Kemal ZORLU, Hayati KOÇ, Erol ÖZER, Abdullah ALTUNCU

Anamur (Mersin) kuzeydoğusunun tektono-stratigrafik özellikleri

Orta Toroslar'ın güney kesiminde, Anamur-Bozyazı (Mersin) arasında, stratigrafi, tektonizma ve metamorfizma özellikleri açısından farklı özellikler sunan, birbirleriyle tektonik ilişkili birlikler yer almaktadır. Bu birlikler Alanya tektonik birliği ve Bozyazı napı olarak tanımlanmıştır. Alanya tektonik birliğinin en alt birimini, Permiyen ve öncesi yaşlı metamorfik kayaçlardan ibaret Bağlıca formasyonu oluşturur. Bu birimi uyumlu olarak tamamı kristalize kireçtaşlarından oluşan Üst Permiyen yaşlı Pınarlık formasyonu örter. Metamorfik birimler açısal uyumsuzlukla Üst Kretase yaşlı tümüyle çört yumrulu kireçtaşlarından oluşan Akçaldağ formasyonu tarafından üzerlenir. Bu birim de Üst Paleosen-Eosen yaşlı meta kırıntılılar ve kristalize kireçtaşları ile temsil edilen Anamur formasyonu tarafından açısal uyumsuzlukla örtülmektedir. Alanya tektonik birliği üzerinde bindirmeli tektonik dokanakla yeralan Bozyazı napı, Üst Devoniyen yaşlı, kırıntılı ve karbonat ardışımlı Gölboğazı formasyonu ile başlamaktadır. Kuvars kumtaşı arakatkılı, bol foraminiferli, Mizzia'lı kireçtaşlarından oluşan Üst Permiyen yaşlı Dumlugöze formasyonu alttaki birimi açısal uyumsuzlukla üzerlemektedir. Kırıntılılardan oluşan Triyas yaşlı Göktepe formasyonu ise Dumlugöze formasyonu üzerine açısal uyumsuzlukla gelmektedir. Bozyazı napının en genç birimi, tümüyle karbonatlardan oluşan Jura-Alt Kretase yaşlı Çakozdağı formasyonudur.

Tectono-stratigraphic properties of the Northeastern part of Anamur (Mersin) area

The Alanya tectonic unit and Bozyazı nappe are in contact with each other in the Anamur area. These units show different properties in terms of stratigraphy, tectonism and metamorphism. Bağlıca formation consisting of Permian and Pre-Permian metamorphic rocks forms the oldest unit of Alanya tectonic unit. Upper Permian Pmaiiik formation consisting of crystalline limestones overlies this unit conformably. Upper Cretaceous Akçaldağ formation consisting totally of cherty nodular limestones overlies these metamorphic rocks with an angular unconformity. This unit is also overlain by the Anamur formation represented by Upper Palaeocene-Eocene metaclastics and crystalline limestones with an angular unconformity. The Bozyazı nappe tectonically overlies Alanya tectonic unit and begins with UpperDevonian Gölboğazı formation consisting of clastic and carbonate alternations. The Upper Permian Dumlugöze formation which is composed of limestones'and quartz-sandstone intercalatings, bearing abundant foraminifera and Mizzia, overlies the Gölboğazı formation with an angular unconformity. The Triassic Göktepe formation which is composed of elastics overlies the Dumlugöze formation with an angular unconformity. The youngest unit of the allochthonous sheet is the Jurassic-Lower Cretaceous Çakozdağı formation represented by a thick neritic carbonates sequence.

___

Baydar, O., Erdoğan, B., Kengil, R., Korkmazer, E., Kaynar, A., Selim, M., 1970, Uçar- Teniste-Kaşyayla-Sazak-Bozyazı ve Anamur arasında kalan bölgenin jeolojisi, M.T.A. Rap., No:73, Ankara (yayınlanmamış).
Blumenthal, M.M., 1942, Cenubi Anadolu Toroslarının sahil sıradağlarında Silifke-Anamur arasındaki jeolojik incelemeler, M.T.A. Rap., No:2823, Ankara (yayınlanmamış).
Demirtaşlı, E., 1976. Toros Kuşağı'nın Petrol Potansiyeli. Türkiye 3. Petrol Kongresi, 39-52, Ankara.
Demirtaşlı, E., 1984, Stratigraphic and tectonic of the area between Silifke and Anamur, Central Taurus Mountains, in Geology of Taurus Belt, International Symposium, (Eds) Tekeli, O. and Göncüoğlu, C., M.T.A. Spec. Publ., 26-29 September, 101-118, Ankara, Turkey.
Demirtaşlı, E., Gedik, İ. ve İmik, M., 1986. Ermenek Batısında, Göktepe-Dumlugöze ve Tepebaşı Arasında Kalan Bölgenin Jeolojisi. M.T.A. Rap., No:8753, Ankara (yayınlanmamış).
Özgül, N., 1976. Toroslar' in Temel Jeolojik Özellikleri. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni, 19, 65-78.
Özgül, N., 1984. Stratigraphy and Tectonic Evolution of the Central Taurides. Geology of the Taurus Belt, International Symposium, (Edited by Okan Tekeli and M. Cemal Göncüoğlu), 26-29 September, 77-99, Ankara-Turkey.
Özgül, N., 1997. Bozkır-Hadim-Taşkent (Orta Toroslar'ın Kuzey Kesimi) Dolayında Yer Alan Tektono-Stratigrafik Birliklerin Stratigrafisi. M.T.A. Dergisi, 119,113-174.
Öztürk, E.M., Öcal, H., Taşkıran, A., Bulduk, A., Çelik, B., Metin, T., Keskin, Ö., Kadir, S., Değer, Z., Çatal, E., Keskin, A., Gökten, A., Hakyemez, A. ve Girgin,İ., 1991. Orta Toroslar'ın Jeolojisi. M.T.A. Rap., No:9301, Ankara (yayınlanmamış).
Öztürk, E. M., Akdeniz, N., Bedi, Y.,Sönmez,İ., Usta, D., Kuru, K. ve Erbay, G., 1995, Alanya napının stratigrafisine farklı bir yaklaşım, Türkiye Jeoloji Kurumu Bült., 10, 2-10, Ankara.
Peyronnet, P., 1971, Alanya bölgesinin (Güney Toroslar) jeolojisi, metamorfik boksitin kökeni, M.T.A. dergisi, 76, 98-123, Ankara.
Şengün, M., 1986, Alanya masifinin Jeolojisi, M.T.A. Rap., No: 9000, Ankara (yayınlanmamış).
Şengün, M., 1995. Anadolu'nun jeotektonik evrimine ilişkin levha tektoniği yorumlarından seçilmiş bazı tartışmalı konulara eleştirel bir bakış. Türkiye Jeoloji Kurumu Bült.,10, 244-249.
Ulu, Ü., 1989, Gazipaşa Bölgesinin Jeolojisi, Doktora tezi, İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul (yayımlanmamış).
Ulu, Ü., 1983. Sugözü-Gazipaşa (Antalya) alanının jeoloji incelemesi. TMMOB Jeoloji Müh. Odası yayını, 16, 3-7, Ankara.
Ulu, Ü., 1986. Gazipaşa-Sugözü (Antalya) alanının jeolojisi. MTA. Rap., No:7965, Ankara (yayınlanmamış).