Feyza DİNÇER, Kubilay UYSAL, Suveyla KANBUR, Sibel Yeşilot KÖSE, Niyazi AVŞAR, Muhittin GÖRMÜŞ, Zümra İÇ

Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) bentik foraminiferlerinde biyofabrik bulgular

İnceleme alanı, Dinar (Afyon) ilçesinin merkez ve çevresinde yer almaktadır. Dinar ve yakın çevresindeki stratigrafik istif; temelde Mesozoyik yaşlı birimlerle başlayıp, daha sonra Senozoyik yaşlı kırıntılı ve karbonatlı kayaçlarla devam etmektedir. Bu çalışma; kireçtaşı, kumlu-killi kireçtaşı litolojisine sahip olan Garipçe formasyonu içerisinde gerçekleştirilmiştir. Garipçe formasyonuna ait çökeller içerisindeki iri bentik foraminiferlerin biyofabrik dokularını ve ortamsal yorumlarını ortaya koymak için, Dinar ilçesi merkez ve çevresindeki üç stratigrafik kesit verileri ile arazi gözlemleri değerlendirilmiştir. Özellikle nummulit ve assilinid bireylerinin kayaç içerisindeki (1) konum,. (2) A, B istiflenme özellikleri, (3) zenginlik ve (4) baskınlık özellikleri dikkate alınmıştır. Sahadaki Eosen kay açları içerisinde (1) Nispeten yerinde oluşmuş topluluklar, (2) Yarı ötokton topluluklar, (3) Artık topluluklar ve (4) Allokton topluluklar olmak üzere dört topluluk belirlenmiştir. Sahadaki Eosen yaşlı jeolojik ünitelerin nummulit setleri ile ilgili farklı sığ denizel fasiyesleri biyofabrik verilerle tartışılmıştır.

Biofabric findings of the Eocene (Lutetian) benthic foraminifera of the Dinar (Afyon) region

The study area is located at the center of Dinar (Afyon) town and surrounding area. The stratigraphic sequence of Dinar and surrounding area has Mesozoic units at the base and Senozoic aged clastics and carbonate from bottom to top. The study is mainly realized in the Garipçe formation containing the lithology of limestone, sandy and clayey limestone. Three measured stratigraphic sections were taken from the center of Dinar town and surrounding area for the biofabric and paleoenvironmental interpretations of the larger benthic foraminifera in the sediments of the Garipçe formation. The fallowings have been taken into consideration for the interpratation of biofabric structures of individuals of nummulit and assilinid; (1) configuration, (2) A, B occurrences, (3) richness and (4) dominance. Based on the obtained data, four main biofabrics were identified from the Eocene sediments as (1) Relatively undisturbed assamblage, (2) para-autochthonous assemblage, (3) residual assemblage and (4) reworked assemblage. Various facieses of shallow water paleoenvironments related to nummulitic banks are under discussion based on the biofabric data.

___

Aigner, T., 1985. Biofabrics as dynamic indicators In: Nummulitic accumulations. Journal of Sedimentary Petrology, 55 (1), 131-134.
Aigner, T., 1986. Biofabrics as dynamic indicators In: Nummulitic accumulations. Discussion. Journal of Sedimentary Petrology, 56 (2), 317-320.
Blumental, M., 1947. Geologie der Taurusketten in, Hinterland von Seydişehir und Beyşehir. Maden Tetkik Arama Yayını, seri D, 2, p. 242.
Cosovic, V., Drobne, K., and Moro, A., 2004. Paleoenvironmental model for Eocene foraminiferal limestones of the Adriatic carbonate platform (Istrian Peninsula). Fades, 50, 61-75.
F utter er, E., 1982. Experiments on the distinction of wave and currents influenced shell accumulation, in Einsele, G., and Seilacher, A., Cyclic and Event Stratification: Berlin-Heidelberg-New York Springer-Verlag, p. 175-179.
Görmüş, M. ve Özkul, M., 1995. Gönen-Atabey (İsparta) ve Ağlasun (Burdur) arasındaki bölgenin stratigrafisi. Süleyman Demirel Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 1, 43-64.
Görmüş, M. ve Yeşilot-Köse S., 1999. Dinar-Isparta arasındaki Eosen bentik foraminifer ve Nummulit'lerin biyofabrik incelemesi. 11. Mühendislik Haftası, Bildiriler, 90-100, İsparta.
Görmüş, M., Avşar, N., Dinger, F., Uysal, K., Köse-Yeşilot, S., Kanbur, S., İç, Z., 2007. Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. H.Ü Yerbilimleri, 28(1), 1-13.
Gutnic, M., Monod, O., Poisson, A., and Dumont, J. F., 1979. Geologie des Taurides occidentales (Turquie). Memoires Societe Geologie de France, 137,112 pp.
Hallock, P. and Glenn, E., 1986. Larger foraminifera: A tool for paleoenvironmental analysis of Cenozoic carbonate depositional fades. Palaios, 1 (1), 55-64.
Hottinger, L., 1960. Recherches sur les Alveolines du Paleocene et de I' Eocene. Memoires Suisses de Paleontologie. 75176, 243,117.
Koçyiğit, A., 1982. İsparta Büklümü'nde (Batı Toroslar) Toros karbonat platformunun evrimi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 24,15-23.
Koçyiğit, A., 1984. Tectono-stratigraphic characterisrics of Hoy ran Lake region (İsparta Bend). In: O. Tekeli ve M. C. Göncüoğlu, (eds.)., Geology of the Taurus Belt. Proceedings. International Symposium, 53-68.
Parlar, Ş., Görmüş, M. ve Eren, Y., 2006. Çamardı (Niğde) çevresinde Paleosen-Eosen yaşlı kayaların stratigrafisi, iri bentik foraminifer sayısal verileri ve biyofabriği. İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yerbilimleri Dergisi, 19 (1), 1-25.
Romero, J., Esmeralda, C., and Rosell, J., 2002. A model for the palaeoenvironmental distribution of larger foraminifera based on late Middle Eocene deposits on the margin of the South Pyrenean basin (NE Spain). Palaeoceography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 179, 43-56.
Ross, C. A.,1972. Biology and ecology of Marginopora vertebralis (Foraminiferida), Great Barrier Reef: Journal of Protozoology, 19,181-192.
Yalçınkaya, S., Ergin, A., Afşar, Ö. P. ve Taner, K., 1986. Batı Torosların jeolojisi. İsparta projesi raporu, Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü Raporu (yayımlanmamış).
Yeşilot-Köse, S., 2000. Dinar İsparta arasındaki Eosen bentik foraminiferlerinin sistematik ve biyofabrik incelemesi. Süleyman D emir el Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış).