Türk Yasa Dilinin Söylem Özellikleri: Karşılaştırmalı Bir Çalışma
Kesit çalışmaları belirli durumlarda ortaya çıkan farklı dil kesitlerinindilsel ve durumsal özelliklerini tanımlamayı amaçlamaktadır. Buna ek olarak,kesitler arasında karşılaştırmalar yapan çalışmalar da bulunmaktadır. Buçalışmalar bize kesitler arasında önemli ve sistematik dilsel farklılıklarbulunduğunu göstermektedir. Bu çerçevede, bu çalışmanın amaçları şu şekildesıralanabilir : 1) Türk yasa dilinin söylem özelliklerini belirlemek, ve 2) buözellikleri bilimsel araştırma makaleleri, gazete köşe yazıları, televizyonreklamları, kadın/erkek dergileri ve tek kişilik gösteri metinleri olmak üzere beşayrı metin türü ile karşılaştırmak. Bu çalışmada yasa dili bütüncesi olarak TürkCeza Kanunu incelenmiştir. Her metin türü ortalama 30.000 sözcüktenoluşmaktadır. Araştırmada yöntem olarak Douglas Biber (1988) tarafındangeliştirilen ‘çok boyutlu yaklaşım’ kullanılmıştır. Bu çalışma kapsamı içerisindesadece bilgi verici üretim/etkileşimsel üretim boyutu ele alınmıştır. Bu boyuttayer alan sözcüksel-dilbilgisel özellikler her metin türünde sayılarak sonuçlaristatistiksel olarak yorumlanmıştır.Bu çalışmanın bulguları bize Türk yasa dilinin bilgi verici ve planlanmışmetinlerin sözcüksel-dilbilgisel özelliklerine en fazla sahip olan metin türüolduğunu göstermektedir. Yasa dilini sırasıyla bilimsel araştırma makaleleri,gazete köşe yazıları, kadın/erkek dergileri ve tek kişilik gösteri metinleriizlemektedir. Bütüncede incelenen metin türleri arasında en etkileşimsel metintürünün televizyon reklamları olduğu bulunmuştur.
___
- Akar, D. (2000). Gereğinin Yapılmasını Rica Ederim: İş Yazışmalarında
Kullanılan İstek Biçimleri. Dilbilim Araştırmaları, 9-16.
- Atkinson, D. (1992). The Evolution of Medical Research Writing from 1735 to
1985: The Case Of the Edinburgh Medical Journal. Applied Linguistics,
12 (4), 337-374.
- Atkinson, D., Biber, D. (1994). Register: A Review of Empirical Research. (D.
Biber ve E. Finegan, Ed.). Sociolinguistic Perspectives on Register,
Oxford: Oxford University Press, 351-385.
- Bayyurt, Y. (2000). Türkçe’de Resmiyet Kavramına TV Sohbet Programları
Çerçevesinden Bir Bakış. Dilbilim Araştırmaları, 17-37.
- Bhatia, V. K. (1993). Analysing Genre: Language Use in Proffessional Settings.
London: Longman.
- Biber, D. (1988). Variation Across Speech and Writing. Cambridge: Cambridge
University Press.
- Biber, D. (1994). An Analytical Framework for Register Studies. Biber, D. and
Finegan, E.(eds.), Sociolinguistic Perspectives on Register, Oxford:
Oxford University Press, 31-56.
- Biber, D., Finegan, E. (1994). Introduction. Situating register in
Sociolinguistics. (D. Biber ve E. Finegan, Ed.). Sociolinguistic
Perspectives on Register, Oxford: Oxford University Press, 1-7.
- Biber, D., Hared, M. (1994). Linguistic Correlates of the Transition to Literacy
in Somali: Language Adaptation in six Press Registers. (D. Biber ve E.
Finegan, Ed.). Sociolinguistic Perspectives on Register, Oxford: Oxford
University Press, 182-216.
- Biber, D., Conrad, S. (2001). Register Variation: A Corpus Approach. (D.
Schiffrin, D. Tanen ve H. Hamilton, Ed.). The Handbook of Discourse
Analysis, Oxford : Blackwell Publishers, 175-196.
- Chafe, W. (1982). Integration and Involvement in Speaking, Writing and Oral
Literature. (D. Tannen, Ed.). Spoken and Written Language: Exploring
Orality and Literacy, Norwood, NJ: Ablex, 35-54.
- Conrad, S. (1996a). Academic Discourse in two Disciplines: Professional
Writing and Student Development in Biology and History, Unpublished
PhD. Dissertation, Northern Arizona University.
- Conrad, S. (1996b). Investigating Academic Texts with Corpus-based
Techniques: An Example from Biology. Linguistics and Education, 8,
299-326.
- Danet, B. (1985). Legal Discourse. (T. A. Van Dijk, Ed.). Handbook of
Discourse Analysis 1, London: Academic Press, 273-289.
- Ferguson, C. A. (1994). Dialect, Register and Genre: Working Assumptions
about Conventionalization. (D. Biber ve E. Finegan, Ed.).
Sociolinguistic Perspectives on Register, Oxford: Oxford University
Press, 15-30.
- Halliday, M. A. K. (1985). An Introduction to Functional Grammar, London:
- Edward Arnold Karaş, M. (1995). The Language of Newspaper
Reporting-Ideological Transformation of Discourse: How Newspapers
Get Their Messages Across. Modern Studies in Turkish Linguistics.
(Proceedings of the 6th. International Conference on Turkish
Linguistics), 39-54.
- Kessapidu, S. (1997). A Critical Linguistic Approach to a Corpus of Business
Letters in Greek. Discourse and Society, 8, 479-500.
- Kim, Y.J., Biber, D. (1994). A Corpus-Based Analysis of Register Variation in
Korean. (D. Biber ve E. Finegan, Ed.). Sociolinguistic Perspectives on
Register, Oxford: Oxford University Press, 157-161.
- Kornfilt, J. (1997). Turkish, London: Routledge.
- Leckie-Terry, H. (1993). The Specification of a Text: Register, Genre and
Language Teaching. (M. Ghadessy, Ed.). Register Analysis: Theory and
Practice, London: Taylor and Francis, 26-42.
- Lemke, J. L. (1995). Textual Politics: Discourse and Social Dynamics. London:
Taylor and Francis.
- Lewis, G. L. (1967). Turkish Grammar. Oxford: Oxford University Press.
- Ochs, E. (1979). Planned and Unplanned Discourse. (T. Givón, Ed.). Syntax and
Semantics 12, London: Academic Press, 51-80.
- Oktar, L., Yağcıoğlu, S. (1996). Türkçe Metin Türleri: Bir Sınıflandırma
Çalışması. IX. Dilbilim Kurultayı Bildirileri, 205-220.
- Özyıldırım, I. (1999a). Türk Yasa Dili (Turkish Legislative Language). Journal
of Faculty of Letters, 16 (1), Hacettepe University, 89-114.
- Özyıldırım, I. (1999b). Türk Ceza Kanunu: Yasal Söz eylemlerin
Çözümlenmesi (Turkish Criminal Code: An Analysis of the Speech
Acts in Legislative Discourse). Journal of Faculty of Letters, 16 (2),
Hacettepe University, 95-107.
- Özyıldırım, I. (2001). Yasa Metinlerinde Ad Öbekleri ve İşlevleri Üzerine (NP
Structures and Their Functions in Legislative Texts). Journal of Faculty
of Letters, 18 (1), Hacettepe University, 73-81.
- Özyıldırım, I. (2002). Yasa Dilinin Söylem Özellikleri( The Discoursal Features
of the Legislative Language). Dilbilim ve Uygulamaları Dergisi, 3-4,
119-137.
- Özyıldırım, I. (2009). Reklam Diline Dilbilimsel Bir Bakış. (Ş. Yavuz, Ed.).
Reklamın Toplumsal Yansımaları ve Yeni Reklam Biçimleri, Ankara:
Ütopya Yayınları, 61-73.
- Quirk, R., Greenbaum, S., Leech, G., Startvik, J. (1985). A Comprehensive
Grammar of the English Language. London: Longman.
- Reppen, R. (1994). Variation in Elementary Student Language: A
Multidimensional Perspective, Unpublished Ph.D. Dissertation,
Northern Arizona University.
- Reppen, R. (1995). A Multi-dimensional Comparison of Spoken and Written
Registers Produced by and for Students. (W. Brita, S. K. Tanskanen, ve
R. Hiltunen, Ed.). Organizations in Discourse (Proceedings from the
Turku Conference), University of Turku, Turku, Finland, 477-86.
- Sansa Tura, S. (1986). DIr in Modern Turkish. Proceedings of the 2nd
International Conference on Turkish Linguistics, 145-158.
- Yarar, E. (2002). The Official Language of Turkish: A Formal and Functional
Approach, Unpublished Ph.D. Dissertation, Hacettepe University.