Sütçülük Artıklarının Elektrodializle Minerallerinden Arındırılarak Değerlendirilmesi

Sütçülük artıkları olarak adlandırılan yağsız süt, yayıkaltı ve peynir suyu, süt şekeri, protein, yağ, vitamin ve mineral maddeleri özellikle fizyolojik açıdan çok önemli olan kalsiyum ve fosforu içermektedir. Değerlendirildiğinde işletmeye ikinci bir gelir sağlayan sütçülük artıkları çevre kirlenmesi sorununu çözmede büyük yarar sağlamaktadır. Ekmek, bisküvi, eritme peyniri, salam, sosis, şeker ve pasta sanayiinde çocuk mamalarının hazırlanmasında, yem sanayiinde, eczacılıkta, fermantasyon teknolojisinde kullanılan artıklar ilk etapta mineral maddelerinden tamamen veya belirli oranlarda arındırılmaktadır. Bu amaç için elektrodializ yöntemi geliştirilmiş ve özellikle kolloidal çözeltilerin demineralizasyonunda başarı ile kullanılmıştır. Elektrodializ yöntemi, ultrafiltrasyon ve ters ozmos gibi konsantrasyon yöntemlerinin tamamlayıcısı olduğundan önemi daha da artmaktadır. Ülkemizde yıllık süt üretimimizin yaklaşık 3.6 milyon tonu tereyağı ve peynire işlendikten sonra elde edilen artıkların çok az bir kısmı basit şekilde değerlendirilmekte, geri kalanı ise dökülmektedir. Ülke ekonomisi, toplumun dengeli beslenmesi ve çevre kirlenmesi yönünden büyük önem taşıyan artıkların değerlendirilmesinde kullanılan bu yöntemler, teknolojik gelişmenin gereği olarak çok yakın bir gelecekte Türkiye’de de uygulanacaktır. Elektrodializ yönteminin ilkelerini, çalışma koşullarını, kullanım alanlarını ve yapılan araştırmaların sonuçlarını içeren bu derleme, yöntemin ülkemizde uygulanmasında ortaya çıkacak sorunları aşmada büyük yarar sağlayacağı düşüncesi ile hazırlanmıştır.   
Anahtar Kelimeler:

-

Utilization of Dairy By-products Following Purification of Minerals Through Electrodialysis (in Turkish)

Sütçülük artıkları olarak adlandırılan yağsız süt, yayıkaltı ve peynir suyu, süt şekeri, protein, yağ, vitamin ve mineral maddeleri özellikle fizyolojik açıdan çok önemli olan kalsiyum ve fosforu içermektedir. Değerlendirildiğinde işletmeye ikinci bir gelir sağlayan sütçülük artıkları çevre kirlenmesi sorununu çözmede büyük yarar sağlamaktadır. Ekmek, bisküvi, eritme peyniri, salam, sosis, şeker ve pasta sanayiinde çocuk mamalarının hazırlanmasında, yem sanayiinde, eczacılıkta, fermantasyon teknolojisinde kullanılan artıklar ilk etapta mineral maddelerinden tamamen veya belirli oranlarda arındırılmaktadır. Bu amaç için elektrodializ yöntemi geliştirilmiş ve özellikle kolloidal çözeltilerin demineralizasyonunda başarı ile kullanılmıştır. Elektrodializ yöntemi, ultrafiltrasyon ve ters ozmos gibi konsantrasyon yöntemlerinin tamamlayıcısı olduğundan önemi daha da artmaktadır. Ülkemizde yıllık süt üretimimizin yaklaşık 3.6 milyon tonu tereyağı ve peynire işlendikten sonra elde edilen artıkların çok az bir kısmı basit şekilde değerlendirilmekte, geri kalanı ise dökülmektedir. Ülke ekonomisi, toplumun dengeli beslenmesi ve çevre kirlenmesi yönünden büyük önem taşıyan artıkların değerlendirilmesinde kullanılan bu yöntemler, teknolojik gelişmenin gereği olarak çok yakın bir gelecekte Türkiye’de de uygulanacaktır. Elektrodializ yönteminin ilkelerini, çalışma koşullarını, kullanım alanlarını ve yapılan araştırmaların sonuçlarını içeren bu derleme, yöntemin ülkemizde uygulanmasında ortaya çıkacak sorunları aşmada büyük yarar sağlayacağı düşüncesi ile hazırlanmıştır.   
Keywords:

-,