İBN RÜŞD’E GÖRE İDEAL DEVLET’İN BAŞKANINDA BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER

Her toplumda farklı niteliklere sahip insanlar bulunur. Bu nedenle toplumda adaleti tesis edecek bir devlet başkanına ihtiyaç vardır. İbn Rüşd, bu gerekçeyle siyaset felsefesinde filozof olması gereken devlet başkanın sahip olması gereken nitelikleri ele almıştır. Devlet başkanının sahip olması gereken nitelikler konusunda İbn Rüşd ile Fârâbî’nin büyük ölçüde birbiriyle benzeştiklerini ve onun Fârâbî’nin etkisinde olduğu söylenebilir. Ancak İbn Rüşd, Devlet’i şerh ederken hem Eflatun’dan hem de Fârâbî’den farklı olarak kendi siyaset kuramını, özgün ve farklı düşüncelerini ortaya koymuştur. Nitekim onun kullandığı kavram ve ıstılahlar, Yunan siyaset felsefesinin pek de aşina olmadığı kavramlardır

Anahtar Kelimeler:

Siyaset, İbn Rüşd, Fârâbî, Devlet Başkanı

Each society hosts people with different characteristics. Because of that, it is necessary for societies to have presidents who dispense justice. Considering this, in his political theory, Ibn Rushd dealt with the features that a president as a philosopher should have. It might be said that, influenced by al-Farabi, Ibn Rushd is very close to alFarabi in terms of the characteristics that a ruler must have. However, in his exegesis of The Republic of Plato, Ibn Rushd proposed his own political theory and other original ideas which are different from those of Plato and al-Farabi. Accordingly, his terminology is not familiar to Greek political philosophy

Keywords:

Politics, Ibn Rusd, al-Fârâbî, Head of the State,

PDF

___

İbn Rüşd, Ed-Daruri fi’s- Siyâse: Muhtasaru Kitabi’s Siyâse li-Eflâtûn, İbraniceden Arapçaya tercüme eden Ahmed Şehlan, Beyrut-1998

Monique Canto - Sperber, “Platon”, Siyaset Felsefesi Sözlüğü, çev. İsmail Yerguz, (yayına hazırlayanlar: philippe Raynaud ve Stephane Rials), İstanbul -2003

Îbn Rüşd, Averros’ Commentary on Plato’s Republic, edited with an introduction, translation and notes by E.I.J. Rosenthal, Cambridge-1956

İbn Rüşd, Telhîsu’s-Siyâse li-Eflâtûn, İngilizce’den Arapça’ya çev. Hasan Mecid el-A’bîdî -Fâtıma Kâzım ez-Zehebi, Beyrut 1998

Ğalib, Mustafa, Felâsifetun Mine’ş- Şarki ile’l-Ğarbi, Beyrut-1968

Aydın, Mehmet, İslâm Felsefesi Yazıları, İstanbul-2000

Rosenthal, E.I.J., Ortaçağda İslâm Siyaset Düşüncesi, çev. Ali Çaksu, İstanbul 1996

Fârâbî, El-Medînetü’l-Fâzıla, çev. Ahmet Aslan, Ankara-1990

Fârâbî, es-Siyâset ul-Medeniyye veya Mebâdi’ul-Mevcudât, çev. Mehmet Aydın- Abdulkadir Şener- M.Rami Ayas, Ankara-1980

Fârâbî, İhsâu’l-Ulûm - İlimlerin Sayımı, çev. Ahmet Ateş, İstanbul-1989

Fârâbî, Fusulü’l-Medeni-Siyaset Felsefesine Dair Görüşler, çev. Hanifi Özcan, İzmir-1987

Platon (Eflatun), Devlet, çev. Sabahattin Eyüboğlu-M. Ali Cimcoz, İstanbul- 1992

Şeyzerî, Devlet Başkanın Nitelikleri, çev. Osman Arpaçukuru, İstanbul-2003

Fârâbî, “Mutluluğu Kazanma (Tahsîlu’s-Sa’ad)”, Fârâbî’nin Üç Eseri’nin içinde, çev. Hüseyin Atay, Ankara-2001

Aristoteles, Mâvarâuttabîa’, çev. İshâk Bin Huneyn, Tefsir: İbn Rüşd, Humus- 2007

İbn Rüşd, Faslûl-Makal: Felsefe-Din İlişkisi, çev. Bekir Karlığa, İstanbul-1992

Averroes On Plato’s Republic, translated with an introduction and notes by Ralph Lerner, İtaka and Londen-1974

Ğalib, Mustafa, Felâsifetun Mine’ş- Şarki ile’l-Ğarbi, Beyrut-1968

Özdemir, Mehmet, “Endülüs”, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul-1995, XI.