İlköğretim öğrencilerinin vatandaşlık eğitimi ile ilgili temel kavramlara ilişkin algılarının incelenmesi

Bu çalışma, ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin vatandaşlık eğitiminde sık kullanılan sorumluluk, hak, eşitlik, vatandaşlık ve egemenlik kavramlarına ilişkin algılarını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Katılımcılar İstanbul ili sınırları içerisinde bulunan 5 ilçedeki okullardan seçilmiştir. Nitel araştırma tasarımının kullanıldığı çalışmada temel veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış mülakat protokolü kullanılmıştır. Araştırma verileri sürekli karşılaştırma ve endüktif betimsel analiz yöntemleri kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, cinsiyetin öğrencilerin kavramlara yönelik algılarında kısmen etkilediği olduğu, kız öğrencilerin sorumluluk algılarının erkek öğrencilere göre daha gelişmiş bir düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin çoğunun hak ve sorumluluk kavramlarına ilişkin algılarının yeterli düzeyde olduğu, hak ihlali ile karşılaştıklarında ne yapmaları gerektiği konusunda oldukça bilinçli oldukları ama bazı öğrencilerin eşitlik, vatandaşlık ve egemenlik kavramlarını eksik algıladıkları, anlamlarını ifade etmekte zorlandıkları, başka kavramlarla özellikle hak, görev ve özgürlük ile karıştırdıkları ve kavram yanılgısı içerisinde oldukları gözlenmiştir.

___

  • Acat, B. & Demir, E. (2007). Sınıf öğretmenlerinin ilköğretim programlarındaki değerlendirme süreçlerine ilişkin görüşleri. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Tokat, 5-7 Eylül.
  • Alaz, A. & Yarar, S. (2009). Ölçme değerlendirme sürecinde sınıf öğretmenlerinin tercihleri ve sebepleri. I. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Çanakkale, 1-3 Mayıs.
  • Anıl, D. & Acar, M. (2008). Sınıf öğretmenlerinin ölçme değerlendirme sürecinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 44-61.
  • Ateş, Ö. & Akdağ, Z. (2006). Fen ve teknoloji dersinde öğretmenlerin karşılaştıkları problemler ve bu problemlerin nedenleri. 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara, 07-09 Eylül.
  • Ayas, A. (2005). Kavram öğrenimi. In: S. Çepni (ed.), Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Aydın, F. (2005). Öğretmenlerin alternatif ölçme değerlendirme konusundaki düşünceleri ve uyguladıkları. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Denizli, 28-30 Eylül.
  • Bayrak, B. & Erden, A.M. (2007). Fen bilgisi öğretim programının değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 137- 154.
  • Bulut, İ. (2006). Yeni ilköğretim birinci kademe programlarının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi.
  • Yayımlanmamış doktora tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
  • Cansız-Aktaş, M. (2008). Öğretmenlerin yeni ortaöğretim matematik programının ölçme değerlendirme boyutuna bakışlarının incelenmesi, Thèse de Doctorat, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Crawley, F. E. & Salyer, B. (1995). Origins of life science teachers’ beliefs underlying curriculum reform in Texas. Science Education, 79, 611-635.
  • Çelikkaya, T., Karakuş, U. & Öztürk-Demirbaş, Ç. (2010). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin ölçme değerlendirme araçlarını kullanma düzeyleri ve karşılaştıkları sorunlar. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 57-76.
  • Çakır, İ. & Çimer, S.O. (2007). Fen ve Teknoloji öğretmenlerinin alternatif ölçme değerlendirme konusundaki yeterlilikleri ve uygulamada karşılaşılan problemler. 1. Ulusal İlköğretim Kongresi, Ankara, 15–17 Kasım.
  • Çalık, S. (2007). Sınıf öğretmenlerinin yenilenen ilköğretim programlarının ölçme ve değerlendirme süreci hakkındaki düşünceleri üzerine bir araştırma. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Tokat, 5-7 Eylül.
  • Çepni, S. (2007). Performans değerlendirme. In: E. Karip (ed.) Ölçme ve Değerlendirme (193-239). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Duban, N. & Küçükyılmaz, E.A. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının alternatif Ölçme-Değerlendirme Yöntem ve Tekniklerinin Uygulama Okullarında Kullanımına İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online, 7(3), 69-784.
  • Erdal, H. (2007). 2005 İlköğretim matematik Programı Ölçme Değerlendirme Kısmının İncelenmesi (Afyonkarahisar İli Örneği).Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
  • Erdemir, Z. A. (2007). İlköğretim İkinci Kademe Öğretmenlerinin Ölçme Değerlendirme Tekniklerini Etkin Kullanabilme Yeterliliklerinin Araştırılması (Kahramanmaraş Örneği), Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmama Üniversitesi, Kahramanmaraş.
  • Gelbal, S. & Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin Ölçme Değerlendirme Yöntemleri Hakkındaki Yeterlik Algıları ve Karşılaştıkları Sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
  • Gökçe, İ. (2006). Fen Ve Teknoloji Dersi Programı İle Öğretmen Kılavuzunun İçsel Olarak Değerlendirilmesi Ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar (Balıkesir Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Gözütok, F.D., Akgün, Ö.E. & Karacaoğlu, Ö.C. (2005). İlköğretim Programlarının Öğretmen Yeterlilikleri Açısından Değerlendirilmesi. Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, Kayseri, 14-16 Kasım, 17-40.
  • Gündoğar, A. (2006). 2005-2006yılında Değişen İlköğretim Programının Uygulanma Durumu (Adıyaman İli Örneği).Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
  • Kapucu, S. (2010). Fizik Öğretim Programının Uygulanmasında Yaşanan Sorunları ve Çözüm Önerileri. Türkiye’de Fizik Eğitimi Alanındaki Tecrübeler, Sorunlar, Çözümler ve Öneriler. 18.03.2012 tarihinde http://Cevrimicicalistay.Blogspot.com adresinden indirilmiştir.
  • Kartallıoğlu, F. (2005). Yeni İlköğretim Programlarının Uygulandığı Pilot Okullardaki Öğretmenlerin Yeni Program ve Pilot Çalışmalar Hakkındaki Görüşleri, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
  • Korkmaz, H. (2006). Yeni İlköğretim Programının Öğretmenler Tarafından Değerlendirilmesi, Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Landsheere, G. D. (1979). Dictionnaire de l'évaluation et de la recherche en éducation, Paris, PUF.
  • MTEN, (2004). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (4-5. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
  • MTEN, (2005). İlköğretim 1–5 Sınıf Programları Tanıtım El Kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
  • MTEN, (2006). Talim ve Terbiye Kurulu İlköğretim Matematik Dersi 6–8. Sınıflar Öğretim Programı. Ankara Lock, C.et Munby, H. (2000). Changing Assesment Practices in the Classroom: A study of One Teacher’s Challenge. Alberta Journal of Educational Research, 46(3), 267-279.
  • Orbeyi, S. (2007). İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Özdemir, H. (2006). İlköğretim Okulları 4. ve 5. Sınıf Fen Bilgisi Öğretim Programlarında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerilerine İlişkin Öğretmen Görüşleri (Konya İli Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Paille, P. (1996). Recherche Qualitative in : A. Michielli (ed.), Dictionnaire des méthodes qualitatives en sciences humaines et sociales. Paris: Armand Collin.
  • Sağlam-Arslan, A., Avcı, N. & İyibil, Ü. (2008). Fizik Öğretmen adaylarının Alternatif Ölçme Değerlendirme Yöntemlerini Algılama Düzeyleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11,115-128.
  • Sağlam-Arslan, A., Devecioğlu, Y. et Arslan, S. (2009). Alternatif ölçme değerlendirme etkinliklerinde karşılaşılan problemler: Fen ve Teknoloji öğretmenleri örneği, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1‐ 12
  • Schremer, O.D. (1991). The teacher – a category in curriculum evaluation. Studies in Educational Evaluation, 17 (23-39).
  • Subaşı, R. (2006). 2005-2006 Öğretim Yılından İtibaren uygulanmakta Olan Yapılandırmacı Eğitim Programına Öğretmenlerin Bakışı (İstanbul İli Bağcılar İlçesi Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Şeker, S., (2007). Yeni Fen Ve Teknoloji Öğretim Programının Öğretmen Görüşleri Işığında Değerlendirilmesi; (Gümüşhane İli Örneği) , Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Temiz, N. (2005). İlköğretim 4. sınıf matematik dersi yeni ilköğretim programının yansımaları. XIV. Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi. Denizli, 28-30 Eylül.
  • Ünal, C., Peşmen, H. & Özdemir, Ö.F. (2010). What is the north star of teachers? Curriculum or national exams. In M.F.
  • Taşar & G. Çakmakcı (Eds.), Contemporary Science Education Research: International Perspectives. 20.03.2012 tarihinde http://www.esera2009.org/books/book3_CSER_intl_pers.pdf adresinden indirilmiştir.
  • White, R.C. (1997). Curriculum innovation a celebration of classroom practice. London: Open University Press.
  • Yapıcı, M. & C. Demirdelen (2007). İlköğretim 4. sınıf programına ilişkin öğretmen görüşleri. İlköğretim Online, 6(2), 204- 212.
  • Yaşar, Ş., Gültekin, M., Türkkan, B., Yıldız, N. & Girmen, P. (2005). Yeni ilköğretim programlarının uygulanmasına ilişkin sınıf öğretmenlerinin hazırbulunuşluk düzeylerinin ve eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi. Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu. Kayseri.
  • Yılmaz, T. (2006). Yenilenen 5. Sınıf Matematik Programı Hakkında Öğretmen Görüşleri (Sakarya İli Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.