Esma Sülü UĞURLU, Zümrüt BAŞBAKKAL, Hatice DAYILAR, Vasviye ÇOBAN, Zeynep ADA

Ödemişte Bulunan Annelerin Bebek Bakımında Uyguladıkları Geleneksel Yöntemlerin İncelenmesi

Bu çalışma, İzmir'in Ödemiş İlçesinde 0-12 aylık bebeği olan annelerin bebek bakımında uyguladıkları geleneksel yöntemleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı tipte olan çalışmaya 150 anne alınmıştır. Annelerin %32,7'sinin 21-25 yaş grubunda, %60,7'sinin ilköğretim mezunu, %83,3'ünün ev hanımı olduğu belirlenmiştir. Annelerin %60'ının bebeğini kundakladığı, %67,3'ünün tuzladığı, %65,3'ünün bebeğini göbeği düştükten sonra banyo yaptırdığı, %32,2'sinin sarılık durumunda bebeğine sarı tülbent bağladığı, %28'inin bebeği ateşlenince sırtına sirke sürdüğü, %16'sının bebeği öksürünce gaz yağlı gazeteyi sırtına sardığı, %18,6'sının bebeğinin karın ağrısı veya gaz durumunda karnına sirkeli lahana sardığı, %28,2'sinin pişik durumunda zeytinyağı sürdüğü, %50'sinin pamukçuk durumunda bebeğinin ağzına soda sürdüğü, %54'ünün bebeği ağladığında emzirdiği, %19,3'ünün dua ettiği, %86'sının nazara inandığı, %46,4'ünün nazarlık taktığı saptanmıştır. Araştırma sonucunda, annelerin yaşlarının küçük olması ve eğitim durumlarının düşük olması nedeniyle geleneksel uygulamalara çok sık başvurdukları saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Bebek Bakımı, Geleneksel Uygulamalar, 0-1 Yaş

Examınatıon Of The Traditional Practicies About Child Care Of The Mothers In Odemis

This study was conducted to determine the traditional practices applied about infant care of mothers with 0-12 months infant in Izmir/Odemis district. This descriptive study included 150 mothers. It was determined that 32.7% of mothers were 21-25 ages, 60.7% of them were graduated from primary school, 83.3% of them were housewife. It was determined that 60.0% of mothers swaddled to the infant, 67.3% of them salted to the infant, 65.3% of mothers were a bath to the infant after the umbilical cord had dopped, 32.2% of them covered to yellow headscarf in case of infant was joundice, 28.0% of them applied to vinegar on the infant back when infant was fever, 16.0 % of them put the gas oil newspaper on the infant back when infant was cough, 18.6% of them put the vinegared cabbage on the abdomen when infant was abdominal pain and gas, 28.2% of them spreaded olive oil when infant was diaper rash, 50.0 % of them spreaded soda with infant's mouth when infant was thrush in mounth, 54.0 % of them breastfeeded and 19.3% of them prayed when infant was crying, 86.0 % of mothers believed to evil eye, 46.4% of them attached amulet. It was result of the research, mothers were often applied of traditional practices because of mothers were young and educational level low.

Keywords:

Baby Care, Traditional Practice, 0-1 Age,

PDF

___

Accorsi S., Fabrani M., Ferrarese N, Iriso R., Lukwiya M., Declich S. The Burden of Traditional Practices, Ebino and Tea- tea, On Chıld Health in Northein Uganda, Social Science&Medicine, 2003, 57, 2183-2191 Geçkil E.,ġahin T.,Ege E. Tarditional Postpartum Practices of Women and İnfants and Factors İnfluencing Such Practices in South Eastern Turkey, Midwifery, 2007, 1-10 Işık M.T., Akçınar M., Kadıoğlu S. Mersin İlinde Gebelik, Doğum ve Loğusalık Dönemlerinde Anneye ve Yenidoğana Yönelik Geleneksel Uygulamalar, Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi, 2010, 7 (1), 63-84. Biltekin Ö., Boran Ö., Denkli M., Yalçınkaya S. Naldöken Sağlık Ocağı Bölgesinde 0-11 Aylık Bebeği Olan Annelerin Doğum Öncesi Dönem ve Bebek Bakımında Geleneksel Uygulamaları, Sted, 2004, 13 (5), 166-168 Cora Bramble C., Tielman F., Wright J. Traditional Practice, “Folk Remedies” and Western Biomedical Model; Bridging The Divide, 2006, 102-108 Dinç S. ġanlıurfa Merkezde Bulunan 4 Numaralı Sağlık Ocağına Kayıtlı 0-1 Yaşında Çocuğa Sahip Olan Annelerin Çocuklarının Bakımında Uyguladıkları Geleneksel Uygulamalar, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2005, 1 (2), 53-63 Yurdakul, M. Vural, G. Geleneksel Yöntem Kullanma Nedenleri ve Hemşirenin Aile Planlanması Hizmetlerinde Etkinliği, Sağlık ve Toplum Dergisi, 2001, 11 (1), 42-48
Kahriman İ. Trabzon İl Merkezinde 6-12 Aylık Çocuğu Olan Annelerin Bebek Bakımına İlişkin Geleneksel Uygulamaları, Halk Sağlığı Anabilim dalı Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2007, Trabzon Yıldız A., Baran E., Akdur R., Ocaktan E., Kanyılmaz O. Bir Sağlık Ocağı Bölgesinde 0-11 Aylık Bebekleri Olan Annelerin Emzirme Durumları ve Etkileyen Faktörler, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 2008, 61 (2), 61-67. Çalışkan Z., Bayat M. Annelerin Bebek Bakımı Uygulamaları ve Etkileyen Faktörler: Bir Kapadokya Örneği, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2011,14 (2), 23-30 Gölbaşı Z., Koç G. Kadınların Postpartum İlk 6 Aylık Süredeki Emzirme Davranışları ve Prenatal Dönemdeki Emzirme Tutumunun Emzirme Davranışları Üzerindeki Etkisi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 2008, 15 (1), 16-31 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması-TNSA 2008 Sonuçları. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/TNSA2008-AnaRapor.pdf (Erişim: 29.09.2011) Çetinkaya A., Özmen A., Cambaz S. Manisa’da Çocuğu Olan 15-49 Yaş Kadınların Doğum Sonu Dönemde Yeni doğan Sağlığı İle İlgili Geleneksel Uygulamaları, C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2008, 12 (2), 39-46 Bölükbaş N., Erbil N., Altunbaş H., Arslan Z. 0-12 Aylık Bebeği Olan Annelerin Çocuk Bakımında Başvurdukları Geleneksel Uygulamalar, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 2009, 6 (1), 164-176 Eğri G, Gölbaşı Z. 15-49 Yaş Grubu Evli Kadınların Doğum Sonu Dönemde Bebek Bakımına Yönelik Geleneksel Uygulamaları, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni; 2007, 6 (5), 313-320 Özyazıcıoğlu N., Polat S. 12 Aylık Çocuğu Olan Annelerin Bazı Sağlık Sorunlarında Başvurdukları Geleneksel Uygulamalar, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2004, 7 (2), 30-38. Perk Y. Yenidoğan Yoğun Bakım Enfeksiyonları; Korunma ve Kontrol, İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Hastane Enfeksiyonları: Korunma ve Kontrol Sempozyum Dizisi, 2008, 60, 137-141. Gölbaşı Z, Eğri G. Doğum Sonu Dönemde Annenin Bakımına Yönelik Yapılan Geleneksel Uygulamalar, Cumhuriyet Tıp Dergisi, 2010, 32, 276-282
Çiftçi E.K. 1-3 Aylık Bebeklerde Gaz Sancısı, Etkileyen Faktörler ve Annelerin Bu Konudaki Uygulamaları, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği AD Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2005,Erzurum Eğri G. Tokat İli Bir Sağlık Ocağı Bölgesindeki 15-49 Yaş Grubu Evli Kadınların Doğum Sonu Dönemde Anne ve Bebek Bakımına Yönelik Geleneksel Uygulamaları, Hemşirelik Programı Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2006, Sivas. Çalışkan Z., Bayat M. Annelerin Bebek Bakımı Uygulamaları ve Etkileyen Faktörler: Bir Kapadokya Örneği, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2011, 14 (2), 23-30 Gözen D., Çağlar S., Doğan Z. 0-24 Ay Arası Bebeği Olan Annelerin Pişiği Önleme ve Bakımına Yönelik Uygulamaları, İ.Ü.Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 2011, 19 (1), 17-22