Çağdaş Sanatta Bireyin Kent ve Tüketim Fenomenleri Üzerinden Eleştirisi

Modern çağın en önemli olgularından biri olan birey idealinin tarihsel olarak dönüşümü, birçok alanda olduğu gibi sanat alanında da ifade bulmuştur. Kentleşme ve tüketim olgularının modern çağa dayanan tarihi, sanatta halen eleştirel bir tavırla varlığını sürdürmektedir. Kentleşme ve tüketim kültürünün, hem bireyin dönüşümünde hem de gündelik yaşamda etkilerinin büyük olduğu söylenebilir. Çağımızın tüketim nesnelerinin artan dolaşımı, bireyin mutluluk arayışında tüketime başvurduğu yaygın bir eğilim olarak karşımıza çıkmaktadır. Arzuların ve mutluluğun tüketim kültürünün sınırlarına indirgenmesi; bireyi piyasanın tüketim sarmalı içinde bir veriye dönüştürmektedir. Bu bağlamda sosyal ve aile ilişkilerinin değişimi, bireysel yaşamı değersizleştirirken nesnelerin değer kazanması ve bireyin yalnızlaşması gibi durumlar ortaya çıkmaktadır. Bu makalede, bireyin yaşadığı duygusal gerilimin kent ve tüketim fenomenleri çerçevesinde, çağdaş sanatta örnekler üzerinden irdelenmesi amaçlanmaktadır. Ele alınan sanatçılar, çağın değişken koşulları karşısında bireyin yaşadığı sorunlara farklı yaklaşımları göz önünde bulundurularak tartışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Sanat, Çağdaş Sanat, Birey, Kent, Tüketim

The Criticism of The Individual in Contemporary Art through The City and Consumption Phenomenes

The historical transformation of the ideal of the individual, which is one of the most important events of the modern age, has found expression in art as well as in many fields. The history of urbanization and consumption phenomena, which are dating back to the modern age, still maintains its existence in art with a critical attitude. It can be said that urbanization and consumption have great effects both on the individual and in daily life. The increasing circulation of consumption objects in our age is a common trend in which the individual resorts to consumption in search of happiness. Reducing desires and happiness to the limits of consumption culture; transforms the individual into data in the consumption spiral of the market. In this context, situations such as the change of social and family relations, devaluation of individual life, the appreciation of objects, and the isolation of the individual occur. This article aims to discuss the emotional tension experienced by the individual through examples from contemporary art, which examines the urban and consumption phenomena. It is discussed by considering the different approaches of the artists to the problems experienced by the individual in the face of the changing conditions of the age.

Keywords:

Art, Contemporary Art, Individual, City, Consumption,

PDF

___

Adorno, T. W., & Horkheimer, M. (2014). Aydınlanmanın diyalektiği felsefi fragmanlar. (N. Ülner ve E. Öztarhan Karadoğan, Çev.). Kabalcı Yayınevi.

An, K., & Cerasi, J. (2021). Kim korkar çağdaş sanattan. (M. Üstünipek Çev.). Hayalperest Yayınevi.

Baudrillard, J. (2008). Tüketim toplumu. (H. Deliceçaylı ve F. Keskin, Çev.). Ayrıntı Yayınları.

Bauman, Z. (2018). Iskarta hayatlar modernite ve safraları. (O. Yener, Çev.). Can Yayınları.

Beck, U., & Beck-Gernsheim, E. (2002). Individualization: Institutionalized individualism and its social and political consequence. Sage Publications.

Berman, M. (2013). Katı olan her şey buharlaşıyor. (Ü. Altuğ ve B. Peker, Çev). İletişim Yayınları.

Bianchi, D. (2013). Market or die [Fotoğraf]. 13. İstanbul Bienal Rehberi (s. 392) içinde. Yapı Kredi Yayınları

Bianchi, D. (2015). Waste after waste [Fotoğraf]. Pamm. https://www.pamm.org/exhibitions/project-gallery-diego-bianchi

Bolin, L. (2006). Hiding in the city-Soijen Village [Fotoğraf]. Galeria Paris. http://www.galerieparisbeijing.com/ 14-liubolin-hidinginthecity-suojiavillageno2/

Bolin, L. (2016a). Dangerous landscapes [Fotoğraf]. Bessard. https://editionsbessard.com/product/china-dangerous-landscape-limited-edition-of-800-copies-signed-c-print/

Bolin, L. (2016b). Dongji (Winter solstice) [Fotoğraf}. Artnet. https://news.artnet.com/art-world/liu-bolin-air-pollution-in-china-398028

Colomina, B., Wigley, M., & Zittel, B. (2005). A-Z drive-Thru conversation. http://www.yorku.ca/yamlau/3001k/ andrea%20zittel%20conversation.pdf

Ezer, B. (2016, Kasım 16). Tek kişinin yapabileceği herşey. Unlimited. https://www.unlimitedrag.com/post/2016/ 11/16/tek-ki%C5%9Finin-yapabilece%C4%9Fi-her-%C5%9Fey

Farrelly, E. (2018). Mutluluğun sakıncaları. (E. Gökyaran, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.

Hattenstone, S. (2014, Ekim 8). Grayson Perry: Just because you don’t have a drees on doesn’t stop you being a tranny. The Guardian. https://www.theguardian.com/artanddesign/2014/oct/04/grayson-perry-dress-tranny-art-who-are-you-tv

Karamolla, M., & Kiriş Yılmaz, N. (2020). Adorno ve Horkheimer’ın araçsal akıl eleştirisi. Journal of History School, 48(13), 3562-3580. http://dx.doi.org/10.29228/Joh.39345

Löwy, S., & Sayre, R. (2015). İsyan ve melankoli-Moderniteye karşı Romantizm. (I. Ergüden, Çev.) Alfa Yayınları.

McCollum, A. (2001, Aralık 5). Andrea Zittel in conversation with Allan McCollum. http://allanmccollum.net/allanmcnyc/amcpdfs/McCollum-Zittel_Interview.pdf

Mulla, G. (2020). Şehirde saklanan sanatçı: Lui Bolin. İdil Dergisi, 73(9), 1379-1388. https://doi.org/10.7816/idil-09-73-02

Nükte Dinçer, M. (2021). Yeni bir tür [Fotoğraf]. Melike Nükte Dinçer Fotoğraf Arşivi

Özcan, Y. (2016). Tek kişisin sana yeter [Fotoğraf]. Unlimited. https://www.unlimitedrag.com/post/2016/11/16/ tek-ki%C5%9Finin-yapabilece%C4%9Fi-her-%C5%9Fey

Perry, G. (2008a). The faith in shopping [Fotoğraf]. Artsy. https://www.artsy.net/artwork/grayson-perry-for-faith-in-shopping-1

Perry, G. (2008b). We are what we buy [Fotoğraf]. Saatchi Gallery. https://www.saatchigallery.com/artist/grayson _perry

Sevim, Z. (2019). Kent-kültür-birey: Döngüsel süreç. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 91(7), 53-62. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.14890

Simmel, G. (2019). Modern kültürde çatışma. Sunuş: Frisby, David. Georg Simmel-Modernitenin ilk sosyoloğu. (T. Bora, U. Özmakas, N. Kalaycı ve E. Gen, Çev.). İletişim Yayınları.

Simon, E. (2017, Eylül 19). Expo photographie contemporaine: Lui Bolin “revealing disappearance”. Actuart. http://www.actuart.org/2017/09/expo-photographie-contemporaine-liu-bolin-revealing-disappearance.html

Smith, A. (2018, 29 Haziran). Meet the artist who literalyy puts himself into his work. Lonely Planet. https://www.lonelyplanet.com/articles/artist-liu-bolin-vanishing-point

Tomak, A., Seylan, A., Yazar, T., & Turkaya, A. (2015). Tüketim çağında özne-nesne diyalektiği ve değişen anlam. Medeniyet Sanat, İMÜ Sanat ve Tasarım Fakültesi Dergisi, 2(1), 65-74 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/150670

Touraine, A. (1995). Modernliğin eleştirisi. (H. Tufan, Çev). Yapı Kredi Yayınları.

Villa, J. (2013). 13. İstanbul Bienali Rehberi. İstanbul Kültür Sanat Vakfı ve Yapı Kredi Yayınları.

Zittel, A. (1996). A-Z Escape Vehicles [Fotoğraf}. The Museum of Modern Art. https://www.moma.org/audio/ playlist/1/222

Zittel, A. (2000-2003). A-Z West Project [Fotoğraf]. Deezen. https://www.dezeen.com/2016/08/19/wagon-station-encampment-andrea-zittel-tinycamping-pods-creative-refuge-california-desert/