Postpartum Birinci Ayda Depresyon ve Emzirme Özyeterliliği Arasındaki İlişki

Amaç: Bu araştırma, vajinal doğum yapan kadınlarda,  doğum sonrası birinci ayda depresyon ve emzirme öz yeterlilik arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma tanımlayıcı ilişki arayıcı tipte bir çalışmadır. Örneklemini postpartum 1.ayda lohusa izlemi ve yeni doğan aşısı için ASM’ye başvuran, 18 yaş üstü, gebelik öncesi ve gebelik döneminde psikiyatrik hastalığı olmayan,  vajinal doğum yapan 218 kadın oluşturdu. Veriler araştırmacılar tarafından oluşturulan sosyodemografik bilgi formu, Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon (EDSDÖ) ve Emzirme Öz-Yeterlilik Ölçeği(EÖYÖ) kullanılarak yüz yüze görüşme tekniği ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde tek yönlü varyans analizi, bağımsız gruplarda t testi, Postpartum depresyon ve emzirme öz yeterlilik arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon testi uygulandı. Bulgular: Araştırmaya katılmayı kabul eden kadınların yaş ortalaması 27.38±4.49’dur. Emzirme Öz-Yeterlilik puan ortalaması 47.80±6.62 (min=33, max=62), Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon puan ortalaması ise 14.94±3.31 (min=3, max=20) olarak bulundu. Araştırmamızda elde edilen bulgulara göre EÖYÖ ile EDSDÖ puan ortalamaları arasında negatif yönde yüksek düzeyde istatistiksel anlamlı ilişki saptandı (r=-.680, p<0.001). Sonuç: Araştırma sonucunda depresyon puanının yüksek olduğu kadınlarda emzirme öz yeterlilik puanının düşük olduğu saptandı. Doğum sonrası dönemde aile sağlığı merkezlerinde çalışan ebe ve hemşirelerin, kadınlarda depresyonun erken dönemde tespit edilip çözümüne destek sağlayarak, kadının emzirme öz yeterliliğini desteklemesi önerilir. 

___

  • 1. Cox J, Murray D, Chapman G. A controlled study of the onset, duration and prevalence of postnatal depression. Br J Psychiatry.1993;163:27–31. 2. Green JM, Coupland VA, Kitzinger JV. Expectations, experiences and psychological outcomes of childbirth: a prospective study of 825 women. Birth.1990;171(1):15–24. 3. McMahon CA, Barnett B, Kowalenko NM, Tennant CC. Maternal attachment state of mind moderates the impact of postnatal depression on infant attachment. J Child Psychol Psychiatry. 2006;47(7):660–669. 4. Çuhadaroğlu F, Kaplan İ, Özgen G, Öztürk MO, Rezaki M. Dünya Sağlık Örgütü ICD-10 Ruhsal ve davranışsal bozukluklar sınıflandırması. Uluğ B (Çev.Ed). Türkiye Sinir ve Ruh Sağlığı Derneği Yayını Ankara, 1993;184-87. 5. Köroğlu E (çeviren) Amerikan Psikiyatri Birliği: Psikiyatride hastalıkların tanımlanması ve sınıflandırılması el kitabı, yeniden gözden geçirilmiş dördüncü baskı (DSM-IV-TR). Ankara:Hekimler Yayın Birliği; 2001,152-53. 6. Annagür BB, Annagür A. Doğum sonrası ruhsal durumun emzirme ile ilişkisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar.2012; 4(3):279-92. 7. Uzel N, Özbalcı S. (Çev.Ed.) 4. Bölüm Bağlanmaya zarar veren etmenler. Bağlanma. İçinde Doğum öncesi ve sonrası dönemde bağlanmanın güçlendirilmesi. Ankara: Modern Tıp Kitap Evi;2017,pp.52-54, 8. Dias CC, Figueiredo B. Breastfeeding and depression: a systematic review of the literature. J Affect Disord. 2015 Jan 15;171:142-54. doi: 10.1016/j.jad.2014.09.022. 9. Dennis CL, Faux S, Development and psychometric testing of the breastfeeding self-efficacy scale, Research in Nursing&Health, 1999; 22, 399 -409. 10. Edhborg M, Friberg M, Lundh W, Widström AM. "Struggling with life": narratives from women with signs of postpartum depression. Scand J Public Health. 2005;33(4):261-7. 11. Özkan H, Üst ZD, Gündoğdu A, Çapık A, Şahin SA, Erken postpartum dönemde emzirme ve depresyon arasındaki ilişki. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni. 2014;48(2):124-31. 12. Sipsma HL, Ruiz E, Jones K, Magriples U, Kershaw T. Effect of breastfeeding on postpartum depressive symptoms among adolescent and young adult mothers. J Matern Fetal Neonatal Med. 2017;5:1-6. doi: 10.1080/14767058.2017.1319351. [Epub ahead of print] 13. Van Doesum KT, Hosman CM, Riksen-Walraven JM, Hoefnagels C. Correlates of depressed mothers' sensitivity toward their infants: the role of maternal, child, and contextual characteristics. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2007;46(6):747-56. 14. Karamustafaoğlu N, Tomruk N. Postpartum hüzün ve Depresyonlar. Duygudurum Dizisi. 2000;2:64-71. 15. Blyth R, Creedy DK, Dennis CL, Moyle W, Pratt J, De Vries SM, Effect of maternal confidence on breastfeeding duration: An application of breastfeeding self-efficacy theory. Birth-Issues in Perinatal Care. 2002; 29 4, 278-84. 16. Dennis CL, McQueen K. Does maternal postpartum depressive symptomatology influence infant feeding outcomes? ActaPediatrica. 2007; 96(4): 590-94. 17. Zubaran, C., Foresti K. The correlation between breastfeeding self-efficacy and maternal postpartum depression in southern Brazil Sexual & Reproductive Healthcare.2013;49–15. 18. Cox JL, Holden JM, Sagousky R. Detection of postnatal depression. Development of the 10-item Edinburgh postnatal depression scale. Br J Psychiatr. 1987;150:782-6. 19. Engindeniz AN, Küey L, Kültür S. Edinburg Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği Türkçe Formu geçerlilik ve güvenirlik çalışması, Bahar Sempozyumları. 1997; 1(1):51-52). 20. Dennis CL. The breastfeeding self efficacy scale: psycometric assesment of the short form. Journal of Obstetric, Gynecologic and Neonatal Nursing. 2003; 32(6):734-44. 21. Tokat MA, Okumus H, Dennis CL. Translation and psychometric assessment of the breast-feeding self efficacy scale short form among pregnant and postnatal women in Turkey. Midwifery 2010; 26(1):101-108. 22. Hamdan A, Tamim H. The relationship between postpartum depression and breastfeeding. Int J Psychiatry Med. 2012;43(3):243-259. 23. Hatton, Daniel C. Jane Harrison-Hohner, MSN, Sarah Coste, PhD, Veronica Dorato, RN, Luis B. Curet, MD, and David A. McCarron, MD. Symptoms of Postpartum Depression and Breastfeeding. Journal of Human Lactation, 2015; 21(4): 444–449. 24. Yıldırım GS, Kısa C, Aydemir Ç. Postpartum Depresyon. 3P Dergisi.2004;(ek 4):12-20 25. Dennis CL. Theoretical underpinnings of breast-feeding confidence: a self-efficacy framework. Journal of Human Lactation. 1999;15(3):195-201. 26. Tokat MA, Okumuş H, Emzirme öz-yeterlilik algısını güçlendirmeye temelli antenatal eğitimin emzirme öz-yeterlilik algısına ve emzirme başarısına etkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2013;10(1):21-9. 27. Forster DA, McLachlan H, Lumley J. Factors associated with breastfeeding at six months postpartum in a group of Australia women. Int Breastfeed J. 2006;18:1–12. 28. Hartmann JM, Mendoza-Sassi RA, Cesar JA. Postpartum depression: prevalence and associated factors. Cad Saude Publica. 2017;9:33(9):e00094016. doi: 10.1590/0102-311X00094016. 29. Nishioka E, Haruna M, Ota E, Matsuzaki M, Murayama R, Yoshimura K, et al. A prospective study of the relationship between breastfeeding and postpartum depressive symptoms appearing at 1–5 months after delivery. J Affect Disord 2011;133:553–9.