Yüzey ve Yüzeyaltı Damla Sulamanın Toprakta Nem Değişimi ve Toprak Su Tansiyonuna Etkisi

Bu araştırma, pamukta yüzey damla (YD) ve yüzeyaltı damla (YAD) sulamada, bitkinin günlük FAO-Penman-Monteith (PM) yöntemine göre tahmin edilen su tüketimine dayalı sulama uygulamalarına göre, farklı toprak derinliklerine yerleştirilen tansiyometrelerin sulama zamanının ve eşik toprak su tansiyon değerinin tespit edilmesi amacıyla yapılmıştır. Deneme 2016 ve 2017 yılında Diyarbakır ilinde yürütülmüştür. YD ve 40 cm derinlikteki YAD sulamada PM yöntemine göre günlük bitkinin tahmin edilen su tüketiminin tamamının sulama suyu olarak uygulandığı parsellerde 15 ve 45 derinliğe yerleştirilen tansiyometrelerde sulama öncesi ve sonrası her 5 günde bir okumalar yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, YD sulamada, eğer tansiyometre 15 cm derinliğe yerleştirilirse 55 cb, 45 cm derinliğe yerleştirilirse 47 cb olduğunda sulama zamanının geldiği ve sulamanın yapılması gerektiği tespit edilmiştir. YAD sulamada ise, eğer tansiyometre 15 cm derinliğe yerleştirilirse 52 cb, 45 cm derinliğe yerleştirilirse 45 cb olduğunda sulama zamanının geldiği ve sulamanın yapılması gerektiği söylenebilir. Her iki sulama yönteminde de tüketilmesine izin verilen su düzeyinin yaklaşık % 40 olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Damla sulama, Matrik potansiyel, Pamuk, Sulama zamanı, Tansiyometre

Effects of surface and subsurface drip irrigation on soil water moisture variation and soil-water tension

This study was carried out to determine irrigation time and the treshold value of soil-water tension using tensiometers placed into the different soil depths at surface drip (SDI) and subsurface drip irrigation (SSDI) systems for cotton. The irrigation was scheduled according to the real water evapotranspiration of plants based on FAO-Penman-Monteith (PM) method. The experiment was performed in cotton growing seasons of 2016 and 2017. The values of tension were read for each 5 days before and after irrigation at the tensiometers placed into the soil depth of 15 and 45 cm for SDI and SSDI placed into the soil depth of 40 cm. The values of tensiometers could be considered to be 55 and 47 cb in the soil depths of 15 and 45 cm for irrigation time and SDI, respectively. In SSDI, the irrigation time should be considered to be 52 and 45 cb of tensiometer readings for the soil depths of 15 and 45 cm, respectively. In addition, management allowed deficit in both drip irrigation systems, SDI and SSDI, was determined to be 40 %.

Keywords:

Cotton, Drip irrigation, Irrigation time, Matric potential, Tensiometer,

PDF

___

Allen, R. G., Pereira L.S., Raes, D., Smith, M. 1998. Crop evapotranspiration: Guidelines for computing crop water requirements. United Nations Food and Agriculture Organization, Irrigation and Drainage Paper 56, Rome.
Alveraz-Reyna, V.P. 1991. Growth and development of tree cotton cultivars of contasting plant types differenatilaly irrigated trough a drip irrigation system. Abstract of thesis, 51: 9, New Mexico State University, USA
Ayars, J.E., Phene, C.J., Hutmacherc, R.B., Davisa, K.R., Schonemana, R.A., Vaila, S.S., Meadd, R.M., 1999. Subsurface drip irrigation of row crops: a review of 15 years of research at the Water Management Research Laboratory. Agricultural Water Management 42 (1999) 1-27
Ayars, J.E., Schoneman, R.A., Soppe, R.W., Mead, R.M. 1998. Irrigating cotton in the presence of shallow ground water, drainage in the 21st century: Food production and the environment., Proc. Seventh Int. Drainage Symposium, ASAE, Orlando, FL, March, pp. 82-89
Çetin, Ö., 1997. Harran Ovası koşullarında tansiyometrelerin pamuk sulama zamanının saptanmasında kullanılması. 6. Ulusal Kültürteknik Kongresi, 5-8 Haziran, 1997, Kirazlıyayla, Bursa, 324-332
Çetin, Ö., 2003. Toprak-Su İlişkileri ve Toprak Suyu Ölçüm Yöntemleri. T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müd. Eskişehir Araş. Enst. Müd. Genel Yayın No: 258, Teknik Yayın No: 25, 100 S., Eskişehir, 2003.
Çetin, Ö., Bilgel, L. 2002. Effects of different irrigation methods on shedding and yield of cotton. Agricultural Water Management, 54, 1-15
Çetin, Ö., Üzen, N., Temiz, M.G., Sessiz, A. 2013. Güneş enerjisi kullanarak damla sulama ile sulanan pamukta fertigasyonda azotlu gübre yönetimi. Dicle Üni. Bilimsel Araştırmalar Koordinatörlüğü (Proje No: ZF-10-166) Desteklenen Araştırma Sonuç Raporu, Diyarbakır
Harem, E. 2010. Türkiye’de tescil edilen pamuk çeşitleri. TAGEM, GAP Toprak-Su Kaynakları ve Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No: 165, Şanlıurfa
Kang, Y., Wang, R. Wan, S., Hu, W., Jiang, S., Liu, S. 2012. Effects of different water levels on cotton growth and water use through drip irrigation in an arid region with saline ground water of Northwest. Agricultural Water Management, 109: 117– 126. China.
Kara, C., Gündüz, M. 1998. GAP Bölgesi Harran Ovası koşullarında kısıntılı sulama suyu uygulamasının pamuk verimine etkisinin saptanması“. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, APK Dairesi Başkanlığı, Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Şube Müd. Yayın No: 106, Ankara, pp. 285-301
Karademir, Ç., Karademir, E., Doran, İ., Altıkat, A. 2005. Diyarbakır ekolojik koşullarında farklı azot ve fosfor uygulamalarının pamukta verim ve lif teknolojik özelliklerine etkisi. GOÜ Ziraat Fak. Dergisi, 2005, 22(1), 55-61
Keller, J., Bliesner, R.D. 1990. Sprinkle and Trickle irrigation. Chapman and Hall, 115 Fifth Avenue, New York, NY 10003
Marsh, A.W. 1966. Tansiyometreler ve kullanışları hakkında bazı soru ve cevaplar. (Çeviri: O. Tekinel), Ziraat Makineleri Dergisi Yıl: 1966, Sayı: 15, Ankara
Özer, M.S. 1992. “Harran Ovası koşullarında pamuğun fosforlu gübre isteği”. Köy Hizmetleri Şanlıurfa Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları Genel Yayın No: 71, Rapor Seri No: R-47, Şanlıurfa.
Özer, S.M., Dağdeviren, İ. 1986. “Harran Ovası koşullarında pamuğun azotlu gübre isteği”. Köy Hizmetleri Araştırma Enstitüsü Yayınları, Yayın No:25, Rapor Serisi No:17, Şanlıurfa
Smith, R.B., Oster, J.D., Phene, C.J. 1991. Subsurface drip produced the highest net return in the Westlands study area. Cal. Agric. 45, 8±10
Şener, S. 1985. Menemen koşullarında tansiyometreler ve alçı bloklarının pamuk ve bağın sulama zamanının saptanmasında kullanılması. Menemen Bölge TOPRAK-Su araş. Enst., Yayın No: 114, Rapor Serisi:77, Menemen
Şener, S., 1985. Menemen KoĢullarında Tansiyometrelerin ve Alçı Bloklarının Pamuk ve Bağın Sulama Zamanlarının Saptanmasında Kullanılması. Menemen Bölge TOPRAKSU Araştırma Enst. Yayınları, Gen. Yayın No: 114, Rapor Serisi NO: 77, Menemen, İzmir, 37 S.