Çukurova koşullarında bazı atdişi mısır ( zea mays l. i ndentata) genotiplerinin verim ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi
Bu araştırma ile Çukurova koşullarında bazı atdişi mısır ( Ze a mays L. indentata) genotiplerininverim ve morfolojik özelliklerinin be lirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2012 yılında Adana -Ceyhan koşullarında , 17 atdişi mısır genotipi ile tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekrarlamalıolarak yürütülmüştür . Araştır ma sonuçlarına göre; bitkisel özelliklerden tepe püskülü çiçeklenmesüresi 47.3 -51.7 gün, bitki boyu 179.6-225.6 cm, ilk koçan yüksekliği 79.8 - 111.3, yaprak sayısı13.4-15.8 - adet/bitki arasında değişim göstermiştir. Koçan özelliklerinden, koçan uzunluğu 19.6-22.8 -cm, koçan kalınlığı 44- 51 mm, koçanda tane sayısı 549.5 -668.8 adet/koçan arasındadeğişmiştir. Koçanda tane ağırlığı 213.2-281.2 g/koçan, sömek oranı %13.5 -20.3, bin tane ağırlığı397.5 - 533.3 g, hektolitre ağırlığı 64.5 -72.3 kg/hl, tane verimi 848. 1 - 1182.4-kg/da arasındavaryasyon göstermiştir. Dene meye alınan genotiplerden P.31P41 ( 1182.4 kg/da), Avelin ( 1136.3kg/da), Kayras (1109.9 kg/da) , P.32T83 (1072.6 kg/da), Katone (1071.8 kg/da), DKC.6589( 1069.8 kg/da) ve Aaccel ( 1019.0 kg/da) genotiplerinin tane verimleri 1000 kg/da ın üzerindebulunmuştur. Adana - Ceyhan koşullarında P. 31P41, Avelin ve Kayras genotiplerinin diğerlerinegöre daha yüksek tane verimi verdikleri saptanmıştır.
Determination of yield and some morphological characteristics of some dent corn genotypes (zea mays l. indentata) under Çukurova conditions
This study was aimed to determination of a yield and morphological characteristics of some corngenotypes (Zea mays L. indentata) in Çukurova conditions. Research was carried out in 2012 atAdana -Ceyhan conditions with 17 dent corn genotypes according to randomized block design with3 replicate s . Tassel flowering ranged from 47.3 to 51.7 day, plant height 179.6 to 225.6 cm, heightof first ear 79.8 to 111.3 cm, number of leaf 13.4 to 15.8 number /plant, ear length 19.6 to 22.8 cm,ear diameter 44 to 51 mm, kernel number per ear 549.5 to 668.8 number/ear, kernel weight per ear213.2 to 281.2 g/ear, cob ratio %13.5 to 20.3, thousand kernel weight 397.5 to 533.3 g, hectoliterweight 64.5 to 72.3 kg/hl and grain yield 848.1 to 1182.4 kg/da. Genotypes such as P.31P41( 1182.4 kg/da), Avelin ( 1136.3 kg/da) , Kayras ( 1109.9 kg/da) , P.32T83 ( 1072.6 kg/da), Katone( 1071.8 kg/da) , DKC.6589 (1069.8 kg/da) and Aaccel ( 1019.0 kg/da) had higher grain yield than1000 kg/da. P.31P41, A velin and K ayras genotypes gave higher grain yield than other testedgenotypes under Adana - Ceyhan conditions.
___
- Anonim, 2013. Statistical I nstitute of Turkey Year Book. www.tuik.gov.tr .
- Anonim, 2012. Ceyhan Meteoroloji Müdürlüğü iklim verileri, Ceyhan.
- Alan, Ö., Akdemir , H., Budak, B . 2005. Küçük Menderes koşullarında bazı melez mısır (Zea mays ) çeşitlerinin tane verimi üzerine bir araştırma, Türkiye 6.Tarla Bitkileri Kongresi, 5 - 9 Eylül 2005, Antalya , s .57 -59.
- Ayrancı, R. Sade , B . 2004. Konya ekolojik şartlarında yetiştirilebilecek atdişi melez mısır (Zea mays L. indentata Sturt.) çeşitlerinin belirlenmesi. Bitkisel Araştırma Dergisi, 2(1):6-14, Konya.
- Bozokalfa, M.K., Eşiyok, D., Uğur, A . 2004. Ege bölgesi koşullarında ana ve ikinci ürün bazı hibrit şeker mısır ( Zea mays L. var. saccharata) çeşitlerinin verim kalite ve bitki özelliklerinin belirlenmesi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. , 41(1):11 -19.
- Covera, J., Playan, E., Zapata, N., and Faci, J.M. 2001. Simulation of Maize Grain Yield Variability within a Surface. Irrigated Field. p. 127 -136.
- Bulut, F., Çağlar, Ö., Gençtürk, S. 2008. Erzurum ovası koşullarına uygun silaj amaçlı mısır çeşitlerinin belirlenmesi. II. Verim ve verim unsurları. Ülkesel Tahıl Sempozyumu, 2- 5 Haziran 2008, Konya, s. 674-680.
- Dinç U., M. Sarı, M., Şenol, S., Kapur, S., Sayın, M., Çavuşgil, V., Derici, R., G ök, M. Aydın, M., Ekinci, H., Ağca, N., Schlichting, E. 1995. Çukurova Bölgesi Toprakları. Yardımcı Ders Kitabı, No 26, 2. B askı, Ç.Ü. Zir. Fak. Adana.
- Erdal, Ş., Pamukçu, M., Ekiz, H ., Soysal, M., Savur, O., Toros, A. 2009. Bazı silajlık mısır çeşit adaylarının silajlık verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Akdeniz Üniv . Zir . Fak. Dergisi, 22 (1), 75 81.
- Hallauer, A. B. , Miranda , J. B. 1987. Quantitative Genetics in Maize Breeding. lowa State Univ. Press, Ames, lowa.
- İdikut, L., Kara, S.N. 2013. Tane ürünü için yetiştirilen ikinci ürün mısır çeşitlerinin bazı verim öğeleri ile tane nişasta oranlarının belirlenmesi. KSÜ Doğa Bil. Derg., 16(1): 8 -15.
- Koca, Y.O., Erekul, O., Ünay, A. , Turgut, İ. 2009. Bazı melez mısır ( Zea mays L.) çeşitlerinin Aydın ilinde birinci ve ikinci ürün performanslarının değerlendirilmesi. ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(1):41 -52.
- Kuşaksız, T. , K uşaksız, E. 2005. A Study on The herbage yield and its components of different maize (Zea mays L.) cultivars under ırrigated, conditions of Manisa, Turkish Journal of Field Crops, 10: 8 - 15.
- Mankong, M. C. 2000. Estimation of genetic coefficients of thai hybrid varieties for the CERES - Maize Model. www.grad.cmu.oc.th/abstract.
- Öktem, A., Öktem, A.G., Beyaz , T. 1999. Adıyaman ikinci ürün koşullarına uygun mısır ( Zea mays L.) çeşitlerinin belirlenmesi. I. GA P Tarım Kongresi, Cilt II, 26-28 Mayıs 1999, Şanlıurfa , s .885 -892.
- Öktem A., Öktem, A. G. 2009. Bazı atdişi hibrit mısır ( Zea mays L. indentata) genotiplerinin Harran Ovası koşullarında performanslarının belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(2): 49-58.
- Öktem, A., Öktem, A. G. , Çelikli, E., Katılmış, İ. 2013. Şanlıurfa koşullarında bazıatdişi mısır ( Zea mays L. indentata) genotiplerinin adaptasyon kabiliyetlerinin belirlenmesi. 10. Tarla Bitkileri kongresi, 10-13 Eylül, Konya , s . 77 7 -784.
- Öner, F., Aydın, İ., Sezer, İ., Gülümser, A. , Özata, E., Algan, D. 2011. Bazı silajlık mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. IX. Tarla Bitkileri Kongresi, s. 465 - 468, 12- 15 Eylül 2011. Bursa .
- Öz, A. , Kapar , H., 2003. Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 9(4): 454-459.
- Öz, A. , Tezel, M., Kapar , H., Üstün, A. 2008. Samsun ve Konya ş artlarına uygun mısır çeşitlerinin geliştirilmesi üzerine bir araştırma. Ülkesel Tahıl Sempozyumu, 2- 5 Haziran 2008, Konya , s. 137 -146.
- Özata, E., Kapar, H. 2013. Bazı atdişi hibrit mısır (Zea mays indentata Sturt) genotiplerinin Samsun koşullarında kalite ve performanslarının belirlenmesi. Nobel Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 6 (2): 19-26.
- Palta, Ç., Karadavut, U., Tezel, M., Aksoyak, Ş. 2011. Agronomic performance of some corn cultivars (Zea mays L.) in middle Anatolia. Journal of Animal and Veterinary Advances ,10(14):1901 -1905.
- Saha, B.C. , Mukherjee , B.K. 2002. A New approach for increasing grain yield in maize. www. maize.gbd.org (Maize genetic Corporation).
- Sönmez, F. 2000. Farklı ekim zamanlarının bazı mısır çeşitlerinde tane verimi ve verim komponentlerine etkisi. Gaziosmanpaşa Üniv . Zir. Fak. Dergisi,17(1):95 101.
- Shaw, R. H. 1988. Climate Requirement. Corn and Corn Improvement, 3rd Ed. Agronomy No:18. ASA, Madisan, Wisconsin.
- Tezel, M., Özcan, G., Aksoyak, Ş., Işık, Ş. 2012. Konya şartlarına uygun mısır çeşitlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Nobel Tarım Bilimleri Araştırma Dergis i, 5 (1): 47 50.
- Vartanlı, S., Emeklier, H.Y. 2007. Ankara koşullarında hibrit mısır çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Ankara Üniv. Tarım Bil. Dergisi, 17(3):195 - 202.