1780’den bu yana ‘akademik oryantalizm’, farklı coğrafyalarda yaşayan Müslümanhalkların hayatını kuşatan, onları kaynaştıran, kültür ve düşünce birliğini sağlayan en önemliunsurun ‘Hadis ve Sünnet’ olduğunun farkındadır. Bu bakımdan Batı akademyası nazarında,İslâm dünyasının rivâyet birikiminin ‘bilimsel’ olmaktan çok ‘siyasî’ açıdan önem taşıdığı tartışılmazbir gerçektir. Konu üzerine dikkatle eğilen ve eserleriyle ses getiren biri eski diğeriyeni iki şarkiyatçı, I. Goldziher ve G. H. A. Juynboll’ün, Müslümanların nazarındaki Peygambertasavvurunu yıkmaya yönelik olarak yeni kavramlar üretme ve yeni bir zihin inşa etmegayreti içine girdikleri gözlemlenmektedir. Belli bir fikrî arka plândan beslenen çalışmalarında,klasik kaynakları ait oldukları medeniyetin anlayışı dışında yeni bir yaklaşımla elealırken, çok sayıda tutarsızlık, çarpıtma, örtbas, görmezden gelme, hatalı nakil, yanlış tercümeve ters anlama probleminin altına imza atmışlardır. Goldziher ve Juynboll’ün iki eserindenküçük birer bölümü mercek altına alarak eleştirisini yapmaya çalışan bu yazı, oryantalistikkülliyâta tedbirli yaklaşmanın, atıfları titizlikle kontrol etmenin, ifadelerin arkasındaki örtülümaksatların izini sürmenin, kullanılan malzeme ile elde edilen netice arasındaki bağlantıyıgözden geçirmenin lüzûmuna dair örnekler sunmaktadır.