yenilevent/İstanbul, 1999.

[8] “Equipment Potential Capability Comparisons Version 2.0 User’s Guide”, Office of the Secretary of Defense/Program Analysis and Evaluation, 1998.

[9] Kuvvet Mukayese ve Silahlanma Eğilimi Analiz Modeli (KUMSAM), Gnkur. BİLKARDEM Bşk.lığı, Ankara, 2003.

[10] R.K. Murphy, “Software Users Manual (SUM) for the Force Value Model V4.3 (Draft)”, Lockheed Martin Corporation/Tactical Aircraft Systems, Fort Worth, 2002.

[11] Kandakoğlu, A., Çanlı, H. and Polat, M, “Simülasyona Entegre Dinamik Hava Gücü Mukayesesi”, Savunma Teknolojileri Kongresi (SAVTEK-2006), 1-13, Ankara, 2006.

[12] P.C. Chang, C.P. Wang, B. J.C. Yuan, K.T. Chuang, “Forecast of development trends in Taiwan’s machinery industry”, Technological Forecasting & Social Change, 69, 781–802, 2002.

[13] T.L. Saaty, “The Analytic Hierarchy Process”, McGraw-Hill Book Company, Inc., New York, 1980.

[14] S. V. Omkarprasad, K. Sushil, “Analytic hierarchy process: An overview of applications”, European Journal of Operational Research, 169, 1-29, 2006.

[15] Van Laarhoven P.J.M. ve Pedrycz W., “A Fuzzy Extension of Satty’s Priority Theory”, Fuzzy Sets and Systems 11, 229–241, 1983.

[16] Buckley, J.J., “Fuzzy Hierarchical Analysis”, Fuzzy Sets and Systems 17, 233–247, 1985.

[17] Chang D. Y., “Applications of the Extent Analysis Method on Fuzzy AHP”, European Journal of Operational Research 95, 649–655, 1996.

[18] Kahraman C., Ruan D., Cebeci U., “Multi-Attribute Comparison of Catering Service Companies Using Fuzzy AHP: The Case of Turkey”, International Journal of Production Economics 87, 171-184, 2004.

[19] Chang, D.Y., “Extent Analysis and Synthetic Decision, Optimization Techniques and Applications”, Vol. 1. World Scientific, Singapore, p. 352,1992.

[20] Kao, D., Norman, P.A., “Abstraction in Conceptual Modeling,” International Journal of Human Computer Studies, 12, 125-150, 1997.