Marshall Planı ve Milli Prodüktivite Merkezi’nin Kuruluşu

Türkiye’de Müsmiriyet/Verimlilik/Prodüktivite kavramının bir tartışma konusu hâline gelmesi yeni sayılabilir. 1920’li yılların sonlarından başlayarak sürdürülen çalışmalar, konuyla ilgilenen sivil ve yarı sivil bazı derneklerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu makale Türkiye’de bu derneklerin ortaya çıkışı ve kavramı kurumlaştıracak yapıların gelişim sürecini ele almaktadır. Keza, ABD’nin Marshall Planı’nı uygulamaya koyması ile birlikte bütün Avrupa’da “Prodüktivite Kurumları”, ya kurulmuş yahut benzer adı taşıyan kuruluşlar plana uygun şekilde yeniden yapılandırılmıştır. Türkiye’de bir prodüktivite kurumunun ortaya çıkışı ise ancak 17 yıl sonra mümkün olabilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Verimlilik, Marshall Planı, Milli Prodüktivite Kurumu, Türkiye Sanayi Kongresi, Vekâletlerarası Prodüktivite Komitesi

PDF

___

Arşiv Belgeleri : Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA) BCA, 030.01. 125. 801. 5. BCA, 030.01. 134. 873. 38
VPK, 1958 Yılı Faaliyet Raporu. (1958). MPM Kütüphanesi Teksir Metin.
Resmi Yayınlar: Düstur. (1326). II. Tertip C. 6. Düstur. (1931). III. Tertip, C. 5.
Resmi Gazete, 13 Nisan 1948, S. 6956.
Milli Prodüktivite Merkezi I. Genel Kurul Tutanakları. (1965). Ankara.
Vekâletlerarası Prodüktivite Komitesi. (1958?). 1958 Yılı Faaliyet Raporu. Ankara, (Teksir Metin).
Akçuraoğlu, Y. (1340). Türk Milliyetçiliği’nin İktisadi Menşelerine Dair. Siyaset ve İktisat Hakkında Birkaç Hitabe ve Makale, İstanbul.
Apaydın, E. Z. (1967). Amerika’da Verimlilik Anlayışı ve Tatbikatı. MPM.
Erhan, Ç. (1996). Avrupa’nın İntiharı ve İkinci Dünya Savaşı Sonrasında Temel Sorunlar. A.Ü. Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, 51, 1-4.
Ete, M. (1949). Marshall Planı İle İlgili Terimlerin Mana ve İzahı. Türk Ekonomisi, 70,79.
Ete, M. (1958). Türkiye Prodüktivite Politikasının Ana Hatları. Türkiye Ekonomisinde Prodüktivite Meseleleri, 253-274.
Ökçün, A. G. (1975). 1909-1930 Yılları Arasında Anonim Şirket Olarak Kurulan Bankalar. Türkiye İktisat Tarihi Semineri, 409-475.
Suiçmez, H. (1999). Verimlilik Düşüncesinin Kısa Tarihi. Verimlilik Dergisi, MPM.
Dereli, T. (1975). Aydınlar, Sendika Hareketi ve Endüstriyel İlişkiler Sistemi. İstanbul.
Fahir, H. A. (1991). Belgelerle Türk-Amerikan Münasebetleri. Ankara.
Fahir, H. A. (1994). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi. Ankara.
Odabaşı, M. (1997). Verimlilik Diye Diye. Ankara: MPM Yayınları.
Ökçün, A. G. (1981). Türkiye İktisat Kongresi, 1923-İzmir, Haberler, Belgeler, Yorumlar. Ankara.
Planty, E. G., Mc. Cord, W. S. and Efferson, C. A. (1962). İşletmelerde İşçi ve İdareci Eğitimi (M. Odabaşı, Çev.). Ankara.
Sander, O. (1994). Siyasi Tarih 1918-1994. Ankara.
Toprak, Z. (1982). Türkiye’de Milli İktisat 1908-1918. Ankara.
http://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=1000:62:0::NO:62:P62_LIST_ENTRIE_ID:2453907: adresinden 11 Mayıs 2011 tarihinde erişildi.
http://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=1000:62:0::NO:62:P62_LIST_ENTRIE_ID:2453907:NO#declarationNO adresinden 11 Mayıs 2011 tarihinde erişildi.