Fen Bilgisi ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Mantıksal Düşünme Düzeyleri

Mantıksal düşünme; teorik, istatistikî ve neden-sonuca bağlı olan hipotezleri ve bilimsel bilgiyi anlamak ve değerlendirmek için gerekli olan becerileri kapsar. Mantıksal düşünme becerilerini kullanabilme, öğrencilerin akademik başarılarında, bilimsel kavramları ve bilimin doğasını anlamalarında önemli bir rol oynamaktadır. Bu becerileri kullanabilen öğrenciler hipotezler oluşturabilir ve oluşturdukları hipotezlerin doğruluğunu veya yanlışlığını test edebilirler, bunun yanında üst düzey düşünme becerisi gerektiren problemleri çözebilir ve bu becerilerini farklı ya da yeni problemlere aktarabilirler. Bu durum, fen alanında ders gören öğrencilerin fizik, kimya ve biyoloji gibi alan derslerinde mantıksal düşünme becerilerini etkin bir şekilde kullanımını gerekli kılar. Bu araştırmada, fen bilgisi ve sınıf öğretmeni adayı olan öğrencilerin mantıksal düşünme düzeyleri belirlenmiş; ayrıca öğrencilerin anne-baba eğitim durumu, sınıf düzeyi ve cinsiyetlerinin mantıksal düşünme düzeylerine etkisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Bunun için Türkçeye uyarlanmış olan Lawson Mantıksal Düşünme Testi Türkiye’deki bazı Eğitim Fakültelerinin fen bilgisi eğitimi ve sınıf öğretmenliği anabilim dalında öğrenim gören 795 öğretmen adayına uygulanmıştır. Genel olarak; ilgili teste göre, öğretmen adaylarının mantıksal düşünme düzeyleri yetersiz olup fen bilgisi öğretmen adaylarının mantıksal düşünme düzeyi ile sınıf öğretmeni adaylarının mantıksal düşünme düzeyi arasında anlamlı bir farklılık çıkmamıştır. Çeşitli değişkenlerin öğretmen adaylarının mantıksal düşünme düzeylerine etkisi bulgular kısmında detaylandırılmıştır.

Science Reasoning Levels of Prospective Science and Primary Teacher

Logical thinking includes scientific knowledge and skills to understand hypotheses that depend on theory, statistic, cause and effect. Logical thinking and using reasoning skills play an important role for students’ academic achievement, understanding scientific concepts and nature of science. The students who can use these skills can construct hypothesis, and test this correct or incorrect into their mind. Moreover, they can solve higher order problem and transfer reasoning skills to different or new problems. This situation is important for science education since students should these skills effectively in physics, chemistry and biology courses. In the present study, science and primary education prospective teachers’ reasoning levels were determined and investigated whether there was effect of some variables such as mother-father education state, classroom level, gender on prospective teachers’ reasoning levels. Hence Lawson’s Science Reasoning Test was applied to 795 science and primary education teacher candidates in Turkey. It was found that the science and primary education teacher candidates’ reasoning levels were slightly below medium-level and there was no significant meaning between science and primary education teacher candidates’ reasoning levels. The effect of some variables on teacher candidates’ reasoning level was detailed in the section of finding.

PDF

___

Al-Zoubi, T., El-shar'a, I., & Al-Salam, M. K. (2009). The scientific reasoning level of students’ in the faculty of science in al-hussein bin talal university and its affection of gender, teaching level, and specialization. An-Najah University Journal for Research-Humanities, 23(2), 401-437.
Ateş, S. (2002). Sınıf öğretmenliği ve fen bilgisi öğretmenliği 3. sınıf öğrencilerinin mantıksal düşünme yeteneklerinin karşılaştırılması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunulan bildiri, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Aydın, Ö. ve Kaptan, F. (2014). Fen-teknoloji öğretmen adaylarının eğitiminde argümantasyonun biliş üstü ve mantıksal düşünme becerilerine etkisi ve argümantasyona ilişkin görüşler Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2) 163-188.
Bee, H., & Boyd, D. (2009). The developing child (Tenth Edition). USA: Pearson Education.
Cavallo, A. M. L. (1996). Meaningful learning, reasoning ability, and students’ understanding and problem solving of topics in genetics, Journal of Research in Science Teaching, 33, 625–656.
Demirtaş, Z. (2011). Lise öğrencilerinin bilimsel düşünme yeteneklerinin cinsiyet ve başarıları ile ilişkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 8 (1), 1460-1471.
Dimitrov, D. M. (1999). Gender differences in science achievement: differential effect of ability, response format, and strands of learning outcomes, School Science and Mathematics, 99, 445–450.
Gallagher, J. M., & Reid, D. K. (2002). The learning theory of Piaget and Inhelder. USA: Imprint of Universe, Inc.
Geban, Ö., Aşkar, P., Özkan, İ. (1992). Effects of computer similation and problem solving approaches on high school, Journal of Educational Research. 86 (1), 5-10.
Güler, Z. (2010). İlköğretim öğrencilerinin SBS puanları ile ders başarıları, bilimsel süreç becerileri, ve mantıksal düşünme yetenekleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Hacıömeroğlu G. ve Hacıömeroğlu E. S. (2017). Examining the relationship between gender, spatial ability, logical reasoning ability, and preferred mode of processing, Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 2017, 7(1), 116-131.
Inhelder, B., & Piaget, J. (1958). The growth of logical thinking from childhood to adolescence. New York: Basic Books.
Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kılıç, D.ve Sağlam, N. (2009). Öğrencilerin mantıksal düşünme yeteneklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi 10 (2), 23-38.
Kıncal, R. Y. ve Yazgan, A. D. (2010). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin formal operasyonel düşünme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 9 (2), 723-733.
Küçükkaragöz, H. (2004). Bilişsel gelişim ve dil gelişimi. B. Yeşilyaprak (Ed.) içinde, Gelişim ve öğrenme psikolojisi (ss 78-109). Yenilenmiş Yedinci Baskı. Ankara. Pegem A Yayıncılık.
Lawson, A. E., & Thompson, L. D. (1988). Formal reasoning ability and misconceptions concerning genetics and natural selection, Journal of Research in Science Teaching, 25, 733–746.
Lawson, A. E. (1995). Science teaching and the development of thinking (Second edition). Belmont, California: Wadsworth Publishing Company.
Lawson, A. E. (2009). Basic inferences of scientific reasoning, argumentation, and discovery. Journal of Research in Science Teaching, 94 (2), 336-364.
Lawson, A. E. (2010). Teaching inquiry science in middle and secondary schools (Second edition). California: USA.
Lawson, A. E. (1978). The development and validation of classroom test of formal reasoning. Journal of Research in Science Teaching, 15 (1), 11-24.
Lawson, E. A., Clark, B., Meldrum- Cramer, E., Falconer, A. K., Sequist, M. J., Kwon, Y. (2000). Development of scientific reasoning in college biology: Do two levels of general hypothesis-testing skills exist? Journal of Research in Science Teaching, 37(1), 81-101.
Piaget, J. (1965). The origins of intelligence in children. (Third Edition). New York: International Universities Press, INC.
Piaget, J. (1968). Quantification, conservation, andnativism. American Association for the Advancement of Science, 162, 976-979.
Piaget, J. (1971). Genetic Epistemology. (First Edition). New York: W.W. Norton and Company.
Piaget, J. (1972). Intellectual evolution from adolescence to adulthood. Human Development, 15, 1-12.
Piaget, J. (2001). The psychology of intelligence- routledge classics. (Transltr. Malcolm Piercy and D.E. Berlyne).
London: Routledge. (First English edition published 1950).
Piaget, J. (2005). Çocuğun gözüyle dünya (çev. İ. Yerguz). Ankara: DOST Kitabevi. (Eserin orijinali 1947’de yayımlandı).
Piraksa, C., Srisawasdi, N., Koul, R. (2014). Effect of Gender on Students’ Scientific Reasoning Ability: A case study in thailand. Procedia - Social and Behavioral Sciences 116, 486 – 491.
Rezba, R. J., Sprague, C., Fiel, R. L., Funk, H. J., Okey, J. R. Jaus, H. H. (1995). Learning and assessing science process skills. Dubuque: Kendall Hunt Publishers.
Selçuk, Z. (2007). Eğitim psikolojisi (14.basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Senemoğlu, N. (2005). Gelişim öğrenme ve öğretim (12.basım). Ankara: Yorum Matbaası.
Sökmen, N. ve Bayram, H. (1999) Lise 1. sınıf öğrencilerinin temel kimya kavramlarını anlama düzeyleriyle mantıksal düşünme yetenekleri arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi 16-17, 89-94.
Sert Çıbık, A. (2006). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının fen bilgisi dersinde öğrencilerin mantıksal düşünme becerilerine ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Tuna, A., Biber A. Ç., İncekapı, L. (2013). An analysıs of mathematıcs teacher candidates’ logical thinkıng levels: Case of Turkey. Journal of Educatıonal and Instructıonal Studıes in the World, 3, 2146-7463, 83-91.
Turgut, M., Yenilmez, K., Balbağ, Z., (2017). Öğretmen adaylarının mantıksal ve uzamsal düşünme becerileri: bölüm, cinsiyet ve akademik performansın etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1302- 8944, 41 265-283.
Valamides, N. C. (1996). Formal reasoning and science teaching. School Science and Mathematic, 96(2), 99-107.
Yenilmez, A., Sungur, S., Tekkaya, C. (2005). Cinsiyet ve sınıf düzeyinin öğrencilerin mantıksal düşünme yeteneklerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi 28, 219-225.
Yüzüak, A. V. (2012). Lawson mantıksal düşünme testinin uyarlanması ve uygulanması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yüzüak A.V. ve Dökme İ. (2015). Lawson mantıksal düşünme testinin (çoktan seçmeli versiyonu) uyarlanması. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 443-456.