Peyzaj mimarlığı ve sanat arasındaki etkileşimde resimden peyzaj tasarımına dönüşüm: Roberto Burle Marx’ın tasarımları

Mimarlık ve sanat disiplinlerinin, çalışmalarının oluşum aşamasında kullandıkları ortak dil tasarımdır. Bu nedenle tasarım, mimarlık ve sanat disiplinleri arasında bir köprü konumundadır. Tasarımın özünde olan yaratıcılık ise disiplinler arası bilgi gerektirmektedir. Peyzaj mimarlığının kendine özgü karakteri, peyzaj mimarlarının hem fen bilimleri, sosyal bilimler ve mühendislik disiplinlerinden geniş bir bilgi birikimine hem de sanatsal yaratıcılığa sahip olmalarını gerektirmektedir. Peyzaj mimarlığının temelleri ve işleyişinin sanatla paralel olarak geliştiği ve bu gelişim sürecinde resmin, peyzaj tasarımını en fazla etkileyen sanat disiplini olduğu söylenebilir. Tasarım, mimarlık ve sanat disiplinlerinde yaratıcı ifade biçiminin mekânda görünür hale gelmesini sağlamaktadır. Mekân ise mimarlık ve sanat disiplinlerinde yaratıcı düşüncenin somutlaşmış halidir. Bu bağlamda kentsel mekânlar, sanatın sergilenmesi için olanak sağlamaktadır. Kentsel yeşil alanlar hem sanatsal çalışmaların sergileme mekânıdır hem de bu mekânlarda sanatın peyzaj tasarımında forma dönüşmüş halini görmek mümkündür. Bu çalışmada; peyzaj tasarımı ile resim sanatı arasındaki etkileşim, peyzaj mimarı ve ressam Roberto Burle Marx’ın eserleri üzerinden incelenmiştir. Roberto Burle Marx’ın kübizm ve sürrealizmden etkilenerek yaptığı resimleri ile tasarımları arasındaki etkileşim temel tasarım ilkeleri ve elemanları açısından ortaya koyulmuştur.

The transformation from painting to landscape design in the interaction between landscape architecture and art: Roberto Burle Marx’s design

The common language employed by architecture and art disciplines during the formation of works is design. For this reason, design is a bridge between architecture and art disciplines. Creativity, which is at the core of design, necessitates interdisciplinary knowledge. The unique character of landscape architecture requires landscape architects to have a broad knowledge of natural sciences, social sciences and engineering disciplines, and artistic creativity. It can be argued that the foundations and functioning of landscape architecture develop in parallel with art, and painting has been the art discipline that has most influenced landscape design in this process ensuring that the creative expression form in the disciplines of design, architecture, and art becomes visible in the space. Space is the embodied form of creative thinking in architecture and art disciplines. In this context, urban spaces provide opportunities for the exhibition of art. Urban green spaces are the exhibition space of artistic works and it is possible to see the form of art in landscape design in such spaces. In the present study, the interaction between landscape design and painting was examined over the works of landscape architect and painter Roberto Burle Marx. The interaction between Roberto Burle Marx’s paintings, which were influenced by cubism and surrealism, and his designs were revealed in terms of basic design principles and elements.

___

  • Adams, W. H. (1991). Roberto Burle Marx: The unnatural art of the garden. New York, The Museum of Modern Art.
  • Akansel, Ö. D. (2012). Mimari tasarımda peyzaj temaları üzerine bir araştırma, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık ABD Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • Altıntaş, O. & Eliri, İ. (2012). Birey toplum ilişkisinde kent kültürü, kamusal alan ve onda şekillenen sanat olgusu. İdil, 1(5), 61-74.
  • Andretta, V. & el-Dahdah, F. (2022). Fluid landscapes and vehicular mobility Roberto Burle Marx and Rio De Janeiro, Landscape, 69, Retrieved from http://www.lajournal.in/69-6.asp.
  • Arcan, R. (2021, 7 Haziran). Rüya gibi bir deneyim: Olimpos Sergileri II: Peyzaj, Retrieved from https://www.mimarizm.com/haberler/gundem/ruya-gibi-bir-deneyim-olimpos-sergileri-ii-peyzaj_132530.
  • Architonic (2022). About Martha Schwartz Partners. Retrieved from https://www.architonic.com/en/microsite/martha-schwartz-partners/5204810.
  • Arnett, A. E. (2007). Finding the art part in landscape architecture: a look at painting influences of color in the garden. Master of Landscape Architecture, University of Georgia, Athens.
  • Aslan, D. (1997). Modern bahçe tasarımında bir öncü: Roberto Burle Marx (1909-1994). Arredamento, 6, 92-98.
  • Aydoğdu Ünlü, S. A. (2007). Cumhuriyet dönemi kentsel açık alanlarının sanat akımları açısından incelenmesi üzerine bir araştırma (İstanbul örneği), İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı ABD Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Balık, G. & Balık Lökçe, D. (2019). On the relationship of landscape, AM Journal, 19, 29-44.
  • Berrizbeitia, A. (2006). Review of Roberto Burle Marx in Caracas: Parque del Este, 1956-1961. Harvard Design Magazin, 24 (Spring/Summer), 1-3.
  • Boifava, B. (2020). Roberto Burle Marx’s Cidade Parque, Journal of Landscape Architecture, 15:3, 74-89.
  • Boynukalın, R. (2018). Çağdaş sanatta peyzaj imgesi bağlamında yeni anlatım olanakları. Çukurova Üniversitesi, II. Uluslararası Sanat Araştırmaları Sempozyumu, Adana.
  • Cankurtaran, D. (2016, 25 Kasım). Sanatta mekân olgusu. Retrieved from https://mimaritasarimsurecveetkilesimleri.wordpress.com/2016/11/25/sanatta-mekan-olgusu/.
  • Chan, K. (2016, July 25). The man who elevated landscape to art, Metropolis, Retrieved from https://metropolismag.com/viewpoints/burle-marx-man-who-elevated-landscape-art/.
  • Decortips. (2020). Burle Marx ve modern peyzaj mimarlığının doğuşu. Retrieved from https://decortips.com/tr/disi-alan/burle-marx-modern-peyzaj-mimarligi/.
  • Demirel, E. T. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Kısım 3. Araştırma Tasarımı. Konya: Eğitim Yayınevi.
  • Doherty, G. (Ed.). (2018). Roberto Burle Marx lectures: landscape as art and urbanism. Lars Müller Publishers.
  • Erbaş Gürler, E. (2012). Peyzaj tasarım kavramlarının disiplinlerarası etkileşimler çerçevesinde değerlendirilmesi. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı ABD Doktora Tezi, İstanbul.
  • Erbaş Gürler, E. (2013). Symbiotic dialogue between landscape and art in urban spaces, DAKAM (Eastern Mediterranean Academic Research Center) and MSFAU (Mimar Sinan Fine Arts University), Contemporary Art Conference Urban Life and Contemporary Arts CONTEMP ART'1.3, İstanbul.
  • Fidan, I. (2018, 26 Aralık). Garrett Eckbo ve geç gelen modernizm, Retrieved from https://m.arkitera.com/haber/30579/peyzaj-mimarliginda-modernizmin-oncusu--garett-eckbo.
  • Fidan, I. (2019, 27 Şubat). Martha Schwartz ve renklerin peyzajı. Retrieved from https://www.arkitera.com/haber/martha-schwartz-ve-renklerin-peyzaji.
  • Fidan, I. (2019a, 8 Ocak). Roberto Burle Marx ve tropikal modernizm. Retrieved from https://www.arkitera.com/haber/roberto-burle-marx-ve-tropikal-modernizm/.
  • Hamerman, C. (1995). Roberto Burle Marx: The Last Interview. The Journal of Decorative and Propaganda Arts, 21(Brazil Theme Issue), 156-179.
  • Head, J. (2010). Garrett Eckbo’s philosophy is clear at Holmby Hills estate. Retrieved from https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2010-oct-09-la-hm-garrett-eckbo-20101009-story.html.
  • Irwin, R. (1985). Being and circumstance: notes toward a conditional art. California, CT: Lapis Press.
  • Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Kayaalp, B. (2019). Sanat ve tasarım ilişkisi bağlamında resim sanatında mimari çözümlemeler. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Resim Ana Sanat Dalı, Sanatta Yeterlik Tezi, Erzurum.
  • Köse Doğan, R. (2016). Resim ve mekân arasındaki ilişki: İlham veren projeler. Online Journal of Art and Design, 4(2), 48-65.
  • Matlock, E. (2008). The search for appropriate form: the relationship between landscape architecture and art in three time periods. The University of Texas at Arlington the Degree of Master of Landscape Architecture, USA.
  • Merdim, E. (2019, 18 Eylül). Roberto Burle Marx’a adanmış en büyük sergi. Retrieved from https://www.arkitera.com/haber/roberto-burle-marxa-adanmis-en-buyuk-sergi/.
  • Montero, M. I. (2001). Roberto Burle Marx: the lyrical landscape. Los Angeles, CT: University of California Press.
  • Özsavaş Uluçay, N. (2017). Sanatın mekânı ve mekânın sanatı. İdil, 6(36), 2245-2257.
  • Özsavaş Uluçay, N. (2019). Sanat ve tasarımda mekân diyalogları: Gordon Matta-Clark. 29 Ekim Bilimsel Araştırmalar Sempozyumu, 29-30 Ekim, Ankara.
  • Pehlivan, B. (2021). “19. Yüzyıl Fransız resim sanatında manzara”. Sanat Dergisi, (37), 174-199.
  • Philippou, S. (2004). The Primitive as an instrument of subversion in twentieth-century Brazilian cultural practice, arq: Architectural Research Quarterly, 3-4, 285-98.
  • Philippou, S. (2011 May 27). Roberto Burle Marx: The marvellous art of landscape design. Retrieved from https://www.greekarchitects.gr/en/degrees/roberto-burle-marx-the-marvellous-art-of-landscape-design-id4198.
  • Seavitt, C. (2002). Roberto Burle Marx: The search for something of a lost paradise. Praxis, 4, 108-115.
  • Stepan, N. L. (2000). Tropical modernism: Designing the tropical landscape. Singapore Journal of Tropical Geography, 21(1), 76-91.
  • Şimşek, G. (2019). Garrett Eckbo’nun tasarım yaklaşımı: yerleşim planları üzerinden bir değerlendirme. Online Journal of Art and Design, 7(5), 73-94.
  • Taşdemir, D. (2011). Çağdaş peyzaj mimarlarının yaklaşımları çerçevesinde peyzaj mimarlığının gelişim süreci. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • Tiberio, N. (2022 June 5). Roberto Burle Marx: the artist of landscape design. Retrieved from https://www.dailyartmagazine.com/roberto-burle-marx/.
  • Treib, M. & Imbert, D. (1997). Garrett Eckbo: modern landscapes for living. Berkeley, CT: University of California Press, http://ark.cdlib.org/ark:/13030/ft6g50073x/.
  • Trkulja, T. & Aleksic, D. (2012). Relationship between landscape design and art in the work of Roberto Burle Marx, Prostor, 20(2), 368-379.
  • Valle, L. (2019). Roberto Burle Marx and the Synthesis of the Arts: Local, Global, Modern, in Brazilian Modern: The Living Art of Roberto Burle Marx (New York: The New York Botanical Garden, ed. Edward J. Sullivan, 104-115.
  • Yiğit, B. (2004). Yirminci yüzyıl modern tasarım akımlarının peyzaj tasarımına etkileri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • URL1. https://www.kemperartmuseum.wustl.edu/collection/explore/artwork/993.
  • URL2. https://www.artmajeur.com/en/ferdinandomaggiorano57/artworks/13775921/jean-arp-composition-1-handsigned.
  • URL3. https://pixels.com/featured/alexander-calder-fat-red-boomerang-dan-hill-galleries.html.
  • URL4. https://www.artsy.net/show/the-jewish-museum-roberto-burle-marx-brazilian-modernist?sort=partner_show_position.
GRID - Mimarlık Planlama ve Tasarım Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2017
  • Yayıncı: Çankaya Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Bağlantısal bir okuma yöntemine doğru: Bir mimari sözlüğün zamansallığı üzerine

Türkan Oya EKMEKCİ GERONYMAKİS, Ayşe ŞENTÜRER

Leh Göçünün Kültürel Sembolü: Czestochowa Meryem Ana ve Aziz August Czartoryski Kilisesi

Elif Fatma SALİHOĞLU, Oya ŞENYURT

Peyzaj mimarlığı ve sanat arasındaki etkileşimde resimden peyzaj tasarımına dönüşüm: Roberto Burle Marx’ın tasarımları

Filiz ÇELİK

Adana’nın Kentsel Ayrışma Monografisi: Endeks Temelli Bir Yaklaşım

Ela ATAÇ KAVURMACI, İnan Utku TÜRKMEN

Diyarbakır kent merkezinin aktif açık-yeşil alanlarının yeterliliğine yönelik bir değerlendirme

Hale DEMİR KAYAN, Arya BİÇEN

Tarihi bölgelere erişilebilirliğin engelli bireyler açısından değerlendirilmesi: Diyarbakır Suriçi bölgesi örneği

Türkan KEJANLI, Canan KOÇ, Muhammet Can ALKAN

Yapı cephelerinde oluşan bozulmaların/hasarların tespiti ve müdahale stratejileri için bir yöntem önerisi

Selin ÖZTÜRK, Nilay COŞGUN

Vernaküler mimarlık tarihyazımını sözlü tarih yöntemi ve yerel yapı ustaları üzerinden yeniden düşünmek

Gamze AKBAŞ, Fatma Gül ÖZTÜRK BÜKE

Alt ve orta gelir grubuna yönelik Türkiye toplu konut uygulamalarında karşılaşılan sorunlar üzerine bir inceleme

Betül HATİPOĞLU ŞAHİN, Ayşegül TERECİ

Bir kültürel miras yapısındaki güçlendirme uygulamalarının yapısal performans ve restorasyon ilkeleri bağlamında değerlendirilmesi

İlhan Okan YAZGAN