ARABESK VE LALE: DİNİ VE KÜLTÜREL DİNAMİKLERİYLE ARAP-OSMANLI DÜNYASI

Bu tanıtım yazısında Rusya Bilimler Akademisi Şarkiyat Enstitüsü araştırmacılarından Krayushkin Nikita Romanovich ve Orlov Vladimir Viktorovich’in hazırlamış olduğu; “Arabeska i Tyul’pan: Arabo-Osmanskiy mir v religioznoy i kul’turnoy dinamike” (Romanovich & Viktorovich, 2021, s. 5) çalışmasının değerlendirilmesi ve kritiği yapılacaktır. Bu monografi, Arap-Osmanlı dünyası tarihinde parlak ve az çalışılmış/ bilinen dönemlerden biri olan üç ortak temanın (sosyo-ekonomik gelişme, askeri-politik eğilimler ve İslami düşüncenin yönleri) birleştiği nitelikli bir çalışmadır [Özelde Lale Devri incelenmiştir]. Kitap, Fas’tan Anadolu’ya uzanan coğrafyada, 16-20. yüzyıllar arasındaki kültürel ve dini süreçlerin geniş bir panoramasını sunmaktadır. Orta Doğu ve Kuzey Afrika nüfusunun kendini algılama sorunları, Arap vilayetlerinin kalkınmasının ekonomik temeli, taşra seçkinlerinin günlük sosyal uygulamaları, harem ve mahkeme hizmetlerinin gizli ve açık işlevleri, metropol ve şehir arasındaki ilişki, periferik siyasi gelenekler, reform çabaları ve bölge tarihindeki devrimlerin sonuçları, entelektüel değişim sistemi, İslam mimarisinin sembolizmi ve İslam demonolojisi, monografinin yazarlarının ilgi alanıdır. Monografik projenin katılımcıları, seçilen konuları incelerken çok çeşitli ve zengin kaynaklardan yararlanmışlardır. Yerli ve yabancı Osmanlı ve Arap tarihçilerinin yeni incelemelerinin dikkate alındığı bu eserde, Arap ve Türk araştırmacılar da konuya katkı sağlamışlardır. Kitap; şarkiyatçılara, üniversitelerin bu konuda ihtisaslaşan öğretmen ve öğrencilerine, İslam uzmanlarına ve geniş bir okuyucu kitlesine hitap etmektedir. Monografi, XV. Arapçılar Konferansı “I. M. Smilyanskaya Okumaları” kapsamındaki materyallere dayanılarak hazırlanmıştır (Bu konferans 30 Kasım - 25 Aralık 2020 tarihleri arasında Moskova’da düzenlenmiştir).

Arabesques and Tulips: The Arab-Ottoman Land With Its Religious and Cultural Dynamics

This is a review of the “Arabeska i Tyul’pan: Arabo-Osmanskiy mir v religioznoy i kul'turnoy dynamice” (Romanovich & Viktorovich, 2021) edited book prepared by Krayushkin Nikita Romanovich and Orlov Vladimir Viktorovich, researchers of the Institute of Oriental Studies of the Russian Academy of Sciences. This monograph is a comprehensive study of the Arab-Ottoman world focusing on three common themes (socio-economic development, military-political developments, and groups of Islamic thought. The book covers the geography from Morocco to Anatolia between the 16th and 20th centuries. It offers a wide panorama of the cultural and religious differences between lifetimes. Some of the themes of the book discuss the difficulties of self-perception at the end of the Middle East and North Africa; the economic basis of the development of the Arab provinces; the daily social practices of the provincial elite; the hidden and overt elements of the harem and court; the relationship between the metropolis and the city; the peripheral political traditions; the reform efforts and the results of the revolutions; the symbolism of Islamic architecture; and Islamic demonology. The authors benefited from a wide variety of sources and took into account new studies of Ottoman and Arab historians. It has a wide readership, addressing orientalists, university teachers and students and Islamic experts. This is an edited volume of papers presented in the XV. Arabists’ Conference I titled “Readings by M. Smilyanskaya” (This conference was held in Moscow from November 30 to December 25, 2020).

___

  • Banarlı, N. S. (2008). İstanbul’a Dair. İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
  • Fedorovich, G. V. Ocherk Grammaticheskoy Sistemy Arabov. Sankt-Peterburg: Tip. Imp. Akad. Nauk.
  • Feodulovich, K. A. (1910). Grammatika Arabskogo Yazyka/ Sost. A.F. Khashchab, lektor arab. yaz. v S.-Peterb. un-te. CH. 1-. - Sankt-Peterburg: tipo-lit. N. I. Yevstifeyeva.
  • Navrotskiy, M. T. (2023). Opyt Grammatiki Arabskogo Yazyka. Moskva: Izd. Stereotip. URSS. 2023.
  • Romanovich, K. N. ve Orlov, V. V. (2021). Arabeska i Tyul’pan: Arabo-Osmanskiy mir v religioznoy i kul’turnoy dinamike: (Kollektivnaya monografiya)/ Otv. red. N. R. Vol’kenshteyn, V. V. Orlov; In-t vostokovedeniya RAN. Moskva: IV RAN.