Türkiye'de Sanat Tarihi ve Cumhuriyet'ten Günümüze Sanat Tarihi Eğitimi

Bu çalışmada, Cumhuriyet’ten günümüze sanat tarihi eğitiminde yaşanan değişiklikler, üniversitelerde ve ortaöğretim kurumlarında olmak üzere belirlenmeye çalışılmıştır. Türkiye’de sanat tarihi biliminin ve eğitiminin ortaya çıkışı tarihi süreç içinde incelenmiştir. Öncelikle sanat tarihi ile ilgili ilk çalışmaların neler olduğu belirlenmiş ve yükseköğretim kurumlarında açılan sanat tarihi bölümleri belirtilmiştir. Daha sonra ortaöğretimde sanat tarihi derslerinin müfredat programlarına alınışı ve yapılan değişiklikler sunulmuştur.

Art History in Turkey and Art History Education from the Declaration of Turkish Republic to Today

In this article, we have tried to determine the changes occurred in the area of art history education at the university and secondary education level. In this framework, the rise of history of art and its education in Turkey have been analyzed in an historical process. First, the initial history of art related works and history of art departments opened in undergraduate institutions have been indicated. Then, the inclusion of history of art lessons to secondary education programs and the changes these underwent have been exposed.

___

  • Aslanapa, O. (1976). Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümünün Kuruluşunun Otuzuncu Yıldönümü. Sanat Tarihi Yıllığı VI (1974-1975). Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümünün 30. Kuruluş Yıldönümü Sayısı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Enstitüsü yayınları, İstanbul, ss.1-2.
  • (1995). Sanat tarihi Derslerinin İlk Okullardan Başlanılarak Okutulmasının Önemi ve Gerekçeleri. Sanatsal Mozaik. İstanbul, ss.14-15.
  • Ayvazoğlu, B. (1989). Türkiye’de Sanat Tarihi ve Estetikle İlgili İlk Çalışmalar. Erdem (Atatürk Kültür Merkezi Dergisi), Türk Tarih Kurumu Basımevi (1991), Ankara, 5(15)977 - 992.
  • Batur, A. ve Diğerleri. (2002). Türkiye’de Sanat Tarihi Eğitimi ve Sorunları. Sanat Dünyamız.İstanbul, s.84.
  • Buyurgan, S. ve Buyurgan, U. (2001). Sanat Eğitimi ve Öğretimi. Dersal Yayıncılık, Ankara,s.46.
  • Cezar, M. (1973). Mimarlık ve Resim Öğretimine Gidiş. VII. Türk Tarih Kongresi (25-29 Eylül 1970) Bildirileri.II.Cilt.Türk Tarih Kurumu Baskısı, Ankara, ss.733-760.
  • Cezar, M. (1998). 17. Yüzyıl Osmanlı Kaynaklarında Sanat Tarihi ile İlgili Noktalar. 17. Yüzyıl Osmanlı Kültür ve Sanatı (19-20 Mart 1998 Sempozyum Bildirileri). Sanat Tarihi Derneği Yayınları 4, İstanbul, ss. 41-54.
  • Cicioğlu, H. (1985). Türkiye Cumhuriyetinde İlk ve Orta Öğretim (Tarihsel Gelişim). Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, ss.206.
  • Diez, E. (1947). Josef Strzygowski. Felsefe Arkivi. İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi,Felsefe Bölümü Dergisi, II(1):1-12.
  • Eyice, S. (2003). Sanat Tarihi Eğitimi. Sanat ve Plastik Sanatlar Eğitimi Dergisi (http://www.sanatvebilgi.com/), Nisan, Sayı1._____ http://mimoza.marmara. edu.tr/~ugur/sayi1/stegitimi_sayi1. htm> (9 Eylül,2006).
  • Gülensoy, T. (1995). Türkiye’de Sanat Tarihçiliği ve Sanat Tarihi İle İlgili İki Kitap, Türkİslam Mesken Mimarisinde Erzurum Evleri ve Rize. Kayseri, ss.2-3.
  • İnan, R. (1981). Cumhuriyet’in İlk On Yılında Eğitimimizin Durumu ve Belirgin Özellikleri.Atatürk ve Eğitim ( Türk Eğitim Derği V. Eğitim Toplantısı). Şafak Mat., ss.178.
  • Kantarcıoğlu, S. (1998). Türkiye Cumhuriyeti Hükümet Programlarında Kültür. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, s.30.
  • Kazancıgil, A. (1993). Mehmet Vahid (1873-1931) İlk Sanat Tarihi Muallimi ve Müderrisi.Sanat Çevresi. Sayı 175, Kurşit Ofset, İstanbul, ss.10-15.
  • MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (1949). Tebliğler Dergisi. Cilt 12, Eylül, 1949, Sayı 557. Milli Eğitim Basımevi, Ankara, ss.113, 117.
  • MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (1970). Lise Müfredat Programı. Milli Eğitim Basımevi,Ankara, s.41.
  • MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (1989). 12. Milli Eğitim Şurası (18-22 Temmuz 1988). Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, s.537.
  • MEB 1 (Milli Eğitim Bakanlığı). (1991). Sanat Tarihi Dersi Öğretim Programı. Milli Eğitim Basımevi, Ankara, ss.3-4.
  • MEB 2 (Milli Eğitim Bakanlığı). (1991). 4. Milli Eğitim Şurası (22-31 Ağustos 1949). Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, ss.435-510.
  • MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (1994). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (1983-1993). Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, s.92.
  • MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (1995). Milli Eğitim Şuraları (1939-1993). Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı Şura Genel Sekreterliği. Milli Eğitim Basımevi, Ankara, s.100.
  • Mülayım, S. (1983). Sanat Tarihi Metodu. Anadolu Sanat Yayınları, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Yayınları 1, Erenler Matbaası, Ankara, s.54.
  • Mülayım, S. (1994). Sanat Tarihi Metodu. Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul, ss.135-138, 142-146.
  • Oğuzkan, T. (1986). Türkiye’de Ortaöğretim ve Sorunları. Ana Basım Sanayi A.Ş., İstanbul,s.247.
  • Özdemir, N. (1997). Anadolu Halk Kültüründe Resim, Heykel ve Müziğin Yeri, Önemi. Nurol Matbaacılık, Ankara, s.115.
  • Renda, G. (2001). Cumhuriyet Döneminde Sanat Tarihi Bilimi, Atatürk’ün Ölümünün 62. Yılında Cumhuriyet Türkiye’sinde Bilimsel Gelişmeler Sempozyumu (8-10 Kasım 2000). Hacettepe Üniversitesi Basımevi, Ankara, ss.107-115.
  • TCM (Türkiye Cumhuriyeti Maarif). (1960). Lise Müfredat Programı. Maarif Basım, Ankara,s.48.
  • TCMV (Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vekaleti). (1931). Orta Mektep Müfredat Programı 1931-1932 Ders Senesi Tadilatı. İstanbul Devlet Matbaası, ss.12.
  • TCMV(Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vekilliği). (1991). 2. Maarif Şurası (15-21 Şubat 1943).Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, s.236.
  • Tok, G. (1997). Sanat Tarihinden Tarihe, Bizans’tan Osmanlı’ya, Bilimden Kültüre Semavi Eyice. Bilim ve Teknik. Mat Basım Yay.AŞ, Sayı 353, Ankara, ss.82-89.
  • Yüksel, S. (2003). Türkiye'de Program Geliştirme Çalışmaları ve Sorunları. Milli Eğitim Dergisi. Sayı 159._____www.meb.gov.tr> (Eylül, 2006).