Lise Fizik Dersi Öğretim Programının Program Geliştirme Bağlamında Analizi

Bu çalışmanın amacı, Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı (OFDÖP)’nı, program geliştirme süreci bağlamında analiz etmektir. Dokümanter analiz modelinde yürütülen çalışma, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB)’in web sayfasında yer alan OFDÖP dokümanı üzerinden analiz edilmiştir. OFDÖP, Lise 9, 10, 11 ve 12. sınıfları kapsayan bütünleşik bir programdır. Bu programın geliştirilme sürecinde ihtiyaç analizi yapılmış ve taslak program, uzmanlar tarafından değerlendirilmiştir. Buna göre OFDÖP, program geliştirme süreci bakımından bilimsel niteliklere sahiptir denilebilir. OFDÖP, uzak hedef bağlamından analiz edildiğinde, açıkça vurgulanmasa da bu programın felsefi ve epistemolojik anlayış bakımından, 2007 yılı sonrasında geliştirilen ilgili programların devamı niteliğinde olduğu belirtilebilir. OFDÖP, kazanımlar bağlamında analiz edildiğinde ulaşılan sonuç şöyledir: Bu programda en fazla ders saati ve kazanımlar 12. sınıftadır. Ancak Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS)’ye hazırlık sebebiyle, öğrencilerin lise son sınıflara devam oranı çok düşük olduğu için bu uygulamanın gözden geçirilmesinde yarar vardır. Program kazanımlarının, öğrenme alanı ve düzeyi açısından analizinde ise, programda duyuşsal alanla ilgili kazanımlara hiç yer verilmediği, psiko-motor alanla ilgili kazanımların sınırlı kaldığı ve kazanımların ağırlıklı olarak bilişsel alanda yoğunlaştığı anlaşılmıştır. Bilişsel alanla ilgili bu kazanımlar ağırlıklı olarak “kavramak” düzeyindedir. Analiz sonucunda, bilimsel ilkelere uygun olarak geliştirilen OFDÖP; bütünleşik yapı, Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi ve değerlere yaptığı vurgular itibarıyla yenilikler içeren; ancak kazanımlar bağlamında, tutum ve beceriyi ihmal eden ve kavrama ile analiz düzeyinde bilişsel ağırlıklı bir program olarak değerlendirilmiştir.

Analysis of High School Physics Curriculum in The Context of Program Development

___

  • Akpınar, B. (2017). Eğitimde Program Geliştirme ve Değerlendirme. Ankara: Data Yayınları.
  • Arıkan, G., Karataş, T. ve Kavcar, N. (2017). Fizik Öğretmenlerinin 12. Sınıf Fizik Kitabına İlişkin Görüşleri: İzmir İli Örneği. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi,36(2), 19-43.
  • Arslan, A. Ercan, O. ve Tekbıyık, A. (2014). Fizik Dersi Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Milli Eğitim, 201, 215-235.
  • Ayhan, H. (1997). Eğitim Bilimine Giriş. İstanbul: Şule Yayınları.
  • Ayvacı, H. Ş. ve Bebek, G. (2018). Fizik Öğretimi Sürecinde Yaşanan Sorunların Değerlendirilmesine Yönelik Bir Çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi,26 (1), 1-10.
  • Büyükkaragöz, S. (1997). Program Geliştirme-Kaynak ve Metinler. Konya: Kuzucular Ofset.
  • Coşkun,Y. D. (2017). Öğretim Programları Arka Plan Raporu, Eğitim Reformu Girişimi.
  • Çepni, S., Kurnaz, M.A. ve Şenel-Çoruhlu, T. (2012). Fen ve Teknoloji - Fizik Öğretmenleri için Öğretim Programları Temelinde Yer Bilimleri ve Astronomi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Demirel, Ö. (1999). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Doğan, H. (1997). Eğitimde Program ve Öğretim Tasarımı. Ankara: Önder Matbaacılık.
  • Eke, C. (2016). Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Webb’in Bilgi Derinliği Seviyelerine Göre Analizi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 35-40.
  • Erden, M. (1998). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. İstanbul: Alkım yayınları.
  • Ertürk, S. (1998). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Meteksan AŞ. 10. Basım.
  • Göçen, G. ve Kabaran, H. (2013). Ortaöğretim 9. Sınıf Fizik Dersi Öğretim Programlarının Tarihsel Süreç İçerisinde Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi,1(2), 147-157.
  • Gültekin, M. (2017). “Program Geliştirmeye İlişkin Temel Kavramlar” İçinde Eğitimde Program Geliştirme ve Değerlendirme (Ed: B. Oral ve T. Yazar). Ankara: Pegem Akademi.
  • Hauenstein, A.D. (1975) Curriculum planning for behavioral development. Worthington: Charles A. Jones.
  • Hesapçıoğlu, M. (1994). Öğretim İlke ve Yöntemleri. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
  • İşman, A. ve Eskicumalı, A. (1999). Eğitimde Planlama ve Değerlendirme. Adapazarı: Değişim Yayınları.
  • Koç, S. ve Yayla, A. (2015). Fizik Dersi Öğretim Programının 10. Sınıf Elektrik ve Manyetizma Ünitesinin Değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi,4(4), 125-134.
  • Kotluk, N. ve Yayla, A. (2016). Ortaöğretim 9. Sınıf Fizik Öğretim Programının Tyler'ın Hedefe Dayalı Değerlendirme Modeline Göre Değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1832-1852.
  • MEB (2018). Milli Eğitim Bakanlığı, Ortaöğretim Fizik Dersi (9,10,11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. http://mufredat.meb.gov.tr (Erişim: 16. 05. 2019).
  • Nowak, A. T. Feyereisen, K., Fiorino, A.J. (1970). Supervision and curriculum renewal: A systems approach. New York: Appleton, Century, Crofts.
  • Odabaşı, Y. C. ve Kaya- Şengören, S. (2015). Fizik Öğretmen Adaylarının Kavram Yanılgılarını Tespit Etme ve Giderme Konusunda Öğretmenin Rolüyle İlgili Fikirleri ile Düzlem Aynada Görüntü Oluşumuna İlişkin Lise Öğrencilerindeki Alternatif Kavramlara Yönelik Düşüncelerinin İncelenmesi. 2. Ulusal Fizik Eğitimi Kongresi, 10-12 Eylül 2015 ODTÜ, Ankara.
  • Sönmez, V. (2008). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara: Öğretmen Yayınları.
  • Uşun, S. (2012). Eğitimde Program Değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.