Türkiye’de Mahreç İşaretli Ürünlere İlişkin Akademik Yayınların İncelenmesi

Günümüzde bilinçli tüketicilerin artmasıyla, sağlıklı ve yerel gıdaya olan ilgi ve bu ürünlerin tüketimi de artmaktadır. Bu gelişmeyle birlikte gıda kategorisindeki mahreç işaretli ürünlerin de gün geçtikçe arttığı bilinmektedir. Gündemde olan konuların bilimsel temellere dayandırılması, konunun sürdürülebilirliği açısından önemli olduğu için akademik yayınlarla desteklenmesi önem arz etmektedir. Bu noktadan hareketle araştırmanın amacı son yıllarda Türkiye’de hem önemi hem de sayısı her geçen gün artan mahreç işaretli ürünlerin akademik çalışmalar tarafından ne ölçüde dikkate alındığının ortaya konması olarak belirlenmiştir. Araştırma, akademik çalışmaların hangi yönde ilerlediğinin belirlenmesi ve spesifik sınırlar içerisinde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin tespit edilmesi açısından önemlidir. Araştırmada veri toplamada ikincil verilerden yararlanılmış ve doküman analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda gıda kategorisinde Türk Patent Enstitüsü’nde 174 mahreç işaretli ürün olduğu ve bu ürünlerden 33 tanesi hakkında 59 akademik yayın yapıldığı tespit edilmiştir. Bu bulgulardan yola çıkılarak hakkında en çok çalışma yapılan ürünlerin Erzurum Civil Peyniri ve Maraş Tarhanası olduğu gözlemlenmiştir.

Exploring Academic Publications Related to the “Mahreç” Indication in Turkey

Recently, with the increase in the level of consciousness of consumers, the interest in healthy and regional dishes is increasing. In addition, the consumption of these products is increasing. With this progress, it is known that the protected geographic indication products that are in food category increase day by day. It is important that the subjects on the agenda are based on scientific basis in terms of continuity of the subjects. Therefore it is significant to be supported by academic literature. The point of this research is protected geographic indication products that's significance and amount increases each passing day in Turkey in recent years in addition another point is how much that products are considered by academic studies. Research is important to determine the direction which academic studies are conducted and to detect whether this is conducted within specific limits. secondary datas were used in data collection in research and documents were analyzed. As a result of research, it was determined that there were 174 protected geographic indication products and also it was detected that 59 academic publications were made about 33 products. Finally, it was observed that the products which there are lots of researches were done about on are Erzurum Civil Peyniri and Maraş Tarhana.

___

  • Acar, Y. (2018). Türkiye’deki Coğrafi İşaretli Ürünlerin Destinasyon Markalaması Kapsamında Değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 163, 177.
  • Albayrak, M., & Gunes, E. (2010). Traditional foods: Interaction between local and global foods in Turkey. African Journal of Business Management, 4(4), 555-561.
  • Balcı, A. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma (11. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Çalışkan, V., & Koç, H. (2012). Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin Dağılış Özelliklerinin ve Coğrafi İşaret Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 17(28), 193-214.
  • Escudero, S. (2001), “International Protection of Geographical Indications and Developing Countries, Trade-Related Agenda Development and Equity (T.R.A.D.E.)” Working Paper Nr.:10, South Centre, Geneva.
  • Gökovalı, U. (2007). Coğrafi işaretler ve ekonomik etkileri: Türkiye örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 141-160.
  • Gündoğdu, G.(2006). Türk Hukukunda Coğrafi İşaret Kavramı ve Korunması. Yıldız Teknik Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü Ticaret Hukuku Anabilim Dalı. Beta Yayınları.
  • Güngör, E. G. (2017) Paris Sözleşmesi kapsamında tanınmış markaların Sınai Mülkiyet Kanunu’na göre korunması. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 293-310.
  • Kan, M., & Gülçubuk, B. (2008). Kırsal ekonominin canlanmasında ve yerel sahiplenmede coğrafi işaretler. UÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 57-66.
  • Kızıltepe, H. (2005). Türk Coğrafi İşaretler Mevzuatı, AB Mevzuatı İle Mukayesesi ve Bazı Önemli Ülkelerdeki Coğrafi İşaret Mevzuatı. Basılmamış Uzmanlık Tezi, Türk Patent Enstitüsü, Ankara.
  • Oraman, Y. (2015). Türkiye’de coğrafi işaretli ürünler, Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü , Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler -Dergisi, 76-85.
  • Soysal, M. İ., Elmacı, C., Doğru, Ü. (2010), “Organik Hayvansal Üretim ve Yerel Evcil Çiftlik Hayvan Irklarımızın Sürdürülebilir Korunma Sürecinde Coğrafi İşaretleme Kavramı”, Türkiye I. Organik Hayvancılık Kongresi, Gümüşhane, 1-16.
  • Şentürk, B. (2011). Coğrafi İşaretlerin Ekonomik Etkileri: Mikro ve Makro Açıdan Bir Değerlendirme. Muğla Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Özkaya, F., Sünnetçioğlu, S., & Can, A. (2013). Sürdürülebilir gastronomi turizmi hareketliliğinde coğrafi işaretlemenin rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(1), 13-20.
  • Patent, T., & Kurumu, M. (2017). Coğrafi İşaretler ve Geleneksel Ürün Adları. Ankara: Türk Patent ve Marka Kurumu.
  • Suratno, B. (2004). Protection of Geographical Indications. IP Management Review, No. 2, p. 87 – 93
  • Şahin, G. (2013). Coğrafi işaretlerin önemi ve vize (Kırklareli)’nin coğrafi işaretleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 23-37.
  • Tanrıkulu, M. (2007). Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin Tespiti ve Tescil Edilmesinin Önemi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 1(2), 173-184.
  • Tepe, S. (2008). Coğrafi işaretlerin Ekonomik Etkileri. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi) Türk Patent Enstitütüsü. Markalar Dairesi Başkanlığı, Ankara.
  • TPE (2004). Sınai Mülkiyet ile ilgili uluslararası anlaşmalar ve Türkiye’nin bu anlaşmalarla ilgili durumu. TPE. Ankara.
  • TÜSİAD (Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği) (2015). Fikri Mülkiyet Hakları alanında gündemdeki konular: iş dünyası için yol haritası. İstanbul
  • http://www.mfa.gov.tr/dunya-fikri-mulkiyet-orgutu.tr.mfa Erişim Tarihi (13.12.18)
  • http://www.tesk.org.tr/tr/calisma/sinai/cografi.html Erişim Tarihi (13.12.18)
  • http://www.telifhaklari.gov.tr/Dunya-Fikri-Mulkiyet-Orgutu-WIPOOMPI Erişim Tarihi (14.12.2018)
  • http://www.telifhaklari.gov.tr/Ticaretle-Baglantili-Fikri-Mulkiyet-Anlasmasi-TRIPS Erişim Tarihi (14.12.2018)
  • http://www.mfa.gov.tr/dunya-ticaret-orgutu-__dto_.tr.mfa Erişim tarihi (15.12.18
  • http://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/geographicalRegisteredList/ Erişim Tarihi (15.12.2018)
  • https://kkp.tarim.gov.tr/UKKS%20(2014-2020).pdf Erişim Tarihi (20.12.2018)