Neojen yaşlı göl ve nehir fasiyesinden oluşan Çaybağı sedimanter baseninde dört tip kesitten alınan örneklerde gözlenen neoformasyon minerallerinin dağılımı ve oluşumları araştırılmıştır. Optik mikroskop ve taramalı elektron mikroskop (SEM) yapılarak havzanın kil mineralleri ağırlıklı olarak incelenmiş ve oluşumlarının fızikokimyasal koşulları irdelenmiştir. Havzada çokluk sırasına göre kalsit, dolomit, Opal CT-A, kuvars, aragonit, jips, kristobalit, anhidrit; killerden smektit, klorit, S-C (korensit) ve illit mineralleri saptanmıştır. Bu minerallerin oluşumunu sağlayan Si, Al, K, Na volkanojenik kökenli, Ca ve Mg ise genellikle taşınma ile oluşmuş detritik kaynaklı katyonlardır. Havzanın kenar kesimlerinin göl ve nehir ortamında kalsit, kil mineralleri, feldispat ve kuvarsa yüksek oranda rastlanmasına karşın havza merkezine doğru dolomit, aragonit, opal A ve CT, kristobalit, jips ve anhidrit miktarının arttığı saptanmıştır. Bu mineralojik zonlanmanın nedeni ortam kimyasındaki değişimlerdir. Havza kenarında detritik ağırlıklı kalsit, kil, feldispat, kuvars mevcutken merkeze doğru alkalinite ve pH artışından dolayı aragonit ve sülfat mineralleri oluşmuştur. Kil mineralleri türlerinde değişim görülmemekle birlikte smektit havzanın merkezine doğru artış göstermektedir. Bu artış da kimyasal çökelimden kaynaklanmaktadır. Sonuçta smektitin detritik ve kimyasal çökelim ile oluştuğu ve diğer kil minerallerinin detritik oluşum ağırlıklı olduğu söylenebilir.

The origin and distrubution of neoformation minerals of the samples collected from 4 type sections in the Neogene Çaybağı sedimentary basin which comprises lacustrine and fluvial fades were studied. Mineralogy, especially clay minerals, of the basin were investigated using methods such as optical microscopy, SEM and XRD together with the physicochemical conditions during the formation. Minerals of the basin are in decreasing order; calcite, dolomite, clay minerals, Opal CT-A, quartz, aragonite, cristobalite, anhydrite, smectite, chlorite, S-C(corencite) and illite. The conditions of these minerals depends on Si, Al, K and Na of volcanogenic and Ca and Mg of detritial origin. The margins of the basin lacustrine and fluvial fades are rich in calcite, clay minerals, quartz and feldspars are opal-A and CT, cristobalite, gypsium and anhidrite incrise. This zonation is the consequence of geochemical variations. All the margins detritics of calcite, clay, feldspar and quartz, are present. Towards central parts of basin alkalinity and pH increase caused formation of aragonite and sulphate minerals. Clay mineral types do not change in different parts of the basin. However smectite amount increases towards inner parts. This is probably due to origins of the clay minerals as chemically formed smectite increased in comparision with detritic smectite and other clay minerals.