Suriyeli Sığınmacı Kamplarının Bulunduğu İlçelerde Çalışan Sağlık Personelinin İş Stres Seviyesi: Şanlıurfa Örneği

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Şanlıurfa’nın Suriye sınırına yakın ilçelerindeki devlet hastaneleri ve kamplarda çalışan sağlık personelinin iş stresi seviyelerini tespit etmektir.Materyal ve Metod: Araştırma, Şanlıurfa’nın Suriye sınırında bulunan ve Suriyeli göçmenler için oluşturulan kampların bulunduğu Suruç, Harran, Akçakale, Viranşehir ve Ceylanpınar ilçelerindeki Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı bulunan 5 devlet hastanesinde çalışan toplam 670 sağlık çalışanına 01.04.2016 – 15.08.2016 tarihleri arasında İş Stresi Ölçeği uygulanarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini oluşturan 670 sağlık çalışanından 448’i (%67) bu çalışmaya katılmıştır. Bulgular: Araştırmanın Cronbach's Alpha değeri 0,885 tespit edilmiştir. Boyuttaki maddeler için Cronbach’s alpha katsayısına göre elde edilen verilerin güvenirliğinin yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. Araştırma sonucunda, İş stresi ölçeğinde, ilçe Devlet Hastanelerine göre İş Baskısı (p=0,000) ve Örgütsel Destek eksikliği (p=0,000) alt boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. İş baskısı alt boyutunun ortalaması (3,76/5), Örgütsel Destek eksikliği alt boyutunun ortalaması ise (3,79/5) olarak bulunmuştur. Araştırmanın iş baskısı ve Örgütsel Destek eksikliği alt boyutlarında; yaş, eğitim, meslek gruplarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet değişkeni açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Sonuç: Bu çalışmayı Türkiye’nin Suriye’ye sınırı olan bütün ilçelerindeki sağlık çalışanlarına genelleme yapamayız. Bu sebepten, bu araştırma önce yapılan sağlık personellerinin iş tükenmişlik durumlarının tespit edilmesi ile ilgili çalışmalarla karşılaştırma yapmak açısından ve bundan sonra bu konu ile ilgili çalışma yapacaklar için yararlı olabilir.

Anahtar Kelimeler:

Sağlık personeli, Stres, Suriyeli sığınmacı

Job Stress Levels of Healthcare Professionals Working in the Districts Located Near Syrian Refugee Camps: Case of Şanlıurfa

Background: The objective of this study is to determine job stress levels of healthcare professionals working in public hospitals and camps in the districts near the Syria border in Şanlıurfa. Materials and Methods: The study was conducted on a total of 670 healthcare professionals working in 5 public hospitals affiliated with the Public Hospitals Administration in the districts of Suruç, Harran, Akçakale, Viranşehir and Ceylanpınar located near the Syria border in Şanlıurfa and hosting the camps of Syrian refugees by applying the Job Stress Survey between 01.04.2016 and 15.08.2016. 448 of 670 healthcare professionals constituting the population of the study participated in the study. Results: Cronbach's Alpha value of the survey was determined as 0.885. As a result of the study, it was determined that there was a statistically significant correlation in the subscales of Job pressure and Lack of Organizational Support in the Job Stress Surveyin terms of district Public Hospitals. While the mean score of the subscale of Job pressure was determined as the mean score of the subscale of Lack of Organizational Support was determined as. There was a statistically significant difference in age, education, and occupational groups in the subscales of Job pressure and Lack of Organizational Support in the study. On the other hand, no statistically significant difference was found in terms of the variable of gender. Conclusion: Thus, this study may be useful primarily for making a comparison with studies aimed at determining job burnout of healthcare professionals and conducting further related studies.

PDF

___

KAYNAKÇA1. Leca I, Tigu G. An Analysis RegardingTheFactorsThatGenerateStress At Workplace: A Case Study İn TheSales Force, ProcediaEconomicsand Finance 2015; (32): 680 – 685
2. Spielberger C.D,Reheiser E. C. JobStress in University, Corporate, andMilitaryPersonnel, InternationaIJournal of Stress Management, 1994; 1:19-31
3. Jamal M, Baba V.V. Job stres andburnoutamongCanadianmanagersandnurses: an empiricalexamination. Can. J. PublicHealth. 2000;91(6): 454–458
4. Nelson T.Q. StressLevelsAndSources Of OccupatıonalStressAmoungPsıChıFacultyAdvısors, UndergraduateHonorsThesesUtahStateUniversity.2009; Undergraduate Honors Theses. Paper 2
5. Erdoğan T, Ünsar A.S. Süt N.Stresin Çalışanlar Üzerindeki Etkileri: Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y. 2009;14 (2):447-461.
6. Erşan E.E, Yıldırım G, Doğan O, Doğan S. Sağlık Çalışanlarının İş Doyumu Ve Algılanan İş Stresi İle Aralarındaki İlişkinin İncelenmesi, Anadolu Psikiyatri Derg. 2013;14:115-121.
7. Holmström S, Molander B, Jansson J. Barnekow-Bergqvıst M. Evaluation of a Swedishversion of theJobStressSurvey, ScandinavianJournal of Psychology, 2008; 49:277–286
8. Spielberger C.D, Vagg, P.R. JobStressSurvey: Professional Manual. PsychologicalAssessmentResources, Odessa, 1999.
9. Aslan S.H, Alparslan Z.N, Aslan R.O. İşe Bağlı Gerginlik Ölçeğinin Sağlık Alanında Çalışanlarda Geçerlik ve Güvenirliği. Düşünen Adam.1998;11(2):4-8.
10. Tel H, Karadağ M, Tel H, Aydın Ş. Sağlık Çalışanlarının Çalışma Ortamındaki Stres Yaşantıları İle Başetme Durumlarının Belirlenmesi, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2003;2:13-23.
11. Bryant C, Fairbrother G, Fenton P. TheRelativeInfluence of PersonalandWorkplaceDescriptors on Stress. British Journal of Nursing.2000;9(13): 876-880.
12. Mark G, Smith A.P. Occupationalstress, Job Characteristics, Coping, And The Mental Health Of Nurses, British Journal of HealthPsychology. 2011;17(3):505-521.
13. Sullivan S.E, Bhagat R.S. Organizationalstress, jobsatisfactionandjobperformance: where do wegofrom here? J Manag. 1992;18(2):353–374.
14. Karabay M. E. Sağlık Personelinin İş Stresi, İş- Aile Çatışması Ve İş-Aile- Hayat Tatminlerine Yönelik Algılarının İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Yönetim Bilimleri Dergisi.2015; 13(26);113-134.
15. AYTAÇ, S. İş Stresi Yönetimi El Kitabı: Oluşumu, Nedenleri, Başa Çıkma Yolları, Yönetimi, LabourMinistry-CASGEM Yayınevi. 2009
16. Sevgül Akgündüz, Örgütsel Stres Kaynaklarının Çalışanların İş Tatmini Üzerindeki Etkisi ve Banka Çalışanları İçin Yapılan Bir Araştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir,2006.
17. Sabuncuoğlu Z, MTüz. Örgütsel Psikoloji, Ezgi Kitabevi, Bursa, 1996;197.
18. Cooper, C.L, Sloan S.J, William S. TheOccupationalStressinDicator. NFER Nelson, Windsor. 1988.
19. Osipow S,Spokane A. Manual foroccupationalstressinventory: researchversion. Psychological Assessment Resources, Odessa. 1987
20. Çınar O. Eğitim ve Sağlık Alanı Çalışanlarının İş Stresi Düzeyleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 2010;9(33):101-121.
21. Kingma M. Workplaceviolence in thehealthsector: A problem of epidemicproportion. IntNursRev.2001; 48: 129-130.
22. SchreiberJames B , NoraA , Frances K, Stage , Elizabeth A. Barlow & Jamie King. ReportingStructuralEquationModelingandConfirmatoryFactor Analysis Results: A Review, JournalThe Journal of Educational Research. 2006;99(6):323-338.
23. Tokmak C, Kaplan Ç, Türkmen F. İş Koşullarının Sağlık Çalışanlarında Yol Açtığı Stres Üzerine Sivas’ta Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi 2011:3(1);49-68.
24. Atasoy A, Yorgun S. Sağlık Çalışanlarında İş Gerilimi ve İş Stres Düzeyinin Değerlendirilmesi, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi.2013; 6:71-88.
25. Nam. S.J, Chun. H.J, Moon J.S,Park.S.C, Hwang S, Yoo.I.K, ett all. JobStressandJobSatisfactionamongHealth-CareWorkers of EndoscopyUnits in Korea, ClinEndosc 2016;49:266-272.
26. Koç Ş. R. Sağlık Çalışanlarında İş Stresi (Acil Servis Örneği), Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı Hastane Ve Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul, 2009.
27. Jones M.C, Wells M, Gao C, Cassidy B, Davie J, Workstressandwell-being in oncologysettings: a multidisciplinarystudy of healthcareprofessionals, Psycho-Oncology. 2013;22(1):46–53.
28. Korkmaz, M. Ceylan, B. Örgütsel Stres Yönetimi Ve Stresin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çalışanlarının İş Performansı Üzerine Etkisinin Uygulamalı Olarak İncelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.2012;5(10):313-344.
29. Chou L, Li C, Hu S, JobStressAndBurnout İn HospitalEmployees: Comparisons Of DifferentMedicalProfessions İn A RegionalHospital İn Taiwan, BMJ Open 2014; 4
30. SehlenS, VordermarkD , SchäferC, HerschbachP, BayerlA, PigorschS, ett all. Jobstress And Job Satisfaction Of Physicians, Radiographers, Nurses And Physicistsworking İn Radiotherapy: A Multicenteranalysisbythe DEGRO Quality Of Life Workgroup, Radiationoncology 2009 4:6
31. Kırımoğlu. S. Özel Bir Hastanede Görev Yapan Sağlık ÇalışanlarınınGüvenliğinin İş Stresine Etkisinin Araştırılması Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İş Sağlığı Ve Güvenliği Anabilim Dalı, Gaziantep, 2017.