Türkiye’de Ebelerin Yapmış Oldukları Kanıta Dayalı Uygulamalar: Sistematik Derleme

Amacımız Türkiye’de prenatal, doğum ve postnatal dönemde ebelerin yaptıkları kanıta dayalı uygulamaları sistematik bir şekilde inceleyerek ebelerin kanıta dayalı uygulamalar konusundaki araştırma sonuçlarını ortaya koymaktır. Sistematik incelemenin evrenini “Google Akademik” veri tabanında “ebelikte kanıta dayalı uygulamalar” anahtar kelimeleriyle taranmış ve 2000–2015 tarihlerinde yayınlanmış, patentler ve alıntılar çıkartıldıktan sonra toplam 493 makale oluşturdu. Bu makalelerden; araştırma kriterlerine uyan ve Türkiye’de, prenatal, doğum ve postnatal dönemde ebelerin yaptıkları üç kanıta dayalı araştırma, incelemenin örneklemini oluşturdu. Gökduman ve arkadaşı (2010), annelerin doğumdan sonra ilk altı ayda anne sütünü arttırmaya yönelik bitkisel çay kullanma konusunda dörtte birinin eğitim aldığını ve bitkisel çay kullananların %57’si kullandıkları çayın süt miktarını artırdığını belirtmiştir. Gökduman ve arkadaşı (2013), 0-6 aylık bebeği olan annelerin, anne sütünü artırmaya yönelik geleneksel uygulamaları yapanların %52,1 eğitim almış ve %47,9’unun geleneksel uygulamaları yaptığı saptanmış. Bilgin ve arkadaşı (2016), postpartum dönemde uterus masajı uygulananların postpartum ağrı şiddetini daha az algıladığını belirtmiştir.Gebe, yenidoğan ve anne için çok hassas olan bu dönemlerde bakım verici rolünde olan ebelerin kanıta dayalı yaptıkları araştırmalar sayı olarak yetersiz bulunmasına rağmen, incelenen araştırmalarda kanıta dayalı uygulamaların yenidoğan ve anne bakımına olumlu etkisinin olduğu saptandı.

Anahtar Kelimeler:

Kanıta dayalı uygulamalar, Prenatal, Doğum, postnatal

Evidence-based Practices Performed by Midwives in Turkey: Systematic Review

Keywords:

Evidence-Based Practices, Prenatal, Birth, Postnatal,

PDF

___

1 ) Çopur EÖ. Hemşirelikte kanıta dayalı uygulamalara genel bakış. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 2015;1(2): 51-55.
2 ) Yurtsever S, Altıok M. Kanıta dayalı uygulamalar ve hemşirelik. FÜ Sağlık Bil. Dergisi, 2006; 20(2): 159-166.
3) Serçekuş P, İsbir GG. Aktif doğum yaklaşımının kanıta dayalı uygulamalar ile incelenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni [TAF Preventive Medicine Bulletin], 2012; 11(1): 91-102.
4 ) Bayram Onat G. Kanıta dayalı uygulamalar doğrultusunda alternatif bir doğum yöntemi: Evde doğum. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2009; 2(3): 99-104.
5 ) Coşar F, Demirci N. Lamaze felsefesine dayalı doğuma hazırlık eğitiminin doğum algısı ve doğuma uyum sürecine etkisi. SDÜ Sağlık Enstitüsü Dergisi, 2012; 3(1): 18-30.
6) Er Güneri S. Postpartum erken dönem kanıta dayalı uygulamalar. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2015; 4(3): 482-496.
7) Gökduman M, Akdolun Balkaya N. Anne sütünü artırmaya yönelik bitkisel çay kullanımı ve etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 2010; 3(4): 187-194.http://acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/12345/4570/187-194_pdf.pdf?sequence=1&isAllowed=y, 28.03.2016.
8) Gökduman M, Akdolun Balkaya N. 0-6 Aylık bebeği olan annelerin anne sütünü artırmaya yönelik geleneksel uygulamalar. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2013; 14(1): 31-41.
9) Bilgin Z, Kömürcü N. Uterus masajlarının kadınların postpartum ağrı şiddetini algılamasındaki etkisi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 2016; 47(1).
10) Tanrıverdi S, Köroğlu Ö, Kültürsay N, Egemen A. Annelerin anne sütünü arttıran faktörlere ilişkin görüş ve yaklaşımları. The Journal of Pediatric Research, 2014; 1(2): 84-86.
11) Erkaya R, Gürsoy AA, Güler H. Annelerin anne sütünü artırmaya yönelik aldıkları besinler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi [Gümüşhane University Journal of Health Sciences], 2015; 4(3): 373-387.
12) Temizsoy E, Karakoç Tarı A, Gürsoy T, Ovalı F. Prematüre bebek annelerinde galaktogog ve uyku düzenleyici etkili bitki çaylarının anne sütünü arttırmaya etkisi. Yeni Tıp Dergisi, 2010; 27: 29-32.
13) Peker Güler P. Polikliniğimize başvuran 6ay- 12ay arası çocukların annelerinin; anne sütü ile beslenme ve emzirme konusunda bilgi düzeyinin ve uygulamalarının değerlendirilmesi. TC Sağlık Bakanlığı Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Koordinatörü ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanlık Tezi. İstanbul: 2009.
14) Taşçı E, Sevil Ü. Doğum ağrısına yönelik farmakolojik olmayan yaklaşımlar. Genel Tıp Dergisi, 2007; 17(3): 181-186.
15) Mamuk R, Davas Nİ. Doğum ağrısının kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik gevşeme ve tensel uyarılma yöntemleri. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni [Medical Bulletin of Şişli Etfal Hospital], 2010; 44(3): 137-144.