Allah’ın Adalet ve Hikmeti Bağlamında Engellilik Problemi

Bu makalede, Kur’an ayetleri esas alınarak, kötülük ve salah – aslah teorisi bağlamında, engellilik problemi ele alınmaktadır. Çalışmada, öncelikle Kur’an’ın engelli kimseleri ne şekilde ifade ettiği tarandı. Bilahere, Allah’ın yaratma sıfatı açısından engellilik tahlil edildi. İnsanlığı meşgul eden kötülük, hayır-şer kavramları çerçevesinde engellilik hallerine atfedilebilecek manalar üzerinde duruldu. Bu çerçevede İslam düşüncesine rengini veren değişik akımların görüşleri aktarıldı. Ve son olarak da, engelliliğin Allah’ın hikmetine uygun olup-olmadığı, bu olayın Allah’ın adaletiyle nasıl te’lif edileceği üzerinde duruldu.

In this article, referring to the Qur’anic verses, the problem of theodicy in the context of salah-aslah is examined. The problem of disability is the particular issue dealt with. First, how the disabled people is presented in the Qur’an is analyzed. Secondly, teh issue of disability is discussed in the context of God’s attribute of creation. Different version of the term disability and its relevant conditions are highlighted. The ideas of various Islamic sects are put forward. Lastly, the issue of whether the disability is compatible with the wisdom and justice of God.

___

Alusi, Şihabu’d-din Mahmud b. Muhammed b. Abdullah el- Hüseyni, Ruhu’l- meani fi tefsiri’l Kurani’l azim fi seb’i’l-mesani, Mektebetu’ş-Şamile.

Albayrak, Halis, Kur’an’ın Bütünlüğü Üzerine, Şule y., İstanbul 1992.

Aydın, Ali Arslan, İslam İnançları ve Felsefesi, DİB. yay., Ankara tsz.

Aydın Salih, İnsanın Güven Sorunu, Ravza y. , İstanbul 2010.

Aydın, Hüseyin, Yaratılış ve Gayelilik (Teleoloji), DİB. y., Ankara 2002.

Alper, Ömer Mahir, Varlık ve İnsan, Klasik yay., İstanbul 2010.

Abdülbakî, Muhammed Fuat, Mu’cemu’l-Müfehres, Çağrı y. İstanbul 1984.

Altuntaş, Ramazan, “Allah’ın Yaratıklara Acı Çektirmesi”, CÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, IV (2005).

Ali el - Kari, Fikhu’l Ekber Şerhi, Trc. Y.Vehbi Yavuz, Çağrı y., İstanbul 1979.

Bağdadi, Ebu Mansur Abdulkahir b.Tahir et-Temimi, Kitabu Usuli’ddin, Beyrut tsz.

Büyük Haydar Efendi, Usul-i Fıkıh Dersleri, Üçdal nşrt. y., İstanbul 1966.

Bilmen, Ömer Nasuhi, Muvazzah İlm-i Kelam, Bilmen yay., İstanbul tsz.

Beydavî, Abdullah b. Ömer b. Muhammed Nâsıruddin, Envaru’t-tenzil ve hakaiku’t-te’vil, Şeyhzade Şerhi kenarında, İhlas vakfı y., İstanbul 2010.

Beyhaki,Ebu Bekr Ahmed b. Hüseyn b. Ali, Şuabu’l-İman, Mektebetü Şamile, Kütübü’l Mütûn.

Buhari, Muhammed b. İsmail Ebu Abdullah, Camiu’s-Sahih el-Muhtasar, thk. Mustafa Dib el-Beğa İbn., Kesir y. Beyrut, 1987.

Bircan, Hasan Hüseyin, İslam Felsefesinde Mutluluk, İz yay., İstanbul, 2001.

Bolelli, Nusrettin, Belâgat, İfav y., İstanbul, Kur’an blm.

Canan, İbrahim Kütüb-i Sitte Tercümesi ve Muhtasarı, Akçağ y. Ankara, 1993.

Dugaym, Semih, Mevsuatu ilmi’l kelam, Mektebetü Lübnan nşr. 1997.

Eş’ari, Ebu’l Hasan Ali b. İsmail, el-İbane an usuli’ddiyane, Thk. Beşir M. Uyun, Taif 1990.

Ebu Hayyan, Muhammed b.Yûsuf b. Ali b.Yusuf b. Hayyan, Bahru’l- Muhit, http://www.altafsir.com (Mektebetu’ş – Şamile içinde)

Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Din Kur’an Dili, Eser Kitabevi baskısı, İstanbul tsz.

Ebus’suud, Muhammed b. Mustafa el-İmadi, İrşadu akli’s-selim, ila mezaya’l-Kur’ani’l-kerim, http://www.altafsir.com (Mektebetu’ş-Şamile içinde)

Ebu’l İzz, Ali b. Ali b. Muhammed, Şerhu akideti’tahaviyye, thk. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türki, Al-Resalah., y. Beyrut 1997.

Eş’ari, Ebu’l Hasan Ali b. İsmail, Makalatu’l-İslamiyyin, thk. Helmut Riter, Alman Müsteşrikleri y., Kaysbedan, 1980.

Eser, Mithat, Engelli Sahabiler, Nesil y., İstanbul 2013.

Gazzali, Ebu Hamid, Mecmuatü’r-resail içinde Kavaidu’l akaid, Daru’l-fikr, Beyrut 2006.

Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, Diyanet Vakfı y., Ankara 1996.

Isfahani, Ebu’l Kasım Hüseyin b. Muhammed, el-Müfredat fi garibi’l Kur’an, thk. M. Seyyid Keylani, Beyrut tsz.

İbn Kesir, İsmail b. Ömer b. İsmail, Tefsiru’l-Kur’ani’l azim, thk. Sami M. Selame, Daru’t-tayyibe, 1999. (Mektebetü’ş-Şamile içinde)

Keskin, Halife, İslam Düşüncesinde Allah-Alem İlişkisi, Beyan y., İstanbul 1996.

İbn Rüşd, Faslu’l-makal el-keşf an minhaci’l-edille (Felsefe – Din İlişkileri) hz. Süleyman Uludağ, Dergah yay., İstanbul 1985.

İbn Abbas, Tenvirü’l-mikbas min tefsir-i İbn Abbas, Tefsirler, (Mektebetu’ş- Şamile içinde).

İbrahim Canan, Kütüb-ü Sitte Terceme ve Muhtasarı, Akçağ y., Ankara, 1993.

Kurtubi, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebi Bekr, El-Camiu liahkami’l-Kur’ani’l-Kerim, M.Şamile.

Maturidi, Ebu Mansur Muhammed b. Muhammed b. Mahmud, Kitabu’t- Tevhid, Thk.: Fethullah Huleyf, Mektebetü İslamiyye, y. İstanbul 1977.

Manafov, Rafiz. John Hick’in Din Felsefesinde Kötülük Problemi ve Teodise, İz y., İstanbul 2007.

Nesefi, Ebu’l-Muin b. Meymun, Tabsıratu’l-Edille, thk. H.Atay-Ş.Ali Düzgün, DİB y., Ankara 2003.

Heyet, Kelam Elkitabı, Grafiker y. 1. baskı, Ankara 2012.

Ulutürk, Veli, Kur’an-i Kerimde Yaratma Kavramı, İnsan y., İstanbul 1995.

Karagöz, İsmail Ayet ve Hadisler Işığında Engelliler, DİB.y., Ankara 2005.

Ulutürk, Veli, Kur’an-i Kerim Allah’ı Nasıl Tanıtıyor, Nil, y., 1994.

Ökge, Ahmet, Kur’an’da Nefs Kavramı, İnsan y. İstanbul 1997.

Özdemir, Metin, İslam Düşüncesinde Kötülük Problemi, Furkankitaplığı y. İstanbul 2001.

Sabuni, Nureddin, el-Bidayetü fi usûli’ddin, thk. Bekir Topaloğlu, İfav y. İstanbul 2013.

Özemre, Ahmet Yüksel, Vahye Göre Akıl, Şule yay., İstanbul 2006.

Soyalan, M.Yaşar, Elmalı Tefsirinde Kur’ani Terimler ve Deyimler, Tuğyan md., Ağaç y.,

Şehristani, Muhammed b. Abdülkerim b. Ebi Bekir, El- Milel ve’nnihal, Daru’l Ma’rife, Beyrut, 1996.

Özemre, Ahmet Yüksel, Vahye Göre Akıl, Şule yay., İstanbul 2006.

Pezdevi, Ebu Yüsr Muhammed, Ehl-i Sünnet Akaidi, trc. Ş.Gölcük, Kayıhan y., İstanbul 1980.

Taylan, Necip, İslam Düşüncesinde Din Felsefeleri, İfav yay., İstanbul 1994.

Topaloğlu, Bekir, “Adl”, DİA, I, İstanbul 1988.

Razî, Fahruddîn Muhammed b. Ziyâuddîn Ömer b. el-Hüseyin el- Kureşî, Mefatihu’l- Gayb, Hazırlayan: İhyau’t-turasi’l-Arabi, Beyrut 1999.

Yıldırım, Suat, Kur’an-ı Hakim ve Açıklamalı Meali, Zaman, gzt. y., İstanbul 1998.

Yurdagür, Metin, Allah’ın Sıfatları - Esma-i Hüsna, Marifet yay., İstanbul 1984.

Zemahşeri, Ebu’l Kasım Mahmud b. Ömer, el-Keşşaf an hakaiki’tenzil, Thk.: Abdurrezzak el-Mehdi, İhyau’t-turasi’l-Arabi, Beyrut 2001.

www.sgkrehberi.com/haber; 6.02.2014

www.eyh.gov.tr erişim: 6.02.2014