Modern Sonrası Oyun Yazarlığının Türkiye’deki Öncüleri: Oğuz Atay ve Sevim Burak

1960’lı yıllardan bu yana dünyada kendini gösteren postmodernizm, Türkiye’de ancak 1980’lerden sonra konuşulmaya başlamıştır. Bu nedenle 1980’den önce postmodern edebiyata ve oyun yazarlığına örnek teşkil edecek eserler yazan Oğuz Atay ve Sevim Burak döneminde anlaşılmamış, benimsenmemiştir. Bu yazıda Oğuz Atay ve Sevim Burak’ı postmodern oyun yazarlığının kavşağında buluşturan nitelikler Oğuz Atay’ın Oyunlarla Yaşayanlar oyunu ile Sevim Burak’ın Sahibinin Sesi oyunu bağlamında tartışılacaktır. Burada, her iki yazarın da sözü edilen oyunlarla, Türk tiyatrosunda postmodern yazına ilk örnekleri verdiklerini göstermek amaçlanmaktadır. Bu amaçla ele alınan oyunlar, postmodern oyun yazarlığına ilişkin nitelikler çerçevesinde, karşılaştırmalı bir yöntemle, detaylı olarak incelenecektir. Öncü yazarların ve eserlerinin daha geniş ve kabullenici bir bakış açısıyla değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekilecek, böyle bir yaklaşımın edebiyatı ve oyun yazarlığını çok daha ileri götüreceği gösterilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Türk Tiyatrosu, Oğuz Atay, Sevim Burak, Oyunlarla Yaşayanlar, Sahibinin Sesi, postmodernizm

The Leaders of Postmodern Play Writing in Turkey: Oğuz Atay and Sevim Burak

Since the 1960s, postmodernism has manifested itself in the world but it was started to be discussed in Turkey after the 1980s. For this reason, Oğuz Atay and Sevim Burak, who wrote the examples of postmodern literature in the previous years, were not understood and internalized. In this regard, in this article Oyunlarla Yasayanlar written by Oguz Atay and Sahibinin Sesi written by Sevim Burak will be examined with the view of postmodern writing. This article aims to show that these authors gave the first examples of the postmodern writing in our country. With this aim, their plays will be analyzed by employing comparative methods and the features of postmodern playwriting in their plays will be shown. It will be pointed out in the article that these avant-garde writers and their works should be evaluated with a broader and acquiescent perspective, and it will be shown that such an approach will take the literature and playwriting much further.

Keywords:

Oğuz Atay, Sevim Burak, Oyunlarla Yaşayanlar, Sahibinin Sesi, postmodernizm, Turkish theatre,

PDF

___

Abaday, A. (2008). Sevim Burak Yanık Sarayların Primadonnası. K Dergisi, 87(1), 2-7.
Aktulum, K. (2000). Metinlerarası İlişkiler. Ankara: Öteki Yayınevi.
Atay, O. (2017). Oyunlarla Yaşayanlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
Atay, O. (2010). Tehlikeli Oyunlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
Best, S.ve Kellner, D. (1998). Postmodern Teori. Mehmet Küçük (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Burak, S. (1995). Sahibinin Sesi. İstanbul: Nisan Yayınları.
Çamurdan, E. (2004). Şiddet ile Oynamak. İstanbul: Mitos Boyut Yayınları.
Deleuze, G. ve Guattari, F. (2000). Kafka Minör Bir Edebiyat İçin. Özgür Uçkan ve Işık Ergüden (Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Ecevit, Y. (2001). Türk Romanında Postmodernist Açılımlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
Ecevit, Y. (2005). Ben… Buradayım. İstanbul: İletişim Yayınları.
Eco, U. (2000). Açık Yapıt. Nilüfer Uğur Dalay (Çev.). İstanbul: Can Yayınları.
Emre, İ. (2006). Postmodernizm ve Edebiyat, Ankara: Anı Yayıncılık.
Erkoç, G. (2002). 1960-1970 Dönemi Tiyatro Hareketleri. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 13(1), 1-21.
Fuchs, E. (2003). Karakterin Ölümü. Beliz Güçbilmez (Çev.). Ankara: Dost Yayınları.
Güçbilmez, B. (2003). Sahibinin Sesi’nde Tekinsiz Teyatrallik ve Minör Dilin Temsili. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 16(1), 4-17.
Güçbilmez, B. (2011). Sevim Burak’ı Artaud ile Okumak. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 32(1), 47-60.
Gümüş, S. (2010). Modernizm ve Postmodernizm. İstanbul: Can Yayınları.
Güngörmüş, N. (2003). A’dan Z’ye Sevim Burak. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Karacabey, S. (2009). Brecht’ten Sonra. Ankara: De-Ki Yayınları.
Karacabey, S. (2007). Modern Sonrası Tiyatro ve Heiner Müller. Ankara: De-Ki Yayınları.
Küçük, M. (1993). Modernite versus Postmodernite. Ankara: Vadi Yayınları.
Lehmann, H. T. (2006). Postdramatic Theatre. Karen Jurs Munby (Tr.). Kanada: Routledge.
Pekman, Y. (2003). Oyunlarla Yaşayanlar ya da Yaşadığımız Oyunlar. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, 2(1), 37-67.
Sarup, M. (2004). Postyapısalcılık ve Postmodernizm. Abdülbaki Güçlü (Çev.). Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
Sevim, Y. (2010). Modern ve Modern Sonrası Tiyatroda Karakterin Evrimi. Yayınlanmamış Doktora Tezi: Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
Şaylan, G. (2002). Postmodernizm. İstanbul: İmge Kitabevi.
Şener, S. (2007). Oyunlar ve Gerçekler. Ankara: Dost Yayınları.
Şener, S. (1999). Cumhuriyetin 75. Yılında Türk Tiyatrosu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Tüfekçi, E. (2006). Oğuz Atay’ın Oyunlarla Yaşayanlar Oyununda Teatrallik. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 21(1), 59-71
Ünal, H. A. (2004). Yirminci Yüzyıl Sonunda Tiyatroda Arayışlar. Yayınlanmamış Doktora Tezi: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yamaner, G. (2007). Postmodernizm ve Sanat. Ankara: Algı Yayınları.
Yıldırım, D. (2015). Orhan Pamuk’un Masumiyet Müzesi Romanı Ve Sevim Burak’ın Sahibinin Sesi Oyununda Teatral Çerçeve. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.