“İSTİKLÂL MARŞI” İLE "GENÇLİĞE HİTABE" ÜZERİNDE KARŞILAŞTIRMALI BİR OKUMA

“İstiklâl Marşı” ile “Gençliğe Hitabe”, Osmanlı’nın yıkılışı, Kurtuluş Savaşı, Cumhuriyet’in kuruluşu ve yeniliklerin yapılma süreci içerisinde varlık kazanmış metinlerdir. Bu sebeple her iki metin de dönemin ruhunu yansıtma gücüne sahiptir. “İstiklâl Marşı”, hürriyet ve bağımsızlığın kazanılması, “Gençliğe Hitabe”, kazanılan hürriyet ve bağımsızlığın korunması, Cumhuriyet’in yaşatılması düşüncesi üzerine kurulur. “İstiklâl Marşı”nda, henüz büyük savaşlar verilmediği, bağımsızlık ve hürriyet kazanılmadığı, ülkenin güç şartlar altında bulunduğu bir dönemde yazıldığı için, geleceğe dönük kurtuluş ümidi ve inancı kuvvetle dile getirilir. “Gençliğe Hitabe”de ise kazanılmış bağımsızlık ve hürriyetin sonucunda kurulan Cumhuriyet’in korunması, bağımsızlığa ve hürriyete sahip çıkılması, karşılaşılacak tehdit ve tehlike karşısında Türk gençliğinin mücadeleye atılmak için tereddüt etmeyeceği düşüncesi bir görev bilinci şeklinde ifade edilir. Çünkü Türk milletinin varlığını sürdürebilmesi Cumhuriyet’in korunmasına, hürriyet ve bağımsızlığa bağlıdır. Bu yazıda “İstiklâl Marşı” ile “Gençliğe Hitabe” karşılaştırmalı olarak ele alınmaya çalışılacaktır.

A Comparative Reading on “İstiklâl Marşı” and “Gençliğe Hitabe”

“İstiklâl Marşı” and “Gençliğe Hitabe”, are texts that came into existence during the collapse of the Ottoman Empire, the War of Independence, the establishment of the Republic and the process of innovations. For this reason, both texts have the power to reflect the spirit of the period. “İstiklâl Marşı” is based on the idea of gaining freedom and independence, “Gençliğe Hitabe”, is based on the idea of preserving the freedom and independence gained, and keeping the Republic alive. In the “İstiklâl Marşı”, since it was written at a time when great wars had not been fought, independence and freedom had not been won, and the country was under difficult conditions, the hope and belief of salvation for the future is strongly expressed. In the “Gençliğe Hitabe”, the idea that the Turkish youth will not hesitate to take up the struggle in the face of the threat and danger to be faced is expressed as a sense of duty to protect the Republic established as a result of the independence and freedom gained, because the survival of the Turkish nation depends on the protection of the Republic, freedom and independence. In this article, “İstiklâl Marşı” and “Gençliğe Hitabe” will be discussed comparatively.

___

  • Assmann, J. (2001). Kültürel Bellek Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik (A. Tekin, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • [Atatürk], Gazi Mustafa Kemal. (1927). Nutuk. Ankara.
  • Ayvazoğlu, B. (2010). Âkif’te Irk Kavramı Nasıl Şekillendi?. H. Akay ve M. F. Andı (Ed.), “İstiklâl Marşı” İstikbâl Marşı 41 Dize 41 Yorum. İstanbul: Hat Yayınevi.
  • Çetin, N. (2014). “İstiklâl Marşı”’mızı Anlamak. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi, (21), 25-92.
  • Ergin, M. (1975). Orhun Abideleri. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
  • Ersoy, M.Â. (1992). Safahat (O. Okay ve M. İsen, Haz.). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Kaplan, M. (1987). “İstiklâl Marşı”. Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 2. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Okay, O. (2001). “İstiklâl Marşı”. TDV İslam Ansiklopedisi, XXIII, s. 355-356.
  • Okay, O. (2010). III. Millî Marş ve Edebî Metin Olarak “İstiklâl Marşı”. H. Akay ve M. F. Andı (Ed.), “İstiklâl Marşı” İstikbâl Marşı 41 Dize 41 Yorum. İstanbul: Hat Yayınevi.
  • Tüzer, İ. (2021). Bir Şairin İstiklâle Hazırlanışı: “İstiklâl Marşı”nın Safahat’a Düşen Gölgesi. Şiir/yorum -şiir üzerine yazılar. Ankara: Hece Yayınları.
  • Uçman, A. (2010). Kahraman Irkıma Bir Gül… Ne Bu Şiddet Bu Celâl?. H. Akay ve M. F. Andı (Ed.), “İstiklâl Marşı” İstikbâl Marşı 41 Dize 41 Yorum. İstanbul: Hat Yayınevi.