Türk Ergenlerin Kural Dışı Davranış Düzeylerinin Yordanması

Araştırmanın amacı akran sapmasının, cinsiyetin, sınıf düzeyinin, fazla soruna sahip olmanın, annebabanın boşanmış olmasının ve okul psikolojik danışmanının kural dışı davranışlar konusunda rehberlik yapması değişkenlerinin ergenlerin kural dışı davranış düzeylerini yordamadaki katkılarını belirlemektir. Araştırma, 277 ergen (lise öğrencisi) üzerinde yapılmıştır. Veri elde etmek için "Kural Dışı Davranışlar Ölçeği", "Akran Sapması Ölçeği" ve "Kişisel Bilgi Formu" kullanılmıştır. Toplanan veriler, çoklu regresyon analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, akran sapması, cinsiyet, sınıf düzeyi, fazla soruna sahip olma, anne-babanın boşanmış olması değişkenlerinin ergenlerin kural dışı davranışları üzerinde anlamlı birer yordayıcı oldukları görülmüştür. Ancak, okul psikolojik danışmanın kural dışı davranışlar konusunda rehberlik yapması değişkeninin ise anlamlı bir yordayıcı olmadığı bulunmuştur.

Predicting Delinquency Levels in Turkish Adolescents

The study aims to determine how the variables of peer deviance, gender, grade level, having too many problems, parental divorce, and guidance by the school counselor about delinquency contribute to predicting delinquency levels in adolescents. The research was conducted upon 277 adolescents (high school students)."The Delinquency Scale", "The Peer Deviance Scale", and a "Personal Information Form" were used to obtain data. The collected data were analyzed by multiple regression analysis. The research revealed that the variables of peer deviance, gender, grade level, having too many problems, and parental divorce are significant predictors of adolescent delinquency, while guidance by the school psychological counselor about delinquency does not constitute a significant predictor.

PDF

___

Akduman, G. G. & Baran, G. (2010). Suça karışan çocuklarda akran istismarının işlediği suçun özellikleri, göç ve okul durumu değişkenleri açısından incelenmesi (An investigation on peer bullying of delinquent children in terms of crime characteristics, migration and school status). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(14), 33-41.
Aktuğ, T. (2006). Ergenlerde akran baskısı ve benlik saygısının incelenmesi (The relationship between peer pressure and self esteem among adolescents). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin Universitesi, Mersin, Turkiye.
Aras, Ş., Günay, T., Özan, S. & Orçın, E. (2007). Risky behaviors among high school students in İzmir. Anatolian Journal of Psychiatry, 8, 186-196.
Arslan-Şahin, G. (2011). Ankara'daki iki lisenin öğrencilerinde riskli sağlık davranışları ve bunlara akran baskısı ile diğer bazı faktörlerin etkisi (The behaviours that pose risk for health and the effect of peer pressure and some other factors on these behaviours in two high schools in Ankara). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Universitesi, Ankara, Turkiye.
Ayas, T. & Pişkin, M. (2011). Investigation of bullying among high school students with regard to sex, grade level and school type. Elementary Education Online, 10(2), 550-568.
Bal, S. (2010). Çocukluk örselenme yaşantıları, ana-baba-ergen ilişki biçimleri ve sosyal destek algısının, kural dışı davranışlarla ilişkisi (Investigation of adolescent the deliquency of childhood malternmant experience, motherfather adolescence relation and social support by parents and friends). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Cukurova Universitesi,Adana, Turkiye.
Balkıs, M., Duru, E. & Buluş, M., (2005). Şiddete yönelik tutumların özyeterlik, medya, şiddete yönelik inanç, arkadaş grubu ve okula bağlılık duygusu ile ilişkisi (The relationship between attitudes toward violence and self efficacy, media, beliefs toward violance, peer group and sense of belonging to school). Ege Eğitim Dergisi, 6(2), 81-97.
Bulut, F. (2010). Ergenlerde görülen kural dışı davranışların aile işlevselliği, aile risk faktörü ve yaşam kalitesi açısından incelenmesi (Investigation of adolescent delinquency in terms of family functioning, family risk factors and quality of life). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Cukurova Universitesi, Adana, Türkiye.
Büyüköztürk, Ş. (2000). Veri analizi el kitabı (Data analysis handbook). Ankara: Pegem.
Can, G. (1990). Lise öğrencilerinin benlik tasarımlarını etkileyen etmenler (Factors affecting the self-concept of high school students). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basımevi.
Cashwell, C. S., & Vacc, N. A. (1996). Family functioning and risk behaviors: Influences on adolescent delinquency. The School Counselor, 44, 105-114.
Chen, Y. F., In Wu, C. & Hsiu Lin, K. (2009). The dynamic relationsips between parenting and adolescent delinquency: a group based model approach. Crime and Criminal Justice International, 12, 59-100.
Çiğdemoğlu, S. (2006). Lise I. sınıf öğrencilerinin akran baskısı, özsaygı ve dışadönüklük kişilik özelliklerinin okul türlerine göre incelenmesi (An examination of peer pressure, self-esteem and personality among 9th year studens of different type high schools). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Universitesi, Ankara, Turkiye.
Demir, N. Ö., Baran, A. G. & Ulusoy, D. (2005). Türkiye'de ergenlerin arkadaş-akran grupları ile ilişkileri ve sapmış davranışlar: Ankara örneklemi (Relations of adolescents with their peer groups-friends in Ankara and deviated behaviors). Bilig, 32, 83-108.
Demuth, S. & Brown, S. L. (2004). Family structure, family processes and adolescent delinquency: The significance of parental absence versus parental gender. Journal of Research in Crime And Delinquency, 41(1), 58-81.
Deniz, M. E., Hamarta, E. & Arslan, C. (2011). Riskli gruplar için yaşam becerileri geliştirme programı (Life skills development program for risky groups). Ankara: Maya.
Doğan, T., Karaman, N.G., Çoban, A. E. & Çok, F. (2012). Ergenlerde arkadaşlık ilişkilerinin yordayıcısı olarak cinsiyet ve aileye ilişkin değişkenler (Predictors of adolescents' friendship qualities: gender and family). Elementary Education Online, 11(3), 845-855.
Esmaeili, N. S. & Yaacob, S. N. (2011). Post-divorce parental conflict and adolescents' delinquency in divorced families. Asian Culture and History, 3(2), 34-40.
Ezinga, M. A. J., Weerman, F. M., Westenberg, P. M. & Bijleveld, C. C. J. H. (2008). Early adolescence and delinquency: levels of personality development and self-control as an explanation of rule breaking and delinquent behaviour. Psychology, Crime, and Law, 14(4), 339-356.
Fry, J. A. (2010). Change in family structure and rates of violent juvenile delinquency. Unpublished master's thesis. State University, Virginia, USA.
Gençtanırım-Kuru, D. (2010). Ergenlerde Riskli Davranışların Yordanması (Prediction of risk behaviours among adolescents). Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Universitesi,Ankara, Turkiye.
Güvenç, G. & Aktaş, V. (2006). Ergenlik döneminde yaş, toplumsal cinsiyet, bireysel ve ilişkisel tutumlar, benlik değeri ve yaşam becerilerine ilişkin algı arasındaki ilişkiler (Age, gender, prejudice, inrterpersonal sensitivity and locus of control as predictors of self esteem, assertiveness and communication skills in adolescence). Türk Psikoloji Dergisi, 21 (57), 45-62.
Hamamcı, Z. & Sevim, S. A. (2004). Türkiye'de aile rehberliği çalışmaları (Family guidance studies in Turkey). Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(22), 77-87.
Harris-McKoy, D. & Cui, M. (2012). Parental control, adolescent delinquency, and young adult criminal behavior. Journal of Child and Family Studies, 1-8. DOI 10.1007/s10826-012-9641-x.
Hatipoğlu, H. (2010). Okullarda yürütülen psikolojik danişma ve rehberlik uygulamalarinin belirlenmesi ve bazi değişkenleraçısından incelenmesi (Determination of psychological counseling and guidance applications handled in schools and examination in terms of some variables). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Universitesi, Adana, Türkiye.
Heather, J. & Farrington, D. P. (2001). Disentangling the link between disrupted families and delinquency. British Journal Of Criminology, 41,22-40.
Hotaman, D. & Yüksel-Şahin, F. (2009). Okulun ögelerine ve bazı değişkenlere göre ilköğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi (The analysis of elementary school students' level of aggression according to school' elements and some variables). E-Journal Of New World Sciences Academy (NWSA). 4(3), 833-858.
Kaner, S. (1996). Anababa denetimi ile ergenlerin suç kabul edilen davranışları arasındaki ilişki (The relationship between parental supervision and adolescents' behaviors that are considered as crimes). Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Universitesi, Ankara, Türkiye.
Kaner, S. (2000). Akran ilişkileri ölçeği ve akran sapması ölçeği geliştirme çalışması (A study on developing a peer relationships scale and a peer deviance scale). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 33(1), 77- 89.
Kaner, S. (2001a). Suç/kural dışı davranışlar ölçeği geliştirme çalışması (A Study on developing a crime/ delinquency scale). In I. Ulusal Çocuk ve Suç: Nedenler ve Önleme Çalışmaları Sempozyumu, Turkey, 29-30 March 2001 (pp.1-13). Ankara, Unicef.
Kaner, S. (2001b). Ana Baba denetimi ile ergenlerin suç kabul edilen davranışlar arasındaki ilişkinin incelenmesi. (An examination of the relationship between parental supervision and adolescents' behaviors that are considered as crimes). In 1. Ulusal Çocuk ve Suç: Nedenler ve Önleme Çalışmaları Sempozyumu, Turkey, 29-30 March 2001 (pp. 229-254). Ankara, Unicef.
Kıran- Esen, B. (2003). Akran baskı düzeylerine ve cinsiyetlerine göre öğrencilerin risk alma davranışı ve okul başarılarının incelenmesi (The examination of the students` risk-taking behaviour and achievement according to their peer pressure levels and gender). Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal. 20, 17-26.
Kopak, A. M. & Hawley, F. (2012). Family warmth and delinquency among Mexican American and white youth: detailing the causal variables. Journal of Juvenile Justice,1(2), 52-67.
Kumpfer, K. L. (1999). Strengthening America's Families: Exemplary Parenting and Family Strategies For Delinquency Prevention. [Available online at: http://www.strengtheningfamilies.org/html/literature_review_1999.pdf], Retrieved September 02, 2012.
Little, M. & Steinberg, L. (2006). Psychosocial correlates of adolescent drug dealing in the inner city. Journal of Research in Crime and Delinquency, 43(4), 357-386.
Loeber, R. (1990). Development and risk factors of juvenile antisocial behavior and delinquency. Clinical Psychlogy,10, 1-41.
Okorodudu, G. N. (2010). Influence of parenting styles on adolescent delinquency in delta central senatorial district. Edo Journal Of Counselling, 3(1), 58-86.
Olweus, D. (2008). Olweus Bullying Prevention Program. Retrieved from http:/Http://www.Olweus.Org.
Scott, E. M. (1967). Happiness: a comparison between delinquent and non-delinquent girls. Psychotherapy: Theory, Research & Practice, 4(2), 78-80.
Serpemen, M., (1999). Agresif çocuk (Aggressive children). Türk Psikoloji Bülteni, 13, 37-38.
Sprott, J. B., Doob A. N. & Jenkins, J. M. (2001). Problem behaviour and delinquency in children and youth. Statistics Canada Catalogue, 21(4), 1-13.
Sun, R. C. F. & Shek, D. T. L. (2010). Life satsfaction, positive youth development, and problem behaviour among chinese adolescents in Hong Kong. Soc Indic Res, 95:455-474.
Telatar, T. G. (2007). Sanayide çalışan 20-24 yaş grubu erkeklerin yaşam kalitesi ve riskli davranışlarının belirlenmesi (Assessing the quality of life and risky behaviors of 20-24 years old males working in ındustrial estates). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
U.S. Congress, Office of Technology Assessment, Adolescent Health (1991). Crosscutting Issues in the Delivery of Health and Related Services. [Available online at: from http://www.fas.org/ota/reports/9104.pdf], Retrieved September 02, 2012
Yılmaz, Y. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinde görülen kuraldışı davranışların yordayıcılarının incelenmesi (An investigation of adolescent in none-rule behavior life satisfaction and parenting attitudes among adolescents'). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Cukurova Universitesi, Adana, Türkiye.
Yüksel-Şahin, F. (2009). İlköğretimde psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri (Counseling and guidance services in elementary school). E-Journal of New World Sciences Academy (NWSA), 4 (2), 372-394.
Yüksel-Şahin, F. (2012). School counselors' assesment of the psychological counseling and guidance services they offer at their schools. Procedia Social and Behavioral Sciences Journal, 47, 327-339.