Taner ÖZGÜR, Erdal EREN, Halil SAĞLAM, Ömer TARIM, Necla YÜCE, Esra Deniz ÇAKIR, Nalan YILDIZ, Seher ÇAKIR

Diyabetik ketoasidozla başvuran çocukların klinik ve laboratuvar özellikleri

Amaç: Diyabetik ketoasidoz (DKA) tip 1 diabetes mellituslu (T1DM) çocuklarda önemli ölçüde mortalite ve morbiditeye neden olan ciddi bir durumdur. Çocuklarda DKA nedeniyle hastaneye yatış tüm hastane yatışlarının %2’si ile %8’i arasındadır. Yeni T1DM tanılı hastaların ortalama %25’i DKA ile başvururlar. Bu çalışmada DKA ile başvuran T1DM’li çocukların sosyodemografik ve klinik özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Ocak 2003 ile Ekim 2008 tarihleri arasındaki yaklaşık 6 yıllık süre içerisinde kliniğimize T1DM tanısıyla yatırılan 490 hastanın dosyası geriye dönük olarak incelenerek DKA tanısı alan 163 hastanın sosyodemografik özellikleriyle klinik ve laboratuvar bulguları ayrıntılı olarak gözden geçirilmiştir. Bulgular: T1DM ile kliniğimize yatırılan olguların %33,2’sinin DKA ile başvurduğu ve toplam DKA atak sayısının 190 olduğu saptanmıştır. Olguların yaş ortalaması 11,02±4,57 yıl, DKA’nın en sık görüldüğü yaşlar 10-15 (%39,3) yaş grubu, en nadir görüldüğü yaşlar ise 0-5 (%16,0) yaş grubu olarak bulunmuştur. Tekrarlayan atak oranı %14,2 olup tekrarlayan atağı olan olguların %85’i (6/7) kızdır. DKA ataklarının Ocak-Mart ve Eylül-Kasım dönemlerinde zirve yaptığı tespit edilmiştir. Ağır DKA ile başvuru en fazla (%54,5) 0-5 yaş grubunda görülmüştür. Asidozdan ortalama çıkma süresi 14,29±12,14 saat, ortalama kan şekeri 473,09±141,07 mg/dl ve ortalama HbA1c 12,04±2,42 olarak bulunmuştur. Bu süre içerisinde bir hasta kaybedilmiş olup mortalite oranı %0,5’tir (1/190).Sonuç: Hastaları ilk gören birinci basamak hekimlerinin DKA hakkındaki bilgilerini artırmak ve ağır DKA ataklarının en sık görüldüğü ve kaybedilen tek olgunun yer aldığı 0-5 yaş grubunda tedaviyi çok daha yavaş ve dikkatli bir biçimde sürdürmek morbidite ve mortaliteyi azaltacaktır.

Clinical and laboratory characteristics of the children with diabetic ketoacidosis

Aim: Diabetic ketoacidosis (DKA) is a serious condition with the highest rates of morbidity and mortality in children with type 1 diabetes mellitus (T1DM). Hospitalization due to DKA constitutes about 2 to 8 percent of all-cause admissions. About 25% of children with newly diagnosed T1DM present with DKA. In this study, we aimed to evaluate sociodemographic and clinical characteristics of children admitted with DKA.Materials and Method: Records of 490 children admitted with T1DM between January 2003 and October 2008 were retrospectively reviewed and data on sociodemographic, clinical and laboratory characteristics of 163 children with the diagnosis of DKA was investigated in detail. Results: Of 490 children with T1DM, 163 (33.2%) had the diagnosis of DKA and total number of DKA episodes was 190. The recurrence rate was 14.2% and 85% (6 out of 7) of those with recurrent episodes were girls. The mean age was 11.02±4.57 years and DKA episodes were most frequently seen in 10-15 (39.3) age-group. DKA episodes peaked in the periods of January-February-March and September-October-November. Severe DKA was mostly seen in younger children (i.e., 0-5 age group) (54.5%). The mean duration of recovery from acidosis was 14.29±12.14 hours, the mean blood glucose level at baseline was 473.09±141.07 mg/dl and the mean initial HbA1c level was 12.04±2.42%. In this approximately six-year-period, only one patient was lost and the mortality rate was 0.5% (1 out of 190 episodes).Conclusion: Increasing the knowledge of primary care physicians who see the patients first on DKA and applying the DKA treatment protocol more slowly and cautiously in younger children (0-5 age group) will definitely lower the morbidity and mortality of DKA.

PDF

___

1. Dunger DB, Sperling MA, Acerini CL, et al. European Society for Paediatric Endocrinology/Lawson Wilkins Pediatric Endocrine Society consensus statement on diabetic ketoacidosis in children and adolescents. Pediatrics 2004; 113: e133-40.
2. Eledrisi MS, Alshanti MS, Shah MF, Brolosy B, Jaha N. Overview of the diagnosis and management of diabetic ketoacidosis. Am J Med Sci 2006; 331: 243-51.
3. Hekkala A, Knip M, Veijola R. Ketoacidosis at diagnosis of type 1 diabetes in children in northern Finland: temporal changes over 20 years. Diabetes Care 2007; 30: 861-6.
4. Roche EF, Menon A, Gill D, Hoey H. Clinical presentation of type 1 diabetes. Pediatric Diabetes 2005: 6: 75-8.
5. Wolfsdorf J, Glaser N, Sperling MA. Diabetic ketoacidosis in infants, children, and adolescents. A consensus statement from the American Diabetes Association. Diabetes Care 2006; 29: 1150-9.
6. Orlowski JP, Cramer CL, Fiallos MR. Diabetic Ketoacidosis in the Pediatric ICU. Pediatr Clin N Am 2008; 55: 577-87.
7. Lo FS, Yang MH, Chang LY, Ou YC, Van YH. Clinical features of type 1 diabetic children at initial diagnosis. Acta Paediatr Taiwan 2004; 45: 218-23.
8. Hatun Ş, Çizmecioğlu F, Çalıkoğlu AS. Çocukluk Çağında Diyabetik Ketoasidoz ve Tedavisi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2006; 49: 50-9.
9. Sağlam H. Çocuklarda Endokrinolojik Aciller Serisi (1), Diyabetik Ketoasidoz. Güncel Pediatri 2005; 3: 100-6.
10. Habib HS. Frequency and clinical characteristics of ketoacidosis at onset of childhood type 1 diabetes mellitus in Northwest Saudi Arabia. Saudi Med J 2005; 26: 1936-9.
11. Neu A, Willasch A, Ehehalt S, Hub R, Ranke MB. Ketoacidosis at onset of type 1 diabetes mellitus in children-frequency and clinical presentation. Pediatric Diabetes 2003: 4: 77-81.
12. Lin SF, Lin JD, Huang YY. Diabetic ketoacidosis: comparisons of patient characteristics, clinical presentations and outcomes today and 20 years ago. Chang Gung Med J 2005; 28: 24-30.
13. Alvi NS, Davies P, Kirk JM, Shaw NJ. Diabetic ketoacidosis in Asian children. Arch Dis Child 2001; 85: 60-1.
14. Ginde AA, Pelletier AJ, Camargo CA Jr. National Study of U.S. Emergency Department Visits with Diabetic Ketoacidosis, 1993–2003. Diabetes Care 2006; 29: 2117-9.
15. Al-Magamsi MS, Habib HS. Clinical presentation of childhood type 1 diabetes mellitus in the Al-Madina region of Saudi Arabia. Pediatr Diabetes 2004; 5: 95-8.
16. Levy-Marchal C, Patterson Cc, Green A, Eurodiab Ace Study Group. Geographical Variation of Presentation of Type 1 Diabetes in Children. Diabetologia 2001; 44 (Suppl. 3): B75-80.
17. Rewers A, Klingensmith G, Davis C, et al. Diabetic ketoacidosis at onset of diabetes: the SEARCH for diabetes in youth study [abstract]. Diabetes 2005; 54 (Suppl 1): A63.
18. Rewers A, Chase HP, Mackenzie T, et al. Predictors of acute complications in children with type 1 diabetes. JAMA 2002; 287: 2511-8.
19. Hamblin PS, Topliss DJ, Chosich N et al. Deaths associated with diabetic ketoacidosis and hyperosmolar coma 1973-88. Med J Aust 1989; 151: 439-44.
20. Keller U. Diabetic ketoacidosis. Current views on pathogenesis and treatment. Diabetologia 1986; 29: 71-7.
21. Akhter J, Jabbar A, Islam N, Khan MA. Diabetic ketoacidosis in a hospital based population in Pakistan. J Pak Med Assoc 1993; 43: 137-9.
22. Şimşek E, Karabay M, Kocabay K. Batı Karadeniz Bölgesinde Yaşayan Çocukluklarda İnsüline Bağımlı Diabetes Mellitusun Epidemiyolojik Özellikleri. Türk Pediatri Arşivi 2003; 38: 216-22.