Bir Üniversite Hastanesinde Verilen Perinatal Bakım Uygulamalarının ve Annelerin Doğumdan Memnuniyetlerinin Belirlenmesi

Amaç: Bu çalışmanın amacı, bir üniversite hastanesinde verilen perinatal bakım uygulamalarının ve annelerin doğumdan memnuniyetlerinin belirlenmesidir.Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte yapılan bu çalışma, bir üniversite hastanesinde 62 vajinal ve 62 sezaryen (C/S) ile doğum yapmış kadın ile yürütülmüştür. Veriler; Tanıtıcı Bilgiler Formu, Optimalite İndeksi Vaka Rapor Formu, Normal Doğum ve Sezaryen Doğumda Anne Memnuniyetini Değerlendirme Ölçekleri (DAMDÖ) kullanılarak toplanmıştır. Bulgular: Perinatal özgeçmiş indeksi (PÖİ) skorunun, doğum şekline bakılmaksızın tüm kadınlar için %87,61, vajinal doğum yapan kadınlar için %90,16 ve C/S ile doğum yapan kadınlar için ise %85,07 olduğu belirlenmiştir. Optimalite indeks (Oİ) skorları incelendiğinde; tüm kadınların skorunun %79,11, vajinal doğum yapan kadınların %76,11 ve C/S ile doğum yapan kadınların ise %82,12 olduğu belirlenmiştir. Her iki grupta, kadınların doğumdan memnuniyetlerinin yüksek olduğu saptanmıştır. Doğum şekline göre kadınların total Oİ skorları ile DAMDÖ toplam puanları arasında ilişki olmadığı belirlenmiştir.Sonuç: Araştırma sonuçları doğrultusunda, kanıta dayalı perinatal uygulamaların yaygınlaştırmasına yönelik bireysel ve kurumsal düzeyde önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Perinatal bakım, doğum, kanıta dayalı uygulamalar, hasta memnuniyeti

Determination of Perinatal Care Practices and Mothers' Birth Satisfaction in a University Hospital

Objectives: This study was conducted to determine the perinatal care practices and mothers' satisfaction with labor and delivery in a university hospital.Materials and Methods: This descriptive study was conducted with 62 women who had a vaginal delivery and 62 women who had given birth by cesarean section (C/S) in a university hospital. Data were collected using the Introductory Information Form, Optimality Index Case Report Form, and The Scales for Measuring Maternal Satisfaction (SMMS) in Vaginal and Cesarean Birth. Results: The Perinatal Background Index (PBI) score was 87.61% for all women regardless of the mode of delivery, 90.16% for women who had a vaginal delivery, and 85.07% for women who had C/S delivery. When the Optimality Index (OI) scores were examined, it was found that the score of all women, regardless of the mode of delivery, was 79.11%, 76.11% for women who gave vaginal birth, and 82.12% for women who gave birth by C/S. It was determined that the women in both groups had high satisfaction with labor and delivery. No correlation was found between the total OI score and SMMS scores of women according to the type of delivery.Conclusion: In line with the research results, suggestions were made at the individual and institutional levels for disseminating evidence-based perinatal practices.

Keywords:

perinatal care, birth, evidence-based practice, patient satisfaction,

PDF

___

Akın, B., & Turfan, E. Ç. (2016). Doğuma hazırlık eğitimi alan ve almayan gebelerin doğumdan memnuniyetlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi, 2, 1-16. https://doi.org/10.17367/JACSD.2016823639
Aktaş, D., & Gökgöz, N. (2015). Kadınların doğum yöntemlerine ilişkin düşünce ve memnuniyetlerinin belirlenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 65-82. https://doi.org/10.1501/Asbd_0000000051
Aslan, Ş., & Okumuş, F. (2017). Primipar kadınların doğum deneyim algıları üzerine doğum beklentilerinin etkisi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(1), 32-40. https://doi.org/10.17681/hsp.287497
Başgöl, Ş., & Beji, N. K. (2015). Doğum eyleminin birinci evresinde sık yapılan uygulamalar ve kanıta dayalı yaklaşım. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(2), 32-39.
Bélanger-Lévesque, M. N., Pasquier, M., Roy-Matton, N., Blouin, S., & Pasquier, J.-C. (2014). Maternal and paternal satisfaction in the Delivery Room: A cross-sectional comparative study. BMJ Open, 4(2). https://doi.org/10.1136/bmjopen-2013-004013
Bilgin, N. Ç., Bedriye, A. K., Potur, D. C., & Ayhan, F. (2018). Doğum yapan kadınların doğumdan memnuniyeti ve etkileyen faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 5(3), 342-352. https://doi.org/10.17681/hsp.422360
Bossano, C. M., Townsend, K. M., Walton, A. C., Blomquist, J. L., & Handa, V. L. (2017). The maternal childbirth experience more than a decade after delivery. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 217(3). https://doi.org/10.1016/j.ajog.2017.04.027
Carquillat, P., Boulvain, M., & Guittier, M. J. (2016). How does delivery method influence factors that contribute to women's childbirth experiences?. Midwifery, 43, 21-28. https://doi.org/10.1016/j.midw.2016.10.002
Coşkun, A. (1996). Perinatal hemşirelik yaklaşımı ve ekip çalışmasının önemi. Perinatoloji Dergisi, 4(3), 181-184.
Çalik, K. Y., Karabulutlu, Ö., & Yavuz, C. (2018). First do no harm - interventions during labor and maternal satisfaction: A descriptive cross-sectional study. BMC Pregnancy and Childbirth, 18(1). https://doi.org/10.1186/s12884-018-2054-0
Çapık, A., Sakar, T., Yıldırım, N., Karabacak, K., & Korkut, M. (2016). Annelerin doğum şekline göre doğumdan memnuniyet durumlarının belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(2), 92-99. https://doi.org/10.17049/ahsbd.28765
Çiçek, Ö., & Mete, S. (2015). Sık karşılaşılan bir sorun: Doğum korkusu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(4), 263-268.
Deliktaş, A., & Kabukcuoğlu, K. (2017). Maternal bakımda kanıta dayalı uygulama kültürünün oluşturulması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 130- 138.
Evcili, F., & Gölbaşı, Z. (2020). Perinatal hasta güvenliği: Kavramsal çerçeveden hemşirelik yaklaşımlarına. Turkish Journal of Science and Health, 1(1), 14-28.
Evcili, F., Yurtsal, Z. B., Abak, G., Tali, B., & Temel, S. (2015). Perinatal hasta güvenliği: ebelerin ve perinatal kliniklerde çalışan hemşirelerin görüş ve uygulamaları. STED, 24(5), 178-184.
Gonzales, F. A., Le, H.-N., & Perry, D. F. (2014). Using an optimality index to understand perinatal health disparities. Journal of Transcultural Nursing, 25(3), 265–272. https://doi.org/10.1177/1043659614522302
Gungor, I., & Beji, N. K. (2012). Development and psychometric testing of the scales for measuring maternal satisfaction in normal and caesarean birth. Midwifery, 28(3), 348–357. https://doi.org/10.1016/j.midw.2011.03.009
Güngör, İ. (2009). Doğumda anne memnuniyetini değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi. [Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi].
Handelzalts, J. E., Waldman Peyser, A., Krissi, H., Levy, S., Wiznitzer, A., & Peled, Y. (2017). Indications for emergency intervention, mode of delivery, and the childbirth experience. PloS One, 12(1), e0169132. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0169132
Hermus, M. A., Hitzert, M., Boesveld, I. C., van den Akker-van Marle, M. E., Dommelen, P. van, Franx, A., Graaf, J. P., Lith, J. M., Luurssen-Masurel, N., Steegers, E. A., Wiegers, T. A., & Bruin, K. M. (2017). Differences in optimality index between planned place of birth in a birth centre and alternative planned places of birth, a nationwide prospective cohort study in the netherlands: Results of the Dutch Birth Centre Study. BMJ Open, 7(11). https://doi.org/10.1136/bmjopen-2017-016958
Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü Sağlık Hizmetleri Dairesi Başkanlığı. (2021). Anne Dostu Hastane Listesi. https://khgmsaglikhizmetleridb.saglik.gov.tr/TR-42835/anne-dostu-hastane-listesi.html adresinden elde edildi.
Kara, M., & Babadağ, K. (2003). Kanıta dayalı hemşirelik. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 6(3), 96-104.
Karaahmet, A. Y., & Yazıcı, S. (2017). Epizyotomide güncel durumlar. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(1), 57-63. https://doi.org/10.17681/hsp.270072
Karlström, A., Nystedt, A., & Hildingsson, I. (2011). A comparative study of the experience of childbirth between women who preferred and had a caesarean section and women who preferred and had a vaginal birth. Sexual & Reproductive Healthcare, 2(3), 93-99. https://doi.org/10.1016/j.srhc.2011.03.002
Kennedy, H. P., (2006). A concept analysis of optimality in perinatal health. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing, 35(6), 763-769. https://doi.org/10.1111/j.1552-6909.2006.00104.x
Korkut, M., Karabacak, K., Yıldırım, N., Sakar, T., & Çapık, A. (2016). Annelerin doğum şekline göre doğumdan memnuniyet durumlarının belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(2), 92-99. https://doi.org/10.17049/ahsbd.28765
Kurt Can, E., & Apay, S. E. (2020). Doğum şekli: Doğum sonu konfor ve doğumdan memnuniyet düzeylerini etkiler mi?. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 8(3), 547-565. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.753497
Lazzerini, M., Mariani, I., Semenzato, C., & Valente, E. P. (2020). Association between maternal satisfaction and other indicators of quality of care at childbirth: a cross-sectional study based on the WHO standards. BMJ Open, 10(9), e037063. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2020-037063
Mucuk, K. Ö., & Özkan, H. (2018). The relationship between childbirth satisfaction and motherhood role. International Journal of Health Sciences, 6(3), 8-15.
Murphy, P. A., & Fullerton, J. T. (2006). Development of the Optimality Index as a new approach to evaluating outcomes of maternity care. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing, 35(6), 770-778. http://dx.doi.org/10.1111/j.1552-6909.2006.00105.x
Ozkan, S. A., & Bal, M. D. (2019). Maternal Satisfaction in Normal and Caesarean Birth: A Cross-Sectional Study. International Journal of Caring Sciences, 12(2), 1017.
Özcan, Ş., & Aslan, E. (2015). Normal doğumda ve sezaryen doğumda anne memnuniyetinin belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 23(1), 41-48.
Öztürk, D., Yılmaz-Sezer, N., & Eroğlu, K. (2014). Perinatolojide kanıta dayalı uygulamalar. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 13-28. https://doi.org/10.1501/Asbd_0000000044
Romano, A. M. (2004). Obstetric and perinatal outcomes of a professional midwifery service in Guatemala: a retrospective cohort study measuring optimality. [Master’s Thesis, Yale University].
Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. (2022). Anne Dostu Hastane Programı. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kadin-ve-ureme-sagligi-programlari/anne-dostu-hastane-program%C4%B1.html adresinden elde edildi.
Sheridan, M., & Sandall, J. (2010). Measuring the best outcome for the least intervention: Can the optimality index-US be applied in the UK? Midwifery, 26(6). https://doi.org/10.1016/j.midw.2009.09.002
Simpson, M., & Catling, C. (2016). Understanding psychological traumatic birth experiences: A literature review. Women and Birth, 29(3), 203-207. https://doi.org/10.1016/j.wombi.2015.10.009
Smarandache, A., Kim, T. H., Bohr, Y., & Tamim, H. (2016). Predictors of a negative labour and birth experience based on a national survey of Canadian women. BMC Pregnancy and Childbirth, 16(1), 1-9. https://doi.org/10.1186/s12884-016-0903-2
Spaich, S., Welzel, G., Berlit, S., Temerinac, D., Tuschy, B., Sütterlin, M., & Kehl, S. (2013). Mode of delivery and its influence on women's satisfaction with childbirth. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 170(2), 401-406. https://doi.org/10.1016/j.ejogrb.2013.07.040
Stadlmayr, W., Schneider, H., Amsler, F., Bürgin, D., & Bitzer, J. (2004). How do obstetric variables influence the dimensions of the birth experience as assessed by Salmon’s item list (SIL-Ger)?. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 115(1), 43-50. https://doi.org/10.1016/j.ejogrb.2003.12.015
Sten, J. (2017). Feasibility of the OI-FI to measure the process and outcome of the finnish maternity care: a comparison between Finns and migrant women of Russian, Kurdish, and Somalı origin. [Master’s Thesis, University of Tampere].
Størksen, H. T., Garthus-Niegel, S., Vangen, S., & Eberhard-Gran, M. (2013). The impact of previous birth experiences on maternal fear of childbirth. Acta Obstetricia Et Gynecologica Scandinavica, 92(3), 318–324. https://doi.org/10.1111/aogs.12072
Tatarlar, A., & Tokat, M. A. (2016). Vajinal doğum sırasında yaşanan korkunun laktasyona, emme davranışlarına ve ilk emzirme sonuçlarına etkisi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(2), 83-91. https://doi.org/10.5455/pmb.1-1435819087
Thompson, S. M., Nieuwenhuijze, M. J., Budé, L., de Vries, R., & Kane Low, L. (2018). Creating an optimality index – Netherlands: A validation study. BMC Pregnancy and Childbirth, 18(1). https://doi.org/10.1186/s12884-018-1735-z
Vural, G., & Şentürk Erenel, A. (2017). Doğumun medikalizasyonu neden artmıştır, azalta bilir miyiz?. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(2), 76-83.
World Health Organisation (2018). WHO recommendations intrapartum care for a positive childbirth experience. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/260178/9789241550215-eng.pdf adresinden elde edildi.
World Health Organization (1997). Care in normal birth: A practical guide. Birth, 24(2), 121–123.
World Health Organization. (2006). Neonatal and perinatal mortality: country, regional and global estimates. World Health Organization.
Yaldır, I.A., & Coban A. (2018). Maternal satisfaction in the early period after birth. Jurnal Medical Brasovean, 1, 50-56.
Yanıkkerem, E., Göker A., & Nicole Piro N. (2013). Sezaryen doğum yapan kadınların doğum yöntemleri hakkında düşünceleri ve aldıkları bakım memnuniyeti. Selçuk Tıp Dergisi, 29(2), 75-81.
Yılmaz, E., & Nazik, F. (2018). Annelerin doğumu algılayışı ile hemşirelik bakımını algılayışı arasındaki ilişki. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 15(2), 52-56.
Yucel, C., Taskin, L., & Low, L. K. (2015). Validity and reliability of the Turkish version of the Optimality Index-US (OI-US) to assess maternity care outcomes. Midwifery, 31(12), 1135-1142. https://doi.org/10.1016/j.midw.2015.08.003
Yücel, Ç. (2012). Perinatal sonuçların değerlendirilmesinde kullanılan Optimalite İndeksi-United States (US)'in Türkçe'ye uyarlanması. [Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi].
Yüce, Ç., & Taşkın, L. (2016). Perinatal bakımın değerlendirilmesinde yeni bir ölçme aracı: Optimalite İndeksi-TR. Sağlık ve Toplum, 26(1), 19-26.