KUMAR BAĞIMLILIĞINA YÖNELİK KAMU SPOTLARININ JAKOBSON’UN İLETİŞİM İŞLEVLERİ BAĞLAMINDA ANALİZİ

Kumar bağımlılığı, bireyin zamanının önemli bir bölümünü kumar oynamaya harcaması ya da kumar oynamaya ayırdığı zamanın kontrolünden çıkması sonucunda meydana gelebilen bir durumdur. Bu bağımlılık, bireyin ekonomisine zarar verebilmekte bunun yanında çevresiyle olan ilişkilerini de olumsuz yönde etkileyerek, bireyin bulunduğu toplumdan dışlanmasına giden sürece yol açabilmektedir. Kumar bağımlılığının önlenmesine yönelik, tıpkı alkol, sigara ve uyuşturucu bağımlılarında olduğu gibi tedavi uygulanabilmektedir. Bunun dışında çeşitli kuruluşlar tarafından kumar bağımlılığının yol açtığı olumsuz etkiyi yansıtan kamu spotları hazırlanmaktadır. Bu kamu spotlarındaki görsel ve yazılı göstergeler üzerinden kamuoyunda kumar bağımlılığına yönelik farkındalık oluşturulmasına çalışılmaktadır. Çalışmada kumar bağımlılığına yönelik hazırlanan kamu spotlarındaki temel mesajların ortaya konulması ve kamu spotlarında hangi göstergelerden yararlanıldığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla konuya ilişki kamu spotlarındaki göstergeler, Roman Jakobson’un İletişim İşlevleri üzerinden kapsamlı bir şekilde analiz edilmiştir. Çalışmada incelenen kamu spotlarında mesaj stratejisi açısından genel olarak kumar bağımlısı bireylerin ailelerinin yaşadığı olumsuzluğun ön plana çıkarıldığı bulgusuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda çalışmada kumar bağımlısı bireylerin aileleri üzerinden hüzün çekiciliği tekniği kullanılarak, kumar bağımlılığının önüne geçilmesine çalışıldığı sonucuna ulaşılmıştır.

THE ANALYSIS OF PUBLIC SERVICE ANNOUNCEMENTS FOR GAMBLING ADDICTION IN THE CONTEXT OF JAKOBSON'S COMMUNICATION FUNCTIONS

Gambling addiction is a situation that can occur as a result of the individual spending a significant part of his/her time on gambling or when the time he/she spends on gambling gets out of control. This dependence can harm the economy of the individual, as well as negatively affect the relations with the environment, leading to the process of exclusion of the individual from the society. Treatment can be applied to prevent gambling addiction, just like alcohol, cigarette and drug addicts. Apart from this, public service announcements reflecting the negative effects of gambling addiction are prepared by various organizations. It is sought to make to raise awareness of gambling addiction in the public opinion through the visual and written indicators in these public service announcements. In the study, it was aimed to reveal the main messages in public service announcements prepared for gambling addiction and to determine which indicators were used in public service announcements. For this purpose, the indicators in the public service announcements related to the subject were extensively analyzed through Roman Jakobson's Communication Functions. In the public service announcements examined in the study, it was found that the negativity experienced by the families of gambling addicts was brought to the fore in terms of message strategy. In this context, it was concluded that gambling addiction was sought to be prevented by using the sadness attraction technique over the families of gambling addicted individuals in the study.

___

  • ADEEVEE (2023). Kumar Konulu Çalışmalar, https://www.adeevee.com/search/?keyword=gambling, Erişim Tarihi: 22.12.2022.
  • ALTINTAŞ, Merih, TUNÇ, Emine Burcu, DİNÇER, Duygu, ÖZDENLER, Merve, HUNCA OLCAY, Ayşe Nazlı ve BARIN, Can (2022). Kumar Bozukluğu Tanısı Olan Hastalarda Problemli Kumar Oynama Şiddet Endeksi Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 23 (4), s.492-501.
  • ALTUNTAŞ, Yaprak, ÇELİKAY SÖYLER, Hande ve KULA, Hilal (2023). Kumar Bağımlılarıyla Sağlıklı Kontrollerin Bilişsel Çarpıtmaları, Psikopatolojileri ve Aile İlişkilerinin Karşılaştırılması. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 6 (1), s.68-84.
  • ASLAN, Emre Ş. ve DEMİREL, Çağatay (2017). Tüketim Toplumunda Mesajın İnşası ve Bilinçdışı Koşullandırma: Global Tekstil Markalarının Reklamları Üzerine Göstergebilimsel Bir Analiz. International Peer-Reviewed Journal of Communication and Humanities Research, (16), s.234-264.
  • BAYTİMUR, Tuğba ve DARI, Abdülhakim Bahadır (2022). Roman Jakobson’un İletişim İşlevleri Bağlamında Obezite Karşıtı Reklam Kampanyaları. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (2), s.500-519.
  • BINDE, Per (2014). Gambling in Sweden: the cultural and socio‐political context. Addiction, 109 (2), s.193-198.
  • BROWN, R. Iain F. (1987). Classical and operant paradigms in the management of gambling addictions. Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 15 (2), s.111-122.
  • BURAN, Ayşe (2021). Kumar oynama bozukluğunda bilişsel davranışçı terapinin etkinliği üzerine sistematik bir derleme. Bağımlılık Dergisi, 22 (2), s.180-186.
  • CALADO, Filipa ve GRIFFITHS, Mark D. (2016). Problem gambling worldwide: An update and systematic review of empirical research (2000–2015). Journal of Behavioral Addictions, 5 (4), s.592-613.
  • CHOI, Seoyeon, LEE, Mihyoung, LEE, Eunjin, PARK, Sihyun ve KIM, Heekyung (2021). A gambling addiction process in adults who experienced domestic violence in childhood. Journal of Korean Academy of Psychiatric and Mental Health Nursing, 30 (2), s.168-179.