Hikâye Tekniği Bakımından Ömer Seyfettin’in “Beyaz Lale” Hikâyesi

Ömer Seyfettin (1884-1920), Türk edebiyatının en önemli hikâye yazarlarındandır. O, yazdığı kısa hikâyeleri, şiir, mensur şiir ve tercümeleriyle tanınmıştır. Hikâyelerini sade dil için bir uygulama alanı olarak gördü ve tanımladığı sade Türkçe ile eserler yazdı. Beyaz Lale adlı hikâye, Balkan Savaşları yıllarında Türk milletine Balkanlarda yapılan katliamlardan kesitler sunar. Ömer Seyfettin, bu eserde Bulgar asıllı Radko Balkaneski’nin komutasındaki düşman güçlerinin Serez’deki Türklere yaptığı zulümleri canlı tablolar hâlinde anlatır. Düşman güçleri bölgedeki Türklerin evlerini yağmalar, camilerin bir kısmını kiliseye çevirip geriye kalanları yakar ve halkın çoğunu işkencelerle öldürür. Beyaz Lale, yapı ve içerik arasındaki ilişkinin güçlü olduğu bir hikâyedir. Bu hikâyenin kurgusu ve şahıs kadrosu ile zaman ve mekân arasındaki uyum başarılıdır.

Anahtar Kelimeler:

Hikâye, Türk hikâyeciliği, Ömer Seyfettin, “Beyaz Lale”, hikâye tekniği

PDF

___

Aktaş, Ş. (2000). Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
Andı, M.F. (1999). Ömer Seyfettin. İstanbul: Şule Yayınları.
Arslan, F. (2009). Öykünün Sesini Kısmak. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
Banarlı, N. S. (1971). Resimli Türk Edebiyatı Tarihi. Cilt 2, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
Başçallı, Ş. (2010). Ömer Seyfettin’in Eserlerinde Dil ve Milliyetçilik. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Belge, M. (1994). Edebiyat Üzerine Yazılar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Forster, E. M. (1985). Roman Sanatı (Ü. Aytür, Çev.). İstanbul: Adam Yayınları.
İpek, B. (2007). Pembe İncili Kaftan ve “Muhsin Çelebi”. Türk Dili, XCIII(664), 330-337.
Kabaklı, A. (1990). Türk Edebiyatı. İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
Kaplan, M. (2003). Hikâye Tahlilleri. İstanbul: Dergah Yayınları.
Korkmaz, R. (2007). “Küçürek Öykü (Short Short Story) Türü ya da Bir Çığlığın Metinleşmesi”, Öyküde Sözcük Ekonomisi Kısa Kısa, Küçürek Öykü I. Hece Öykü, 19, 31-36.
Korkmaz, R. (2008). Aytmatov Anlatılarında Ötekileşme Sorunu ve Dönüş İzlekleri. Ankara: Grafiker Yayınları.
Kudret, C. (1987). Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman. Cilt 2, İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Kurt, Ö. (2009). Hüseyin Rahmi Gürpınar ve Ömer Seyfettin’in Romanlarında, Öykülerinde ve Tiyatro Eserlerinde Azınlıklar ve Yabancılar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Lekesiz, Ö. (1997). Yeni Türk Edebiyatında Öykü. Cilt 1, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Seyfettin, Ö. (2000). Beyaz Lale. İstanbul: Serhat Yayınları.
Stevick, P. (2004). Roman Teorisi (Sevim Kantarcıoğlu, Çev.). Ankara: Akçağ Yayınları.
Şahinoğlu, M. (2011). Savaş ve Edebiyat Ekseninde Ernst Jünger’in “Mermer Yalıyar” ve Ömer Seyfettin’in “Beyaz Lale” ile “Bomba” Adlı Eserlerinin Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
Tanpınar, A. H. (2007). Edebiyat Üzerine Makaleler. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Yener, C. (1975). Ömer Seyfettin’in Öykücülüğüne Toplu Bir Bakış. Türk Öykücülüğü Özel Sayısı. Türk Dili, 286, 44-53.