Elazığ-Maden Bölgesi, Maden Çayı boyunca bakır için biyojeokimyasal anomalilerin incelenmesi
Maden' de bulunan bakır yatağı M.Ö. 2000 yıllarından beri işletilmektedir. Flotasyon atıkları, pasa, cüruf ve işletme sahasından çıkan metalce yüklü sular doğrudan Maden Çayı' na verilmekte ve dolayısıyla Maden Çayı vadisi boyunca yetişen bitkiler, metal açısından yüklü bu ortamda yetiştiklerinden; birçoğu yapılarında elementleri yüksek oranlarda biriktirmektedirler. Maden Çayı boyunca kirlenmenin olduğu ve kirlenmeden önceki bölgelerde, çalışma alanından uzak olan Malatya ve Kral Kızı barajından toplanan bitki (yaprak, dal, çiçek gibi organlarında), toprak ve su örneklerindeki bakır düzeyleri Alevli Atomik Absorpsiyon Spektrofotometresi ile analiz edilmiştir. Bitki/toprak arasındaki Cu düzeylerine ait ilişki istatiksel olarak incelendiğinde Salix acmophylla Boiss (r= 0.9322), Tamarix smyrnensis Bunge (r= 0.9307), Phragmites australis (cav) Trin. ex stuedel (r= 0.7197) türlerinin dalında Cu düzeyleri ile topraktaki element düzeyleri arasındaki ilişkinin önemli (P < 0.01) olduğu belirlenmiştir. Bu bitki türlerinin bakır için iyi bir indikatör bitkiler oldukları ve biyojeokimyasal prospeksiyonda başarılı bir şekilde kullanılabilecekleri sonucuna varılmıştır.
Investigation of biogeochemical anomalies for copper along the Maden Çayı valley, Maden-Elazığ
Copper deposits of Maden have been operated since 2000 B.C. The metal- bearing waters from flotation waste piles mine, slags, waste piles and mine are directly charged to Maden Çayı. Thus plants along Maden Çayı accumulate very high levels of elements (such as copper). Water, soil and plant samples (as leaves, stem and flower) were collected along Maden Çayı (before and after the discharge point) and at unpolluted area (Malatya and Kral Kızı dams). Copper content of samples were determined by Flame Atomic Absorption Spectrophotometer. Data for the statistical significance of plant/soil relationship for copper are summarised. The Salix acmophylla Boiss (r= 0.9322), Tamarix smyrnensis Bunge (r= 0.9307), Phragmites australis (cav) Trin. ex stuedel (r=0.7197), species for copper showed (in twigs) highly significant (P < 0.01) relationship. These plant species are apparently good indicators for the this element and could be successfully used for further biogeochemical prospecting.