Rosa dumalis, R. canina ve R. villosa Kuşburnu Türlerine Ait Bazı Üstün Genotiplerin Yarı-odun Çelikleriyle Çoğaltılması

Bu çalışmada, seleksiyon yoluyla ıslah edilmiş üstün özellikli bazı kuşburnu genotiplerinin yarı-odun çelikleriyle çoğaltılabilme olanakları araştırılmıştır. Çalışmada, farklı türlere ait dört kuşburnu genotipinin yarı-odun çelikleri kullanılmıştır. Çelikler Ağustos ayının son haftasında alınmış ve 0, 1000 ve 2000 ppm İndol Butirik Asit (IBA) uygulanarak sisleme ünitesinde perlit ortamına dikilmiştir. Köklenme ortamında iki ay süreyle tutulan çelikler sökülerek; kallüslenme oranı, köklenme oranı, kök kuru ağırlık oranı, kök sayısı ve kök uzunluğu özellikleri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda en düşük ve en yüksek ortalama köklenme oranları %12.22-45.55 ile R. canina türüne ait MR-26 nolu genotipten elde edilmiştir. Diğer yandan genotiplerin ortalama değerleri dikkate alındığında, köklenme oranı bakımından en uygun IBA dozu 2000 ppm olmuştur. Birinci yılın köklenme oranları ikinci yıla göre daha başarılı bulunmuştur. R. dumalis türüne ait genotiplerde (MR-12, 15) kök kuru madde oranları diğer iki türden belirgin bir şekilde daha yüksek bulunmuştur. Kök uzunluğu ve kök sayılar bakımından uygulamalar arasında önemli bir fark bulunmamıştır. Sonraki çalışmalarda yarı-odun çeliklerine 2000 ppm IBA’dan daha yüksek konsantrasyonların denenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Rosa dumalis, R.canina, R.vilosa, Köklenme oranı, IBA

PDF

___

Anonymous. Propagation of Ornamental Trees, Shrubs, and Woody Vines. https://catalogue.pearsoned.ca/assets/hip/us/hip_us_pearsonhighered/samplechapter/0135014492.pdf
Ağaoğlu, Y. S., Çelik, H., Çelik, M., Fidan, Y., Gülşen, Y., Günay, A., Halloran, N., Köksal, A. İ. ve Yanmaz, R., 2001. Genel Bahçe Bitkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğ. Ar. ve Gel., Vakfı Yayınları No: 5 Ankara
Alp, Ş., Yıldız, K., Türkoğlu, N., Çığ, A. ve Aşur, F., 2010. Van İlindeki Eski Bahçe Güllerinin Değişik Çelik Tipleri İle Çoğaltılması. YYÜ Tar Bil Derg (YYU J AGR SCI) 2010, 20(3): 189-193
Çelik, M. ve Özkaya, M. T. 1999. Kolay ve zor köklenen zeytin çeliklerinde köklenme süresince anatomik yapıdaki değişimin belirlenmesi. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildirileri (14-17 Eylül 1999), pp. 663-666, Ankara
Dawa, S, Rather, Z.A., Tundup P. and Tamchos, T., 2017. Effect of Growth Regulators and Growth Media on Rooting of Semi Hardwood Cuttings of Rose Root Stocks. Int.J.Curr.Microbiol.App.Sci. 6(4): 1042-1051.
Güneş, M. ve Şen, M., 2001. Bazı kuşburnu tiplerinin (Rosa spp.) odun çelikleriyle çoğaltılabilirlikleri üzerinde bir araştırma 1 Bahçe 30 (1-2): 17 - 24 2001.
Güneş, M., 1997. Tokat yöresinde doğal olarak yetişen kuşburnularin (Rosa spp.) seleksiyon yoluyla ıslahı ve çelikle çoğaltılması üzerinde bir araştırma (Doktora tezi). Yüzüncü Yıl Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Hoşafçı, H., Arslan, N., Sarıhan., E., 2005. Propagation of Dogrose (Rosa canina L.) Plants bh Softwood Cuttings. Departman of Agronomy Faculty of Agriculture University of Ankara
Ingels, J.E. 2010. Ornamental Horticulture (Science, Operations and Management). Delmar Cengage Learning (Fourth Edition), USA.
Kaşka, N. ve M. Yılmaz.,1987. Bahçe Bitkileri Yetiştirme Tekniği. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, No: 52, 219-250.
Kınık, F. ve Çelikel, F., 2017. Bakteri ve Oksin Uygulamalarının Kuşburnu Bitkisinin Çelikle Çoğaltılması Üzerine Etkileri. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(13): 1714-1719.
Saqri, F. ve Alderson, P., 2015. Effects of IBA, cutting type and rooting media on rooting of Rosa centifolia. Journal of horticultural science volume 71, 1996
Yılmaz, M., 1992. Bahçe Bitkileri Yetiştirme Tekniği. Çukurova Üniversitesi Basımevi, Adana. 151s.