Bir Pragmatik Eylem Düşüncesi Olarak Taarruz Ruhu ve Atatürk’ün Taarruzi Söylemi

Stratejik kültürün makro çevresel analizinde, tarih öncelikli bir yer edinmiş durumdadır. Stratejik kültürün tarihsel analizi açısından da güç kullanma biçimleri öncelikli sorunsalı oluşturduğuna göre, tarihsel stratejik kültür analizlerinde “taarruzilik” ve “tedafüilik” nisbi bir öncelik ve ayrıcalık kazanmaktadır. Bahse konu dikotominin görece dinamik yanını oluşturan taarruzilik, Batı literatüründe “cult of offensive” şeklinde ifade edilmektedir. Stratejik kültürdeki taarruzi ve tedafüi eğilimler tartışması, Türk stratejik kültürünün yabancı olduğu bir alan değildir. Çeşitli yazarlar Türk stratejik kültüründe de benzer bir dikotomiyi taarruz/savunma ya da cüret/temkin tanımlamalarıyla tespit etmiştir. Öte yandan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün söyleminde de “taarruz ruhu” olarak yer bulan pragmatik eğilim, bu araştırmanın sorunsalını teşkil etmektedir. Bu araştırmada Türk Stratejik kültüründeki taarruzilik, Atatürk’ün kendi yazdığı eserleri ile söylev ve demeçleri üzerinden analiz edilecektir.

Spirit of Attack as a Thought of Pragmatic Action and Daring Discourse of Atatürk

In the macro-peripheral analysis of strategic culture, history has gained a primary position. Since forms of use of force constitute a primary problematic in terms of historical analysis of strategic culture, “aggression” and “defensiveness” gain a relative priority and privilege in the historical analysis of strategic culture. The aggression, which constitutes the relatively dynamic side of the dichotomy, is expressed in the Western literature as “cult of offensive”. The controversy of strategic offensive and defensive tendencies in the strategic culture is not an area to which the Turkish strategic culture is unfamiliar. Various authors have also identified a similar dichotomy in the Turkish strategic culture by defining attack/defense or daring/temptation. On the other hand, the pragmatic tendency found in Gazi Mustafa Kemal Atatürk’s rhetoric as “the spirit of attack” constitutes also this research’s problematic. In this research, the aggression in the Turkish Strategic culture will be analyzed through Atatürk's own writings, speeches, and statements.

___

  • Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri (Bugünkü Dille), Atatürk Araştırma Merkezi, Cilt II, Ankara, 2006.
  • Atatürk’ün Tamim ve Telgraf ve Beyannameleri (Bugünkü Dille), Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2006.
  • Atatürk’ün TBMM Açış Konuşmaları, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları.
  • ATATÜRK, Mustafa Kemal, Takımın Muharebe Eğitimi, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1995.
  • ATATÜRK, Mustafa Kemal, Bölüğün Muharebe Eğitimi, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1995.
  • ATATÜRK, Mustafa Kemal, Cumali Ordugâhı, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1995.
  • ATATÜRK, Mustafa Kemal, Taktik Tatbikat Gezisi, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1995.
  • ATATÜRK, Mustafa Kemal, Taktik Mesele Çözümü, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1995.
  • ATATÜRK, Mustafa Kemal ve Nuri Conker, Zabit ve Kumandan-Zabit ve Kumandan ile Hasbihal, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1981.
  • ATATÜRK, Mustafa Kemal, Nutuk, AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi, Yay. Haz. Prof.Dr. Zeynep Korkmaz, Ankara, 1994.
  • BORAK, Sadi, Atatürk'ün Özel Mektupları, Kırmızı Beyaz Yayınevi, 2004.
  • ATAY, Falih Rıfkı, Çankaya, Pozitif Yayıncılık, İstanbul, 2009.
  • BOOTH, Ken, Strategy and Ethnocentrism, Holmes & Meier, New York, NY, USA, 1979.
  • FM 100-15 Corps Operations, Headquarters, Department of the Army, Washington DC, 1986.
  • GEISS, Imanuel, July 1914: The Outbreak of the First World War: Selected Documents, W.W. Norton, New York, NY, USA, 1967.
  • GOLTZ, Colmar Freiherr von der, Das Volk in Waffen, Ein Buch über Heerwesen und Kriegführung unserer Zeit, R.v. Decker, Berlin, 1883.
  • HART, Basil H. Liddell, Through the Fog of War, Random House, New York, NY, USA, 1938.
  • JONHSTON, Alastair I., Cultural Realism: Strategic Culture and Grand Strategy in Chinese History, Princeton University Press, Princeton, New Jersey, USA, 1995.
  • KARAOSMANOĞLU, Yakup Kadri, Atatürk, Haz: AtillaÖzkırımlı, İstanbul: İletişim Yayınları, 2005.
  • KIRIK, Hikmet ve Oya Morva, Cumhuriyet ve Pragmatizm: Yazılmamış Kuram. Doruk Yayıncılık, İstanbul, 2016.
  • LEITES, Nathan C., A Study of Bolshevism, Free Press, Glencoe, Scotland, UK, 1953.
  • LEITES, Nathan C., Operational Code of the Politburo, RAND Corporation, New York, NY, USA, 1951.
  • MUFTİ, Malik, Daring and Caution in Turkish Strategic Culture: Republic at Sea, Palgrave Macmillan, New York, NY, USA, 2009.
  • SCHMIEGELOW, Michele and Henrik Schmiegelow, Strategic Pragmatism: Japanese Lessons in the Use of Economic Theory, Praeger, New York, NY, USA, 1989.
  • SCOBELL, Andrew, China’s Use of Military Force: Beyond the Great Wall and the Long March, Cambridge University Press, New York, NY, USA, 2003.
  • Yeni Mecmua: Çanakkale Özel Sayısı (18 Mart 1918), Bugünkü Dille Haz. Muzaffer Albayrak, Ayhan Özyurt, Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2006.
  • ZUBER, Terence, Inventing the Schlieffen Plan: German War Planning 1871-1914, Oxford University Press, Oxford, USA, 2003.
  • Büyük Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, Ankara, 2009.
  • ALTUNIŞIK, Meliha Benli, “Turkey’s Security Culture and Policy towards Iraq”, Perceptions, Spring 2007, Vol. 12, 69-88.
  • CRICHLOW, Scott, “Idealism or Pragmatism? An Operational Code Analysis of Yitzhak Rabin and Shimon Peres”, Political Psychology, Vol. 19/4, 1998, 683-706.
  • EVARA, Stephen van, “The Cult of the Offensive and the Origins of the First World War”, International Security, Vol. 9 (1), Summer, 1984, 58-107.
  • FARRAR, Lancelot L. Jr., “The Short War Illusion: The Syndrome of German Strategy, August-December 1914”, Militaergeschictliche Mitteilungen, No. 2, 1972.
  • KARAOSMANOĞLU, Ali L., “The Evolution of the National Security Culture and Military in Turkey”, Journal of International Affairs, Fall 2000, Vol. 54 (1), 199-216.
  • KÖRPE, Özgür, “Stratejik Kültür ve Güncel Kuramsal Tartışmalar”, Güvenlik Stratejileri, Sayı 24, 147-182, Aralık 2016.
  • ÜNDER, Hasan, “30’ların Ders Kitaplarından ve Kemalizm’in Kaynaklarından Biri Millet-i Müsellaha ve Medeni Bilgiler”, Tarih ve Toplum, C. 32, S. 192, Aralık 1999, 48-56.
  • ÜNDER, Hasan, “Goltz, Millet-i Müsellaha ve Kemalizm’deki Spartan Ögeler”, Tarih ve Toplum, C. 35, S. 206, Şubat 2001, 45-54.
  • WALKER, Stephen G., Mark Schafer, and Michael D. Young, “Profiling the Operational Codes of Political Leaders,” in The Psychological Assessment of Political Leaders: With Profiles of Saddam Hussein and Bill Clinton, ed. Jerrold M. Post, University of Michigan Press, Ann Arbor, 2003, 215-245.
  • WALKER, Stephen G., Mark Schafer, and Michael Young, “Systematic Procedures for Operational Code Analysis,” International Studies Quarterly, Vol. 42/1, March 1998, 175-190.
  • AKCAN, Erol, “Colmar von der Goltz Paşa’nın Osmanlı Ordusu ve Asker-Sivil Aydınlar Üzerindeki Etkisi”, Tarihi ve Kültürel Yönleriyle II. Türk-Alman İlişkileri Uluslararası Sempozyumu, Julius-Maximilians-Universitat, Würzburg/Almanya, 14-17 Kasım 2013.
  • MCCLELLAND, Charles, World Event/Interaction Survey, 1966-1978, ICPSR (Inter-university Consortium for Political and Social Research) Nr. 5211, ICPSR Ann Arbor, MI, USA, January 1999.
  • Jordanes, The Origin and Deeds of the Goths, (Çev. C.C. Mierow), 1908, http://people.ucalgary.ca/ ~vandersp/Courses/texts/jordgeti.html, (Erişim Tarihi: 21.08.2018)