Stratejik Planlamanın Dayanağı Olarak Stratejik Öngörü Gereksinimi ve Geliştirme Yöntemleri

Strateji geliştirme ve stratejik planlama hemen her kurum için orta ve uzun vadeli hedefleri gerçekleştirmek için zorunlu çalışmalar haline gelmiştir. Stratejik yönetim kapsamındaki "iç faktörler" kurumların kontrolü altında gelişebilmektedir. Ancak "dış faktörler" gelecekteki "çevresel koşullar"ın etkisi altında şekillenecektir. Söz konusu çevresel koşullar doğal olarak bugün içinde bulunulan çevresel koşullar ile aynı olmayacaktır. Bu gerçekten hareketle, kurumlar ve devletler geleceğin nasıl şekilleneceği hakkında bilgi sahibi olma ihtiyacı içindedirler. Geleceği tahmin etmek, tarih boyunca hep yapılagelmiştir. Son yıllarda bu çalışmalar geçmişte yapıldığından farklı olarak bilimsel verilere dayanılarak yapılmaya ve bu konuda yöntemler üretilmeye çalışılmaktadır. Bu makalenin amacı, stratejik planlama için ihtiyaç duyulan gelecek tahminlerinin önemini vurgulayarak, bu konuda literatürde yer alan başlıca çalışmalar ve yöntem denemelerinin analizini yapmak ve ortaya çıkan boşluklarla ilgili önerilerde bulunmaktır.

Necessity and Development Methods of Strategic Foresight as the Foundation of Strategic Planning

Strateji geliştirme ve stratejik planlama hemen her kurum için orta ve uzun vadeli hedefleri gerçekleştirmek için zorunlu çalışmalar haline gelmiştir. Stratejik yönetim kapsamındaki "iç faktörler" kurumların kontrolü altında gelişebilmektedir. Ancak "dış faktörler" gelecekteki "çevresel koşullar"ın etkisi altında şekillenecektir. Söz konusu çevresel koşullar doğal olarak bugün içinde bulunulan çevresel koşullar ile aynı olmayacaktır. Bu gerçekten hareketle, kurumlar ve devletler geleceğin nasıl şekilleneceği hakkında bilgi sahibi olma ihtiyacı içindedirler. Geleceği tahmin etmek, tarih boyunca hep yapılagelmiştir. Son yıllarda bu çalışmalar geçmişte yapıldığından farklı olarak bilimsel verilere dayanılarak yapılmaya ve bu konuda yöntemler üretilmeye çalışılmaktadır. Bu makalenin amacı, stratejik planlama için ihtiyaç duyulan gelecek tahminlerinin önemini vurgulayarak, bu konuda literatürde yer alan başlıca çalışmalar ve yöntem denemelerinin analizini yapmak ve ortaya çıkan boşluklarla ilgili önerilerde bulunmaktır.

___

  • Kitaplar
  • ADAİR, John, Etkili Stratejik Liderlik, çev. Salih Fatih Güneş, Babıali Kültür Yayıncılığı, İstanbul, 2004.
  • ATTALİ, Jack, Geleceğin Kısa Tarihi, Çev. Turhan Ilgaz, İmge Kitabevi, İstanbul, 2007.
  • GAGLIARDI, Gary, The Art of War and the Art of Marketing: A Translation for Marketing Warfare, Clearbridge Publishing, Shoreline, U.S.A., 2002.
  • GRAY, Colin S., Modern Strategy, Oxford University Press Inc. New York, 1999.
  • HUNTINGTON, Samuel P., The Clash of Civilization and the Remarking of World Order, Simon & Schuster Paperbacks. N.Y., 2003.
  • KUHN, Thomas S. Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Çev. Nilüfer Kuyaş Kırmızı Yayıncılık, İstanbul, 2006.
  • MATHEY, Jean-Marie, Comprendre la Stratégie, Economica, Paris, 1995.
  • MICHAELSON, Gerald A., Sun Tzu: The Art of War for Ma- nagers; 50 Rules for Strategic Thinking, Pressmark International, Alcoa, U.S.A., 2001.
  • MINTZBERG, Henry, The Rise and Fall of Strategic Plan- ning: Reconceiving Roles for Planning, Plans, Planners (illustra- ted edition.), The Free Press., New York, 1994.
  • PENN, Mark J., Micro Trends the Small Forces Behind Tomor- rows Big Cahanges, Hachette Book Group, USA, N.Y., 2007.
  • RUE, Leslie W. ve BYARS, Lloyd L. Management Skills and Application, McGraw-Hill, New York, 2002.
  • “Stratejik Öngörü” Harp Akademileri Yayınları, Harp Akade- mileri Basımevi, İstanbul, 1994.
  • ÜLGEN, Hayri ve MİRZE S. Kadri, İşletmelerde Stratejik Yö- netim, Literatür Yayıncılık. İstanbul, 2004.
  • SHIRLEY Robert C. et. al., Strategy and Policy Formation: A Multifunctional Orientation (2nd Ed.), John Wiley & Sons, San Antonio U.S.A., 1981.
  • TAYLOR, Charles W., Alternative World Scenarios For a New Order of Nations, Strategic Studies Institute., U.S. Army War Col- lege, 1993. Makaleler
  • CONWAY, Maree K. “The Swinburne experience: integrating foresight and strategic planning’’, Scenario and Strategy Plan- ning, 2001,Vol. 3 No. 4.
  • ÇEŞMECİ, Nazmi, “Stratejik Öngörü Çalışmasının Tanımı, Öne- mi ve Yöntemleri Üzerine Düşünceler”, Harp Akademileri Dergi- si, 2005, Sayı: 13.
  • VOROS, Joseph “A generic foresight process framework”, Fo- resight, 2003 5(3). Tezler
  • ÇEŞMECİ, Nazmi. Perceptions on Strategy in General and Stra- tegic Management: A Survey on Common Strategic Perception Among Medium-High Level Managers in Turkey, Işık Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2010, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnternet
  • Clausewitz Homepage Bassford, Clausewitz and His Works, http://www.clausewitz.com/readings/Bassford/Cworks/Works.htm., (Erişim tarihi: 30 Mayıs 2010).
  • Richard A. Slauther “Developing and Applying Strategic Fore- sight” http://www.forschungsnetzwerk.at/downloadpub/2002sla- ughter_Strategic_Foresight.pdf . (Erişim tarihi: 11 Mart 2011).
  • Winston Churchill Quote, http://www.brainyquote.com/quo- tes/authors/ w/winston_churchill_6.html. (Erişim tarihi: Mart 2011).